Đánh thức tiềm năng Trà Shan Tuyết Hồ Thầu, Tuyên Quang

Ngày 12/12, tại buổi làm việc giữa Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường và xã Hồ Thầu, tỉnh Tuyên Quang đánh dấu bước khởi đầu trong quá trình hợp tác phát triển sản phẩm OCOP và du lịch nông nghiệp xã Hồ Thầu, nhằm đẩy mạnh truyền thông các sản phẩm chủ lực của địa phương.

Tham dự buổi làm việc có: Bà Hoàng Thị Hạnh, Nguyên Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc; TS. Đào Xuân Hưng, Tổng Biên tập Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường; nhà báo Lê Quang Huy, Trưởng ban Kinh tế, Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường; ông Lý Chòi Nhàn, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã; bà Hoàng Thị Hạnh, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy; ông Hoàng Xuân Hòa, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã; các Phó Chủ tịch UBND xã là ông Phượng Chàn Nu và ông Giàng Văn Thàng; cùng lãnh đạo các phòng ban chuyên môn, đại diện các doanh nghiệp, hợp tác xã, người làm trà, cùng phóng viên báo chí. 

Tiềm năng lớn nhưng vẫn “ngủ say”

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Lý Chòi Nhàn, Bí thư Đảng ủy xã Hồ Thầu cho biết, Hồ Thầu hiện là một trong những xã có diện tích chè lớn nhất khu vực, với khoảng 1.600 ha chè các loại. Đặc biệt, địa phương còn sở hữu những quần thể chè Shan Tuyết cổ thụ, trà hoang dã như trà Shan Tiên, trà Móng Rồng - những giống chè quý hiếm, có giá trị cao nếu được bảo tồn và khai thác đúng cách.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy phần lớn chè tươi của xã hiện chỉ được bán với giá thấp, chủ yếu tiêu thụ thô, chưa qua chế biến sâu và xây dựng thương hiệu. “Nhà đầu tư nhìn vào Hồ Thầu mới chỉ thấy quả đồi và đám mây, chưa nhìn thấy giá trị thật sự của cây chè. Tiềm năng lớn nhưng vẫn đang ngủ say vì thiếu quy hoạch, thiếu hạ tầng và đặc biệt là thiếu truyền thông”, lãnh đạo xã thẳng thắn chia sẻ.

Cùng quan điểm trên, ông Hoàng Xuân Hòa, Chủ tịch UBND xã Hồ Thầu cho rằng, mặc dù sở hữu nhiều lợi thế về tài nguyên thiên nhiên và sản xuất nông nghiệp, song thu ngân sách của địa phương còn thấp, đời sống người dân vẫn gặp nhiều khó khăn.

Từ thực tế đó, lãnh đạo xã Hồ Thầu bày tỏ ba mong muốn cấp thiết. Trước hết, địa phương mong muốn các cấp, ngành quan tâm đầu tư hạ tầng giao thông, đặc biệt là hệ thống giao thông phục vụ sản xuất và vận chuyển nông sản, nhằm giảm chi phí, nâng cao năng lực kết nối vùng nguyên liệu với thị trường. Cùng với hạ tầng, xã Hồ Thầu rất cần sự tham gia của các doanh nghiệp đủ năng lực và tâm huyết, đóng vai trò hạt nhân trong việc đầu tư chế biến, xây dựng chuỗi giá trị, tạo đầu ra ổn định cho sản phẩm trà.

Chủ tịch UBND xã Hồ Thầu nhận định, sản phẩm chè Hồ Thầu chưa có vị trí trên các diễn đàn lớn và chưa được nhận diện đúng với tiềm năng vốn có. Vì vậy, xã mong muốn nhận được sự đồng hành của Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường, chuyên gia và nhà khoa học trong việc xây dựng câu chuyện thương hiệu, quảng bá hình ảnh vùng chè gắn với du lịch trải nghiệm và bản sắc văn hóa địa phương, qua đó từng bước đánh thức “vàng xanh” Hồ Thầu theo hướng bền vững.

Phân tích thêm về tiềm năng phát triển du lịch, ông Phượng Chàn Nu, Phó Chủ tịch UBND xã Hồ Thầu cho rằng, địa phương có nhiều lợi thế nổi trội như tài nguyên rừng phong phú, khí hậu mát mẻ quanh năm, độ ẩm cao, phân hóa rõ hai mùa mưa - khô, cùng nhiều danh lam thắng cảnh và cảnh quan tự nhiên đặc sắc. Đặc biệt, xã có bản sắc văn hóa chưa bị mai một; người dân cần cù, có khát vọng thoát nghèo bền vững; đội ngũ cán bộ địa phương đang từng bước đổi mới tư duy, cách làm, tâm huyết với phát triển quê hương. Đây là những yếu tố thuận lợi để phát triển các sản phẩm nông nghiệp và du lịch nông nghiệp.

Tuy nhiên, theo ông Nu, yếu và thiếu nhất hiện nay vẫn là công tác truyền thông. Trong bối cảnh Đảng và Nhà nước đang triển khai bình dân học vụ số, địa phương mong muốn từng bước trang bị kỹ năng để khoảng 8.000 người dân trên địa bàn có thể trở thành những “truyền thông viên”, biết cách tiếp cận thị trường và quảng bá sản phẩm. Đồng thời, ông đề xuất cần nghiên cứu tổng thể quy hoạch vùng chè, bảo đảm phát triển theo hướng sinh thái, không sử dụng thuốc trừ sâu và phân bón hóa học, nhằm bảo vệ lâu dài vùng nguyên liệu và môi trường.

Kết hợp 3 nhà: nhà quản lý - doanh nghiệp - truyền thông để đánh thức tiềm năng chè Hồ Thầu  

Tại buổi làm việc, TS. Đào Xuân Hưng, Tổng Biên tập Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường khẳng định, với vai trò là cơ quan khoa học, lý luận của Bộ, Tạp chí có đầy đủ chức năng, nền tảng chuyên môn và hệ thống truyền thông để đồng hành cùng xã Hồ Thầu trong công tác quảng bá, lan tỏa giá trị nông nghiệp.

Tổng Biên tập Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường Đào Xuân Hưng nhấn mạnh, việc đánh thức tiềm năng chè Hồ Thầu chỉ có thể thành công khi có sự đồng hành chặt chẽ của “ba nhà”: nhà quản lý - nhà doanh nghiệp - nhà truyền thông. Trong đó, truyền thông đóng vai trò cầu nối, lan tỏa giá trị, giúp doanh nghiệp nhìn thấy cơ hội đầu tư và giúp thị trường nhận diện đúng giá trị của “vàng xanh” vùng cao. 

Trong đó, xây dựng thương hiệu đóng vai trò quan trọng, đòi hỏi địa phương phải có cách tiếp cận thống nhất và dài hạn về một thương hiệu đại diện chung cho sản phẩm chủ lực, gắn với chỉ dẫn địa lý mang tên “Hồ Thầu”, nhằm định danh rõ ràng nguồn gốc, chất lượng và giá trị đặc thù của sản phẩm trên thị trường. 

TS. Đào Xuân Hưng đề xuất tổ chức các tọa đàm, hội thảo chuyên sâu về chỉ dẫn địa lý, có sự tham gia của nhà khoa học, nhà quản lý và doanh nghiệp, nhằm xác định rõ giá trị đặc thù, nội chất của chè Hồ Thầu, từ điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu đến yếu tố văn hóa - lịch sử gắn với vùng chè. 

Bên cạnh đó, ông cho rằng trong quá trình quy hoạch phát triển, xã cần lựa chọn và tập trung vào sản phẩm chủ lực, tránh dàn trải, đồng thời xác định rõ không gian, địa điểm và bản sắc của vùng chè, để vừa bảo tồn giá trị sinh thái, vừa tạo nền tảng cho phát triển du lịch trải nghiệm.

TS. Đào Xuân Hưng thông tin, Tạp chí sẽ đồng hành cùng xã Hồ Thầu trong quá trình đánh thức tiềm năng cây chè gắn với phát triển du lịch nông nghiệp. Theo đó, Tạp chí dự kiến dành riêng một chuyên mục để giới thiệu, quảng bá vùng chè Hồ Thầu, từ giá trị sinh thái, văn hóa đến các mô hình sản xuất, kinh nghiệm phát triển và định hướng xây dựng thương hiệu. Bên cạnh hoạt động truyền thông, ông Đào Xuân Hưng cho biết, Tạp chí dự kiến phối hợp tổ chức một hội thảo chuyên đề vào tháng 3/2026, với sự tham gia của các nhà khoa học, chuyên gia, doanh nghiệp và cơ quan quản lý.

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Bí thư Đảng ủy xã Hồ Thầu ghi nhận và đánh giá cao những tâm huyết, trách nhiệm và các ý kiến đóng góp sâu sắc của Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường. Những trao đổi thẳng thắn, thực chất tại buổi làm việc đã giúp địa phương nhìn rõ hơn tiềm năng, lợi thế cũng như những điểm nghẽn trong phát triển vùng chè, đặc biệt là vấn đề quy hoạch, bảo tồn chè cổ thụ, xây dựng thương hiệu và nâng cao năng lực truyền thông cho người dân.

Bí thư Đảng ủy xã Hồ Thầu bày tỏ kỳ vọng, Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường sẽ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ địa phương trong công tác truyền thông, kết nối chuyên gia, doanh nghiệp và thị trường; qua đó góp phần từng bước nâng tầm giá trị cây chè, xây dựng thương hiệu chè Hồ Thầu gắn với phát triển du lịch sinh thái, văn hóa, hướng tới mục tiêu giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội của địa phương trong thời gian tới.