Hà Tĩnh ghi dấu ấn trong cuộc chiến chống khai thác IUU

Với sự vào cuộc đồng bộ của các ngành chức năng và chính quyền địa phương, Hà Tĩnh đã ghi nhận nhiều chuyển biến tích cực trong công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU).

19/19 nhiệm vụ đã hoàn thành

Sau thời gian triển khai thực hiện các giải pháp về chống khai thác IUU, Hà Tĩnh đã đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần khẳng định quyết tâm bảo vệ nguồn lợi thủy sản và phát triển nghề biển bền vững. Xác định đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, cần được thực hiện với tinh thần quyết liệt, Hà Tĩnh đã nhanh chóng nhập cuộc và hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ.

Theo thống kê mới nhất, toàn tỉnh có 3.958/3.972 tàu cá đáp ứng đủ điều kiện khai thác hải sản. 100% tàu cá hoạt động ở vùng khơi đã được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS). Trong kỳ báo cáo, không ghi nhận trường hợp tàu cá vượt ranh giới trên biển, không phát hiện ngư dân hay tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài, cũng như không phát sinh hành vi môi giới, móc nối đưa tàu cá ra nước ngoài khai thác trái phép.

Để đạt được mục tiêu đề ra trong công tác chống khai thác IUU, Tỉnh ủy và UBND tỉnh Hà Tĩnh đã tăng cường chỉ đạo quyết liệt, huy động sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, các ngành. Các sở, ngành liên quan cũng đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn và tăng cường kiểm tra, kiểm soát toàn diện hoạt động khai thác thủy sản trên địa bàn.

Tại các xã, phường có số lượng tàu thuyền lớn như Đan Hải, Tiên Điền, Nghi Xuân, Cổ Đạm, Lộc Hà, Thạch Hà, Thạch Lạc, Đồng Tiến, Thạch Khê, Thiên Cầm, Cẩm Trung, Yên Hòa, Kỳ Xuân, Kỳ Khang, Kỳ Anh; cùng các phường Trần Phú, Vũng Áng, Sông Trí, Hoành Sơn, Hải Ninh…, chính quyền địa phương đã chủ động và tích cực triển khai nhiều giải pháp quản lý, góp phần nâng cao hiệu quả phòng ngừa và ngăn chặn tình trạng khai thác IUU.

Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về thủy sản và hệ thống giám sát tàu cá cũng được đẩy mạnh, giúp ngư dân nâng cao nhận thức và tuân thủ quy định, từ đó hỗ trợ phát triển nghề cá bền vững.

Đến nay, Hà Tĩnh đã hoàn thành 19/19 nhiệm vụ được giao, bảo đảm tiến độ theo yêu cầu của Chính phủ và Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Các nhiệm vụ này đều đang được duy trì thường xuyên, góp phần củng cố hiệu quả phòng chống khai thác IUU trên toàn tỉnh.

Tuy nhiên, tỉnh vẫn đang gặp khó khăn trong việc theo dõi, giám sát các tàu cá không đủ điều kiện nhưng đang neo đậu tại các tỉnh khác. Việc phối hợp với các địa phương nơi tàu cá Hà Tĩnh hoạt động để kiểm soát, giám sát còn nhiều hạn chế và cần được tăng cường trong thời gian tới.

Kiểm soát tàu cá 24/24

Nhằm ngăn chặn triệt để tình trạng khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), các lực lượng chức năng tại Hà Tĩnh đã triển khai cơ chế kiểm soát tàu cá 24/24, từ khu vực cửa biển đến ngoài khơi. Mọi phương tiện đều được theo dõi chặt chẽ, cập nhật đầy đủ dữ liệu hành trình và yêu cầu tuân thủ quy định hiện hành. Giải pháp này không chỉ góp phần bảo vệ nguồn lợi thủy sản mà còn thể hiện quyết tâm của tỉnh trong việc gỡ “thẻ vàng” của EC.

Là đơn vị nòng cốt, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Tĩnh đã bố trí lực lượng trực giám sát hoạt động tàu cá suốt ngày đêm thông qua hệ thống giám sát hành trình VMS. Công nghệ này cho phép theo dõi liên tục, phát hiện kịp thời các trường hợp tàu mất tín hiệu hoặc vượt ra ngoài vùng được phép khai thác. Khi phát hiện bất thường, Sở lập tức thông báo cho chủ tàu, thuyền trưởng và phối hợp cùng các lực lượng chức năng để kiểm tra, xác minh và xử lý theo quy định pháp luật.

Ông Trần Hữu Khanh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Tĩnh cho biết: “Việc trực theo dõi 24/24 giúp Sở nắm bắt nhanh diễn biến khai thác thủy sản, kịp thời phát hiện vi phạm, hỗ trợ ngư dân trên biển, đồng thời nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, bảo đảm an toàn và thực hiện nghiêm các biện pháp ngăn chặn khai thác IUU”.

Nhờ việc theo dõi này, nhiều tàu cá vi phạm đã được phát hiện. Theo số liệu thống kê, từ ngày 01/01/2024 đến ngày 04/12/2025, Hà Tĩnh đã điều tra và lập hồ sơ đối với 41 đối tượng/39 tàu cá mất kết nối VMS; phát hiện 23 trường hợp vi phạm quy định về VMS và xử phạt hành chính với tổng số tiền 747,5 triệu đồng (trong đó có 1 tàu trên 24m bị xử phạt 200 triệu đồng). Đồng thời, 18 vụ/16 tàu cá đã được xác minh và khép hồ sơ mà không xử phạt. Đến nay, tỉnh đã hoàn thành 100% việc rà soát, xử lý các trường hợp mất kết nối VMS.

Để nâng cao hiệu quả phòng, chống khai thác IUU trong thời gian tới, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hà Tĩnh đề nghị UBND tỉnh tiếp tục kiểm soát nghiêm ngặt các tàu cá không đủ điều kiện hoạt động, kiên quyết không cho xuất bến; đồng thời phối hợp với các địa phương nơi tàu cá Hà Tĩnh neo đậu nhằm đảm bảo không để tàu vi phạm ra khơi.

Qua đó, tiếp tục tăng cường công tác kiểm soát tàu cá xuất nhập bến, ra vào cảng, giám sát tàu cá hoạt động qua hệ thống VMS, thực hiện việc truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác và tăng cường thực thi pháp luật, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; triển khai hiệu quả việc ứng dụng hệ thống Nhật ký khai thác thủy sản điện tử eCDT.

Sở cũng kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường sớm bố trí vốn đầu tư xây dựng cảng cá Kỳ Ninh theo Quyết định 754/QĐ-BNN-HTQT ngày 18/02/2025. Việc triển khai dự án sẽ đáp ứng các tiêu chí của EC, nâng cao năng lực truy xuất nguồn gốc và giám sát sản lượng cho tàu cá hoạt động tại khu vực cửa khẩu và vùng phụ cận, tạo điều kiện thuận lợi cho quản lý và phát triển nghề cá bền vững của tỉnh.