Tăng chi ngân sách cho bảo vệ môi trường tương ứng với tốc độ tăng trưởng kinh tế

Thứ năm, 11/12/2025, 07:46 (GMT+7)
logo Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, sáng 10/12, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về tiếp tục nâng cao hiệu lực hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường.
bieuquyet4ok_1765349038.webp
Chủ tịch nước Lương Cường tại phiên họp

Theo kết quả biểu quyết điện tử, có 442/444 đại biểu Quốc hội có mặt biểu quyết tán thành, chiếm 93,45%. Như vậy, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về tiếp tục nâng cao hiệu lực hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường với đa số phiếu tán thành.

Báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Mạnh - Phó trưởng Đoàn giám sát cho biết, tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội đã thảo luận về Báo cáo kết quả giám sát chuyên đề việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ Môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề này. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo Đoàn giám sát phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng các cơ quan liên quan nghiên cứu tiếp thu, giải trình đầy đủ ý kiến của các đại biểu Quốc hội, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết.

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, đối với ý kiến cho rằng, quy trình thẩm định đánh giá tác động môi trường (ĐTM) và cấp giấy phép môi trường (GPMT) còn kéo dài, tiêu chí xác định thẩm quyền cấp phép giữa cấp Bộ và tỉnh còn chồng chéo; việc phân cấp xuống cấp xã còn hạn chế về nguồn lực, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 đã đề cao trách nhiệm của doanh nghiệp. Chính phủ đã đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cắt giảm 16% và phân cấp khoảng 73% thủ tục hành chính (TTHC) về môi trường trong năm 2025.

bieuquyet3ok_1765349038.webp
Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Mạnh

Tại Kỳ họp thứ 10, Chính phủ đã trình Quốc hội sửa đổi Luật Bảo vệ môi trường để tiếp tục cắt giảm đối tượng và phân quyền cho địa phương giải quyết gần 90% thủ tục hành chính. Dự thảo Nghị quyết đã có nội dung yêu cầu kiện toàn bộ máy quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, gắn với đào tạo, nâng cao năng lực cho cán bộ cấp cơ sở.

Về đề nghị tăng mức tiền phạt trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang trình Chính phủ dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 45/2022/NĐ-CP theo hướng tăng chế tài xử phạt đối với một số hành vi vi phạm.

Về ý kiến cho rằng, các quy định về đối tượng phải thực hiện nghĩa vụ môi trường còn chưa thống nhất, đặc biệt với các dự án mở rộng, nâng công suất hoặc dự án liên kết chuỗi sản xuất, Chính phủ đã trình Quốc hội sửa đổi Luật Bảo vệ môi trường để miễn thủ tục môi trường trong một số trường hợp đặc biệt. Nghị định số 05/2025/NĐ-CP đã quy định rõ dự án mới, dự án mở rộng và đơn giản hóa thủ tục cấp giấy phép môi trường cho các dự án nhỏ.

Với ý kiến cho rằng cấp phép môi trường còn chồng chéo, thiếu thống nhất; đề nghị phân cấp mạnh cho cơ quan chuyên môn cấp tỉnh đối với các dự án nhóm B, C, dự án trong khu công nghiệp, cơ sở quy mô vừa và nhỏ, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Mạnh khẳng định, chế định giấy phép môi trường mới trong Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 đã tích hợp 6 thủ tục hành chính thành 1 giấy phép môi trường, giúp giảm thủ tục hành chính và chi phí. Nghị định số 05/2025/NĐ-CP đã đơn giản hoá hồ sơ, thủ tục thẩm định. Phân cấp mạnh đã được thực hiện cho địa phương đối với các dự án nhóm B, C, cơ sở quy mô vừa và nhỏ.

bieuquyet5ok_1765349038.webp
Các đại biểu tham dự

Về ý kiến cho rằng, tỷ lệ chi ngân sách cho bảo vệ môi trường còn thấp, Quỹ bảo vệ môi trường hoạt động hạn chế, cơ chế huy động tư nhân (PPP) chưa hiệu quả, dự thảo Nghị quyết đã bổ sung nhiệm vụ ưu tiên nguồn lực từ ngân sách và xã hội hóa, tăng dần chi ngân sách cho bảo vệ môi trường tương ứng với tốc độ tăng trưởng kinh tế. Hoàn thiện công cụ kinh tế và phát huy vai trò Quỹ bảo vệ môi trường. Nhấn mạnh kinh tế hóa môi trường, thiết lập cơ chế định giá tài nguyên, chi trả dịch vụ hệ sinh thái, và áp dụng triệt để nguyên tắc “Người được hưởng lợi từ môi trường có nghĩa vụ đóng góp tài chính, người gây ô nhiễm phải chi trả, bồi thường”.

Về ý kiến đề nghị hỗ trợ nông nghiệp và hợp tác xã đầu tư vào mô hình sản xuất sinh thái, hữu cơ, dự thảo Nghị quyết đã có nội dung yêu cầu phát triển và nhân rộng mô hình nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp xanh và hữu cơ, chuyển đổi cách tiếp cận từ nông nghiệp nâu sang nông nghiệp xanh.

bieuquyet2ok_1765349038.webp
Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Mạnh

Với nội dung quản lý chất thải rắn sinh hoạt, chất thải đặc thù, nước thải, dự thảo Nghị quyết đã nêu nội dung sửa đổi lộ trình, thời gian áp dụng đối với chính sách về phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại hộ gia đình, cá nhân cho phù hợp với yêu cầu thực tế. Thúc đẩy thu gom, phân loại, chuyển đổi công nghệ xử lý tiên tiến, ưu tiên tái chế, xử lý chất thải kết hợp thu hồi năng lượng thay cho chôn lấp. Phấn đấu đến năm 2030 tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt đô thị được thu gom, xử lý đạt 95%, tại nông thôn đạt 85%; tỷ lệ chôn lấp trực tiếp giảm dưới 50%; thu hồi trên 30% chất thải nhựa phát sinh.

Về ý kiến đề nghị triển khai thí điểm sàn giao dịch tín chỉ carbon trong năm 2026 và hoàn thiện hành lang pháp lý để vận hành chính thức từ năm 2027, dự thảo Nghị quyết đã xác định nhiệm vụ đến cuối năm 2026 phải hoàn thành việc “Thiết lập và vận hành Sàn giao dịch carbon trong nước” và hoàn thiện pháp lý về trao đổi tín chỉ carbon với quốc tế.

Theo Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Mạnh, để thể hiện đúng tính chất là văn bản định hướng chính sách, giao nhiệm vụ như ý kiến đại biểu Quốc hội, tên gọi Nghị quyết đã được tiếp thu, chỉnh sửa thành “Nghị quyết về tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường” như trong dự thảo.

bieuquyetok_1765349039.webp
Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết về tiếp tục nâng cao hiệu lực hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường

Về ý kiến đề nghị phải xem chi cho môi trường là đầu tư cho phát triển; tiếp tục hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu về GDP xanh, bảo đảm cân bằng giữa phát triển kinh tế-xã hội và môi trường, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Mạnh khẳng định, việc coi chi cho môi trường là đầu tư cho phát triển, bảo đảm an ninh môi trường đã được thể hiện tại điểm a khoản 1 Điều 2 dự thảo Nghị quyết. Đối với chỉ tiêu GDP xanh, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thống kê năm 2025 đã không quy định chỉ tiêu này trong hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia.

Cuối cùng, về ý kiến đề nghị nâng tỷ trọng chi ngân sách cho bảo vệ môi trường theo tốc độ tăng trưởng kinh tế, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã tiếp thu và thể hiện tại điểm b khoản 1 Điều 2 dự thảo Nghị quyết. Theo đó, “bố trí đúng, đủ, quản lý có hiệu quả và tăng dần chi ngân sách cho bảo vệ môi trường tương ứng với tốc độ tăng trưởng kinh tế, bảo đảm từ năm 2027 tỷ trọng ngân sách chi cho bảo vệ môi trường trong tổng chi ngân sách nhà nước tăng hơn so với năm 2025”.

Minh Thành