Trở về quê hương khởi nghiệp – gieo “mầm xanh” nơi vùng núi Đà Bắc

Giữa xu thế đô thị hóa ngày càng mạnh mẽ, không ít người trẻ chọn rời quê để tìm kiếm cơ hội nơi phố thị. Nhưng với chị Thường lại chọn trở về quê hương xây dựng mô hình nông nghiệp sạch, mang lại sinh kế bền vững cho người dân vùng núi.

Trở về từ khát vọng thay đổi

Sau khi tốt nghiệp Đại học Thương mại, chị Đinh Thị Thường (32 tuổi, xã Đà Bắc, Phú Thọ) từng có nhiều cơ hội làm việc tại Hà Nội. Thế nhưng, chứng kiến người dân ở nông thôn quanh năm vất vả với ruộng nương mà thu nhập vẫn bấp bênh, chị trăn trở tìm hướng đi mới.

“Tôi thấy nhiều thanh niên có đất, có sức lao động, nhưng lại chưa tận dụng hết tiềm năng. Người trẻ bỏ quê đi làm ăn xa, trong khi đất đai bỏ hoang. Đó là điều khiến tôi quyết tâm quay về”, chị Thường chia sẻ.

Từ trăn trở đó, năm 2023, chị Thường thành lập Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp – Dịch vụ và Cung ứng Thực phẩm Đà Bắc, quy tụ 21 thành viên, chủ yếu là lao động trẻ tại địa phương. HTX tập trung sản xuất và cung ứng các sản phẩm thực phẩm an toàn như giò chả, trứng gà, mì gạo, rau củ sạch… theo tiêu chuẩn VietGAP, với quy trình kiểm soát nghiêm ngặt, truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Từng sản phẩm là kết quả của sự kết hợp giữa kinh nghiệm canh tác truyền thống và kỹ thuật nông nghiệp hiện đại.

Để bảo đảm chất lượng nông sản, chị Thường đầu tư hệ thống nhà lưới, tưới tiêu tự động, sử dụng chế phẩm sinh học thay cho thuốc bảo vệ thực vật. Cách làm này giúp tăng năng suất, giảm chi phí đầu vào, đồng thời hạn chế ô nhiễm môi trường. Từ đó, bà con dần thay đổi tư duy sản xuất, từ canh tác nhỏ lẻ, tự phát sang sản xuất hàng hóa có tiêu chuẩn. Đây cũng chính là một trong những tiêu chí quan trọng trong chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, mà Đà Bắc đang nỗ lực thực hiện.

Theo chị Thường, điểm mấu chốt của nông nghiệp sạch không chỉ nằm ở sản phẩm mà còn ở “tư duy làm nông”. Khi người dân hiểu được lợi ích của việc trồng rau sạch, chăn nuôi an toàn, họ sẽ chủ động cải thiện quy trình sản xuất, tự nâng cao giá trị sản phẩm. Từ đó, hình thành nền nông nghiệp có trách nhiệm – vừa vì sức khỏe người tiêu dùng, vừa bảo vệ tài nguyên đất, nước.

Không dừng lại ở khâu sản xuất, HTX Đà Bắc còn tập trung xây dựng chuỗi tiêu thụ ổn định, thông qua việc ký kết hợp đồng bao tiêu với các doanh nghiệp, bếp ăn tập thể và siêu thị. Nhờ đó, nông sản của bà con luôn có đầu ra, tránh được tình trạng “được mùa mất giá”. Chính mô hình liên kết “bốn nhà” – nhà nông, nhà doanh nghiệp, nhà khoa học và Nhà nước – đã tạo ra bước đệm để HTX vận hành bền vững, góp phần ổn định thu nhập cho người dân.

Hiện nay, thu nhập bình quân của các thành viên HTX đạt từ 4–7 triệu đồng/tháng, nhiều hộ đã thoát nghèo và có điều kiện mở rộng quy mô sản xuất. Không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế, mô hình này còn mang giá trị xã hội sâu sắc: giữ chân lao động trẻ ở lại quê hương. Nhiều thanh niên từng rời quê đi làm ăn xa nay đã quay về tham gia HTX, tìm lại niềm tin vào nghề nông và niềm tự hào về sản phẩm do chính tay mình làm ra.

Song song với đó, chị Thường còn chú trọng công tác đào tạo. HTX thường xuyên mời các chuyên gia nông nghiệp về tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn bà con quy trình canh tác, bảo quản, chế biến nông sản sau thu hoạch. Chị Thường bày tỏ: “Trong thời gian tới, bên cạnh sản xuất, tôi vẫn sẽ duy trì mời các chuyên gia về hướng dẫn bà con kỹ thuật nuôi trồng để chất lượng nông sản luôn được cải thiện”.

Tinh thần khởi nghiệp nông thôn mới

Từ vùng sản xuất nhỏ ban đầu, đến nay HTX đã mở rộng thêm các vùng liên kết tại các xã Tân Pheo và xã Quy Đức, tập trung vào sản xuất rau – bí sạch, từng bước hình thành vùng nguyên liệu ổn định, tạo nền tảng phát triển nông nghiệp hữu cơ lâu dài. Mô hình này không chỉ phù hợp với điều kiện địa phương mà còn góp phần thực hiện tiêu chí “kinh tế hợp tác, phát triển bền vững” trong chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao của địa phương.

“Khó khăn lớn nhất khi khởi nghiệp ở nông thôn là vốn và đầu ra. Nhưng nếu cứ chờ đủ điều kiện mới bắt đầu thì sẽ chẳng bao giờ khởi nghiệp được. Tôi chọn cách làm từng bước, kiên trì, vừa làm vừa học, quan trọng là giữ uy tín để khách hàng tin tưởng,” chị Thường nói thêm.

Hành trình của chị Đinh Thị Thường không chỉ là câu chuyện khởi nghiệp cá nhân mà còn là biểu tượng cho một thế hệ nông dân mới – biết vận dụng tri thức để phát triển kinh tế, gắn tăng trưởng với bảo vệ môi trường. Từ mô hình HTX nhỏ ở xã Tú Lý, một hướng đi mới đang mở ra cho nông nghiệp Đà Bắc: nông nghiệp sạch, nông thôn bền vững, con người gắn bó với đất đai và tự hào về quê hương mình.