Thanh Hóa đang đẩy mạnh các biện pháp kiểm soát nghề cá, tập trung khắc phục các tồn tại tại cảng và nâng cao kỷ luật đối với tàu thuyền ra vào nhằm ngăn chặn khai thác hải sản bất hợp pháp (IUU). Tỉnh nỗ lực hoàn thiện dữ liệu, nâng cấp hạ tầng và tăng cường phối hợp liên ngành, hướng tới mục tiêu tháo gỡ “thẻ vàng” và phát triển nghề cá theo hướng bền vững.
Đẩy mạnh truyền thông pháp luật, kiểm soát tàu 24/24h
Thời gian qua, Ban Quản lý các cảng cá Thanh Hóa đã thực thi hàng loạt biện pháp mạnh nhằm chấn chỉnh hoạt động khai thác, đặc biệt là đối với tình trạng không ghi nhật ký và cập bến không đúng quy định. Công tác tuyên truyền được triển khai bằng nhiều hình thức, từ loa phát thanh tại cảng, họp tổ đội nghề cá, đến hướng dẫn trực tiếp cho từng chủ tàu. Nhờ vậy, ý thức tuân thủ pháp luật của ngư dân từng bước được nâng lên, giúp việc kiểm soát trở nên thuận lợi và minh bạch hơn.
Ngoài hoạt động truyền thông, lực lượng kiểm soát cảng duy trì chế độ trực 24/24 giờ. Mỗi tàu cá khi ra vào đều phải cung cấp đầy đủ thông tin, sản lượng được đối chiếu với nhật ký khai thác và theo dõi qua hệ thống giám sát hành trình. Việc này không chỉ giúp phát hiện sai phạm mà còn hạn chế tình trạng tàu lợi dụng đêm khuya để trốn kiểm tra. Đồng thời, dữ liệu từ VMS được lưu trữ, phân tích, hỗ trợ truy xuất nguồn gốc thủy sản chuẩn xác hơn.
Trong 10 tháng của năm 2025, 8.951 lượt tàu cập cảng với hơn 69.000 tấn sản lượng được ghi nhận – một con số cho thấy khối lượng công việc lớn mà hệ thống quản lý phải xử lý. Bên cạnh đó, gần 220 tấn mực đã được xác nhận nguồn gốc phục vụ xuất khẩu, chứng minh sự chuyển biến rõ rệt trong yêu cầu minh bạch về khai thác.
Song song với việc kiểm soát, các cảng cá còn tăng cường phối hợp lực lượng biên phòng, công an, chính quyền địa phương để đảm bảo an ninh, ngăn ngừa cháy nổ. Nhân viên thu gom rác được bố trí hằng ngày, giảm đáng kể tình trạng ô nhiễm mặt nước. Các chủ tàu cũng phải ký cam kết không xả thải xuống vùng neo đậu, tạo sự đồng thuận trong bảo vệ môi trường biển.
Hướng tới gỡ “thẻ vàng”
Bước sang năm 2026, Thanh Hóa đặt mục tiêu cải thiện toàn diện công tác quản lý nghề cá, từ thu phí dịch vụ, điều độ tàu thuyền, đến hoàn thiện dữ liệu sản lượng. Việc ứng dụng công nghệ thông tin được xem là hướng đi trọng tâm, giúp giảm sai sót, rút ngắn thời gian xử lý và đảm bảo tính chính xác của dữ liệu. Cán bộ quản lý cũng sẽ được đào tạo sâu hơn về nghiệp vụ kiểm tra, giám sát và vận hành phần mềm để theo kịp yêu cầu ngày càng cao.
Một trong những nhiệm vụ then chốt của tỉnh là siết chặt quy trình theo dõi tàu cá nhằm đáp ứng các tiêu chí từ Ủy ban Châu Âu trong quá trình tháo gỡ “thẻ vàng”. Việc ghi nhật ký đầy đủ, duy trì tín hiệu VMS liên tục và cập nhật dữ liệu vào Vnfishbase, eCDT, Google Sheet là yêu cầu bắt buộc. Các cảng sẽ tăng cường kiểm tra đột xuất, đảm bảo không còn tình trạng tàu khai báo thiếu hoặc cập bến không qua giám sát.
Về hạ tầng cảng cá, Thanh Hóa đề nghị cơ quan chức năng bố trí nguồn vốn nâng cấp các cảng Lạch Hới, Lạch Bạng, Hòa Lộc. Đặc biệt, tình trạng luồng lạch bồi lắng khiến tàu lớn phải chờ nước lên, gây ùn tắc và giảm hiệu quả khai thác. Việc nạo vét thường xuyên sẽ giúp giảm rủi ro, đồng thời nâng cao năng lực tiếp nhận tàu thuyền, phục vụ tốt hơn cho hoạt động bốc dỡ và neo đậu.
Công tác phòng chống thiên tai cũng tiếp tục được coi trọng. Trong năm 2025, ba cơn bão lớn (số 3, 5 và 10) đã khiến hơn 4.400 lượt tàu phải vào tránh trú. Nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, toàn bộ tàu thuyền đều được sắp xếp an toàn. Năm 2026, các cảng sẽ duy trì trực ban 24/24 giờ, cập nhật thời tiết liên tục và bố trí tàu theo sơ đồ đã phê duyệt nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho ngư dân.
Ngoài ra, tỉnh chú trọng nâng cao đời sống cán bộ, đảm bảo đầy đủ các chế độ BHXH, BHYT, BHTN, đồng thời tăng cường phối hợp liên ngành để bảo vệ tài sản công và giữ gìn trật tự khu vực cảng. Đây được xem là nền tảng quan trọng giúp hệ thống cảng vận hành ổn định và hiệu quả hơn trong giai đoạn tới.