Trong 8 tháng đầu năm 2025, sản xuất nông, lâm, thủy sản cả nước đạt nhiều kết quả tích cực, tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 45,37 tỷ USD, tăng 12% so với cùng kỳ năm 2024. Trong tổng thể "bức tranh" sáng màu đó, không thể không nhắc đến con số ấn tượng mà ngành chăn nuôi mang lại. Đóng góp vào kết quả trên, tổng giá trị sản phẩm xuất khẩu sản phẩm chăn nuôi đạt 410,7 triệu USD, tăng 24,5% so với cùng kỳ. Chăn nuôi được xem là trụ cột cần giữ vững tốc độ tăng trưởng, với mục tiêu năm 2025 đạt mức 5,7%. Tuy nhiên, ngành đang đối mặt với nhiều khó khăn do bệnh dịch tả lợn châu Phi bùng phát trở lại ở nhiều địa phương.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến phát biểu chỉ đạo

Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi và Thú y Phan Quang Minh cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2025, tình hình dịch tả lợn châu Phi xảy ra rải rác tại một số tỉnh, thành phố trên cả nước, sau đó bùng phát mạnh hơn vào tháng 7/2025, chiếm 86,3% tổng số lợn phải tiêu hủy từ đầu năm đến nay. Dịch bệnh xảy ra chủ yếu ở khu vực chăn nuôi nông hộ, với số lượng bình quân 7-8 con/hộ nuôi. Hầu hết các hộ này đều chưa sử dụng các biện pháp phòng bệnh như tiêm phòng vaccine cũng như sử dụng các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học. Từ đầu tháng 8/2025 đến nay, tình hình dịch bệnh có xu hướng giảm dần.

Hiện nay, cả nước đang có dịch bệnh xảy ra tại 32 tỉnh, thành phố chưa qua 21 ngày. Tuy nhiên, nhiều địa phương cơ bản khống chế được dịch. Trong đó, có 2 địa phương đã qua 21 ngày không phát sinh ổ dịch mới, 4 địa phương chỉ còn 01 xã có dịch và sẽ sớm hết dịch nếu tiếp tục áp dụng các biện pháp phòng, chống; 6 địa phương có dưới 10 xã có dịch; 9 địa phương tình hình dịch bệnh nặng hơn các địa phương khác, tuy nhiên số ổ dịch tại các tỉnh, thành phố này đã có xu hướng giảm.

Phó Cục trưởng Phan Quang Minh chỉ rõ, nguyên nhân khiến dịch bệnh bùng phát trở lại là do virus dịch tả lợn châu Phi có sức đề kháng cao, đường truyền lây phức tạp, khó tiêu diệt và tồn tại lâu ngoài môi trường, đặc biệt trước thực trạng bán chạy, vứt xác lợn ốm, chết ra môi trường ở phạm vi rộng. Từ đầu năm 2025 đến nay, bệnh dịch tả lợn châu Phi đã xảy ra và gây thiệt hại nặng nề tại hơn 60 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới, kể cả các quốc gia có nền chăn nuôi hiện đại ở châu Âu, châu Á.

Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi và Thú y Phan Quang Minh

Cùng với đó, tổng đàn vật nuôi lớn nhưng chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn chiếm tỷ lệ cao nên không đảm bảo được các biện pháp an toàn sinh học, biện pháp phòng bệnh và an toàn dịch bệnh. Lực lượng cán bộ chăn nuôi, thú y tại cơ sở thời gian qua có sự thiếu hụt dẫn tới chưa tham mưu kịp thời, có hiệu quả các biện pháp kiểm soát dịch bệnh. Tại một số địa phương, người dân chưa nhận thức đầy đủ tính chất nguy hiểm của dịch bệnh, chưa tuân thủ nghiêm các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, biện pháp phòng bệnh bằng vaccine.

Trong bối cảnh đó, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành hai Công điện về phòng, chống dịch tả lợn châu Phi. Đó là, Công điện số 31/CĐ-TTg ngày 04/4/2025 về việc triển khai đồng bộ, quyết liệt, có hiệu quả các giải pháp phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm; Công điện số 109/CĐ-TTg ngày 16/7/2025 về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi. Vừa qua, ngày 15/8, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cũng đã chủ trì cuộc họp về tình hình dịch bệnh dịch tả lợn châu Phi và đã có ý kiến kết luận để các Bộ, ngành và địa phương thống nhất triển khai các nhiệm vụ liên quan trong phòng, chống dịch bệnh.

Bên cạnh đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đã ban hành 15 văn bản chỉ đạo, cùng 11 văn bản của Cục Chăn nuôi và Thú y; đồng thời tổ chức gần 100 đoàn công tác do chính Thứ trưởng Phùng Đức Tiến làm trưởng đoàn, xuống các địa phương để phối hợp phòng, chống dịch.

Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang phối hợp với doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh vaccine, đồng thời làm việc với đối tác quốc tế để chuẩn bị sản xuất vaccine phù hợp với chủng virus mới. Dự kiến từ nay đến cuối năm, dịch bệnh sẽ được kiểm soát tốt để tái đàn, chuẩn bị cho Tết Nguyên đán.

Đề cập đến giải pháp bảo đảm nguồn cung thực phẩm cho Tết Nguyên đán 2026, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết sẽ sớm tổ chức hội nghị phục hồi sản xuất sau dịch bệnh và mưa bão, nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng từ nay đến cuối năm.

Theo Cục Chăn nuôi và Thú y, từ nay đến Tết Nguyên đán, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tập trung chỉ đạo nhiều giải pháp nhằm giữ ổn định sản xuất. Công tác phòng, chống dịch bệnh động vật tiếp tục được đặt lên hàng đầu, song song với việc tăng cường triển khai mô hình chuỗi cơ sở an toàn sinh học và kiểm soát dịch bệnh theo hướng dẫn của Tổ chức Thú y Thế giới.

Từ nay đến Tết Nguyên đán, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tập trung chỉ đạo nhiều giải pháp nhằm giữ ổn định sản xuất

Cục cũng sẽ chú trọng nâng cao năng lực sản xuất và quản lý giống, phát triển giống bản địa gắn với xây dựng thương hiệu đặc sản địa phương; tiết kiệm và sử dụng hiệu quả nguồn thức ăn trong nước; ứng dụng công nghệ cao sản xuất nhanh các loại vaccine, thuốc thú y, chế phẩm sinh học.

Đồng thời đẩy mạnh quản lý hoạt động giết mổ theo hướng công nghiệp tập trung, hỗ trợ chế biến sâu để nâng giá trị gia tăng, phục vụ nhu cầu nội địa và xuất khẩu; kiểm soát môi trường, xử lý chất thải theo mô hình kinh tế tuần hoàn và đẩy mạnh tổ chức sản xuất theo chuỗi liên kết, gắn với truy xuất nguồn gốc sản phẩm, qua đó đảm bảo phát triển chăn nuôi bền vững từ nay đến Tết Nguyên đán.

Minh Thành