Đảm bảo hướng dòng vốn tín dụng vào hoạt động phát triển nông nghiệp

Ngân hàng Nhà nước cho biết, Chính phủ đã có cơ chế và ban hành nhiều Nghị định, Thông tư hướng dẫn nhằm đảm bảo hướng dòng vốn tín dụng vào đúng hoạt động phát triển nông nghiệp, nông thôn và nông dân.

Tại buổi đối thoại giữa Thủ tướng Chính phủ với nông dân năm 2025, nhiều đại biểu đặc biệt quan tâm tới khả năng tiếp cận nguồn vốn tín dụng, lãi suất ưu đãi, các cơ chế, chính sách để có thể cung ứng được những nguồn vốn tín dụng vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn và nông dân.

Làm rõ về nội dung này, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Ngọc Cảnh khẳng định, phát triển nông nghiệp, nâng cao đời sống nông dân và xây dựng nông thôn là chủ trương rất lớn của Đảng và Nhà nước. Do đó, phía ngân hàng luôn xác định, đây là một trong những lĩnh vực ưu tiên và dành nhiều nguồn vốn tín dụng lớn. Trong thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành 55/2015/NĐ-CP về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn. Cùng với đó, Ngân hàng Nhà nước thường xuyên tham mưu, rà soát, bổ sung, ban hành Nghị định 116 và 156 phù hợp với nhu cầu thực tiễn, cũng như xu hướng phát triển mới trong lĩnh vực này về đầu tư thiết bị, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số vào lĩnh vực nông nghiệp nông thôn.

Các cơ chế này chủ yếu tập trung vào bốn nội dung chính. Đó là quy định cho vay không có tài sản đảm bảo. Mức vay từ 300 triệu đồng đến 5 tỷ đồng theo từng đối tượng khách hàng hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn nông thôn. Hai là chính sách khuyến khích sản xuất nông nghiệp theo mô hình liên kết, ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ và tuần hoàn. Tại cơ chế này, mức cho vay không có tài sản đảm bảo lên đến 70-80% nguồn vốn tín dụng của dự án và phương án. Khách hàng cũng có thể sử dụng tài sản hình thành từ vốn vay của dự án và phương án sản xuất kinh doanh, ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp làm tài sản đảm bảo cho các khoản vay.

Tiếp đó là chính sách xử lý nợ đặc thù trong trường hợp rủi ro về thiên tai, dịch bệnh…, có thể cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ, khoanh nợ, cho vay mới, đặc biệt là cho vay thay mới những khoản vừa qua để sớm phục hồi sản xuất kinh doanh cho nông, lâm ngư dân ở nông thôn. Cuối cùng là chính sách giảm lãi suất cho vay so với các khoản vay thương mại khác. Đến cuối tháng 08/2025, dư nợ tín dụng lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn toàn quốc đạt khoảng 3,98 triệu tỷ đồng, tăng 8,46% so với cuối năm 2024, chiếm 22,76% tổng dư nợ nền kinh tế với khoảng 14,56 triệu khách hàng còn dư nợ..

Bên cạnh đó, chương trình tín dụng đối với lĩnh vực nông, lâm, thủy sản đã được triển khai quyết liệt theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ từ năm 2023 đến nay. Lãi suất cho vay bằng đồng Việt Nam thấp hơn 1-2% so với mức lãi suất cho vay thông thường và áp dụng trong từng thời kỳ. Quy mô lúc đầu chỉ khiêm tốn là 15 nghìn tỷ đồng, nhưng đến nay đã lên đến 185 nghìn tỷ đồng và mở rộng phạm vi đối tượng tham gia chương trình nông lâm thủy sản.

Đến cuối tháng 10/2025, 18 ngân hàng thương mại tham gia đã giải ngân được 157 nghìn tỷ đồng, cho vay 47.000 lượt khách hàng, đạt 85,28% quy mô của chương trình. Cùng với đó, chương trình cho vay liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ nông sản có sự phối hợp và tích cực triển khai của Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Chỉ 8 tháng đầu năm 2025, doanh số giải ngân lũy kế của chương trình đã đạt 3 nghìn tỷ đồng.

Bên cạnh các dòng vốn tín dụng thương mại, kênh tín dụng của Ngân hàng Chính sách xã hội đang triển khai 23 chương trình tín dụng ưu đãi đối với hộ nghèo và đối tượng chính sách, tập trung vào lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn, góp phần thúc đẩy xóa đói giảm nghèo và tăng trưởng bền vững. Mục tiêu xây dựng nông thôn mới với tổng dư nợ tín dụng đạt 400 nghìn tỷ đồng, tăng 8,28% so với cùng kỳ năm 2024 với hơn 6,8 triệu hộ nghèo và các đối tượng chính sách còn dư nợ đang tiếp tục triển khai thực hiện.

Hiện nay, Ngân hàng Nhà nước và Hội Nông dân Việt Nam đang phối hợp quản lý số dư nợ là 214 nghìn tỷ đồng, trên 2,4 triệu hộ vay vốn thông qua 73.000 tổ chức vay vốn. Còn dư nợ cho vay không có tài sản đảm bảo đạt gần 800 nghìn tỷ đồng, chiếm 18,9% tổng dư nợ cho vay trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Dư nợ cho vay liên kết, ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp sạch, phục vụ tái cơ cấu ngành nông nghiệp cũng đạt 29 nghìn tỷ đồng.

Phó Thống đốc Nguyễn Ngọc Cảnh khẳng định, các cơ chế, chính sách, mở rộng hạn mức cho vay, thời hạn cho vay, tiếp cận vốn, lãi suất ưu đãi, cơ cấu lại các khoản vay phù hợp với các chính sách trong thời gian vừa qua. Chính phủ cũng đã có cơ chế và ban hành nhiều Nghị định, Thông tư hướng dẫn nhằm đảm bảo hướng dòng vốn tín dụng vào đúng hoạt động phát triển nông nghiệp, nông thôn và nông dân.