Trước nhu cầu tiêu dùng nông sản sạch ngày càng tăng, nhiều vùng trồng cây ăn quả có múi ở Nghệ An đang chuyển mạnh sang sản xuất theo hướng hữu cơ. Quy trình canh tác an toàn không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn góp phần khẳng định thương hiệu nông sản.
Phát huy lợi thế vùng cây có múi
Trong cơ cấu cây trồng của tỉnh, cây có múi là nhóm nông sản có diện tích lớn và giữ vai trò quan trọng. Thống kê mới nhất cho thấy, Nghệ An hiện có 6.340 ha cây ăn quả có múi với sản lượng hơn 97.000 tấn/năm. Trong đó, diện tích cam hơn 2.000 ha, quýt 673 ha, gần 1.800 ha bưởi và trên 2.000 ha chanh.
Nghệ An sở hữu nhiều giống cây có múi nổi tiếng như Cam Xã Đoài, Cam Vân Du, Bưởi Hồng Quang Tiến… cho hiệu quả kinh tế cao. Việc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, đặc biệt là tưới nhỏ giọt và thâm canh theo quy trình, đã giúp nhiều vùng trồng đạt năng suất, chất lượng vượt trội, mang lại nguồn thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi hecta.
Một số giống được thị trường ưa chuộng như Cam Vinh (Cam Xã Đoài) năng suất 15–20 tấn/ha/năm; giống Valencia đạt 20–25 tấn/ha; bưởi Hồng Tiến và bưởi Da Xanh 15–20 tấn/ha; quýt PQ đạt 12–15 tấn/ha; chanh không hạt đạt 25–30 tấn/ha.
Nói về năng suất, hiệu quả của cây cam có thể sơ lược qua vườn cam của ông Nguyễn Duy Hóa chủ vườn cam Vinh Hương Hóa ở xã Nhân Hòa với tổng diện tích trồng cam khoảng 2 ha, cho sản lượng bình quân 70 tấn, giá bán từ 40.000 đồng – 50.000 đồng/kg. Tạo việc làm cho người dân địa phương dao động từ 5 – 7 công nhân với mức lương 250.000 đồng/ngày.
“Vườn cam của gia đình tôi trồng theo tiêu chuẩn VietGap từ năm 2019 và đã được công nhận là sản phẩm OCOP đầu tiên. Trước đây trồng theo phương pháp thường chất lượng cam khác hơn còn trồng theo phương thức hữu cơ tuân thủ quy trình trong quá trình chăm sóc, cây cam khỏe mạnh hơn, không bị tụt về sản lượng, đặc biệt là rụng quả ít hơn khi thời tiết không thuận. Trồng cam phương pháp này chất lượng quả cam khác biệt hẳn, cam có độ ngọt thanh, thơm, mọng nước, múi cam mềm”, ông Hóa cho hay.
Sản phẩm cây có múi của Nghệ An được đánh giá cao về chất lượng và hương vị, có tiềm năng lớn cho xuất khẩu. Tuy nhiên, mẫu mã chưa thực sự hấp dẫn và chất lượng sản phẩm chưa đồng đều đang là rào cản khiến thị trường xuất khẩu phát triển chậm.
Dù có nhiều lợi thế, sản xuất cây có múi tại Nghệ An vẫn tồn tại không ít bất cập: quy mô sản xuất nhỏ lẻ, manh mún; dịch bệnh phát triển mạnh, đặc biệt là bệnh vàng lá, thối rễ ở cây cam gây thiệt hại nặng tại nhiều vùng trồng tập trung.
Bên cạnh đó, để khai thác thị trường xuất khẩu giá trị cao, nông dân phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sản xuất an toàn theo yêu cầu của các nước nhập khẩu. Thực tế vẫn còn tình trạng lạm dụng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật, khiến sản phẩm khó đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng và an toàn thực phẩm.
Định hướng phát triển vùng chuyên canh hữu cơ
Với lợi thế về điều kiện sinh thái và tài nguyên nông nghiệp, Nghệ An xác định tiếp tục phát triển cây có múi theo hướng hình thành các vùng chuyên canh hữu cơ, bền vững.
Tại Diễn đàn kết nối sản xuất và tiêu thụ nông sản các tỉnh Bắc Trung Bộ tổ chức tại Nghệ An vừa qua, ông Nguyễn Văn Đệ – Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh một số giải pháp trọng tâm cho ngành nông nghiệp tỉnh: Quy hoạch vùng sản xuất nguyên liệu gắn với chế biến, chú trọng tích tụ đất đai; xác định sản phẩm chủ lực để mở rộng quy mô, phát triển theo chuỗi giá trị, nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm; thu hút đầu tư vào lĩnh vực chế biến nông nghiệp; đẩy mạnh xây dựng thương hiệu, mẫu mã, truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Trên cơ sở đó, ngành nông nghiệp và các địa phương đang tập trung xây dựng vùng chuyên canh chất lượng cao, mở rộng sản xuất theo quy trình nông nghiệp sạch, hữu cơ, đảm bảo an toàn thực phẩm và phát triển bền vững. Bên cạnh các giống bản địa đặc sản, tỉnh ưu tiên bổ sung giống mới chất lượng cao, giống không hạt, ít hạt, cho thu hoạch rải vụ, thích ứng biến đổi khí hậu và chống chịu sâu bệnh tốt.
Bà Võ Thị Nhung – Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: “Chúng tôi sẽ tập trung chỉ đạo, hỗ trợ thực hành sản xuất an toàn, giảm thiểu lạm dụng phân hóa học và thuốc bảo vệ thực vật, đồng thời đẩy mạnh nghiên cứu, chuyển giao kỹ thuật thâm canh cây ăn quả chủ lực theo hướng thích ứng biến đổi khí hậu, tạo sản phẩm an toàn, hiệu quả cao và bền vững”.
Cùng với việc hướng dẫn nông dân áp dụng kỹ thuật tiên tiến như tưới tiết kiệm, bón phân qua hệ thống tự động nhằm giảm chi phí và tăng hiệu quả dinh dưỡng, Nghệ An đang xây dựng cơ chế chính sách đủ mạnh để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào chuỗi giá trị khép kín: từ sản xuất, thu hoạch, bảo quản đến chế biến.
Tỉnh cũng tiếp tục hỗ trợ các hợp tác xã, trang trại xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu tập thể, chỉ dẫn địa lý… nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh cho sản phẩm cây có múi trên thị trường
Thanh Hóa đang bước vào giai đoạn nước rút trong cuộc chiến chống khai thác hải sản bất hợp pháp (IUU), khi đoàn thanh tra Ủy ban châu Âu (EC) chuẩn bị sang Việt Nam lần thứ 5. Với quyết tâm chính trị cao, sự vào cuộc đồng bộ của các cấp và nỗ lực đổi mới trong quản lý, địa phương này đang hoàn thiện những mắt xích cuối để tự tin đón đoàn kiểm tra.
Ngày 27/11/2023, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1490/QĐ-TTg phê duyệt Đề án phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030 (Đề án). Đây là Đề án có ý nghĩa chiến lược, nhằm tái cơ cấu sản xuất lúa gạo, nâng cao thu nhập cho nông dân, đồng thời khẳng định vai trò và trách nhiệm của Việt Nam trong thực hiện cam kết quốc tế về giảm phát thải khí nhà kính. Để hiểu rõ hơn về hiệu quả bước đầu của Đề án, phóng viên Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Quốc Mạnh, Phó cục Trưởng cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật
Từ những mô hình giảm nghèo đơn lẻ, đồng bào Quỳ Châu (Nghệ An) nay đã chuyển sang phát triển kinh tế theo chuỗi giá trị với sản phẩm vịt bầu quỳ thương phẩm. Sự thay đổi tư duy này không chỉ nâng cao thu nhập bền vững mà còn mở ra hướng làm nông nghiệp hiện đại, liên kết vùng hàng hóa rộng lớn.
Bắt tay vào con đường nông nghiệp hữu cơ với nhiều thách thức, anh Nguyễn Văn Đạt (xóm 2 xã Hưng Nguyên Nam - Nghệ An) một kỹ sư trẻ đầy nhiệt huyết đã mạnh dạn đầu tư hệ thống nhà màng, hạ tầng kỹ thuật và thành lập Hợp tác xã Dịch vụ nông sản hữu cơ công nghệ cao Vfresh Garden.
Xây dựng NTM là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước trong giai đoạn 2021-2025. Văn phòng Điều phối NTM Trung ương đã có nhiều đổi mới, luôn bám sát các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm của Bộ, Ngành; tạo khí thế thi đua sôi nổi, thu hút đông đảo các lực lượng tham gia; công tác xây dựng NTM tiếp tục được quan tâm đầu tư, hỗ trợ, từng bước tập trung hơn và đã đạt được những kết quả nổi bật, góp phần xây dựng “nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh”.
