Làng nghề Phương La, xã Thái Phương (huyện Hưng Hà - Thái Bình) là 1 trong những làng nghề ô nhiễm nghiêm trọng trên cả nước, nhưng nhiều năm qua vẫn chưa thể xứ lý được dứt điểm tình trạng này.
Theo báo cáo của UBND huyện Hưng Hà, trên địa bàn xã Thái Phương có trên 100 doanh nghiệp và cơ sở đang sản xuất kinh doanh, chủ yếu là hàng dệt may. Trong đó có trên 20 doanh nghiệp hoạt động trong Cụm công nghiệp xã Thái Phương (CCN được thành lập năm 2002 với diện tích 10 ha), số còn lại hoạt động tại Làng nghề Phương La, với hơn chục doanh nghiệp, tổ hợp sản xuất nấu, giặt, tẩy, nhuộm. Tuy nhiên, hầu hết các cơ sở sản xuất, tẩy nhuộm ở đây đều không có hệ thống xử lý nước thải mà thải trực tiếp ra sông Đồng Buộm, sông Tân Việt và sông Bút Mực. Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng tại xã Thái phương và các xã phụ cận như Minh Tân, Kim Trung, Văn Lang trong suốt hơn 10 năm qua.
Dòng kênh đen kịt, bốc mùi ở xã Thái Phương, huyện Hưng Hà, Thái Bình
Lo ngại trước tình trạng ô nhiễm với những chất thải độc hại chưa được xử lý xả thẳng ra môi trường của Làng nghề Phương La, gây ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn nước, không khí và sức khoẻ, mấy năm trước người dân các xã xung quanh đã đắp đập ngăn dòng nước không cho chảy vào địa phận của xã. Do không còn đường thoát, nước thải tràn lên cánh đồng, nhất là vào mùa mưa, cả một vùng bị ngập úng, người dân Phương La như bị cô lập và bủa vây giữa môi trường đã ô nhiễm lại càng ô nhiễm trầm trọng hơn. Dòng sông Tân Việt trong xanh ngày nào, giờ đây đã trở thành dòng sông chết, bởi nước ngày càng đen đặc, bốc mùi hôi thối, không khí ngột ngạt, khó thở, những bọt trắng xoá nổi lềnh bềnh khắp mặt nước nồng nặc mùi thuốc tẩy, anh Nguyễn Văn Thành một người con làng Phương La ngậm ngùi nói.
Ông Nguyễn Xuân Triều, người dân ở thôn Phương La 1 nói thêm: "Tình trạng ô nhiễm ở làng nghề hiện nay rất nghiêm trọng. Cách đây 2-3 năm, người dân còn sử dụng nước mưa thay nước giếng khoan, vì nước giếng khoan nổi vẩn vàng đục, không thể sử dụng được, nhưng gần đây, nước mưa cũng có hiện tượng nổi váng màu vàng, lo sợ ảnh hưởng đến sức khỏe, người dân chúng tôi đã sử dụng nguồn nước sạch từ nhà máy trong chương trình nông thôn mới tại địa phương để thay thế nước mưa và nước giếng khoan”.
Theo thông tin phóng viên tìm hiểu từ người dân, mỗi năm làng nghề dệt nhuộm Phương La sử dụng khoảng 100 tấn nhớt thủy tinh (Silicat Na2SiO2) và hàng chục tấn nước ô xy già, xà phòng… vào sản xuất, giặt, tẩy, nhuộm nên nước thải có độ kiềm cao. Kết quả phân tích nước thải của Sở TN-MT tỉnh Thái Bình từng ghi nhận hàm lượng chất rắn lơ lửng, sulfua, ô xy hóa luôn vượt quá tiêu chuẩn VN cho phép từ 3 - 10 lần. Điều đáng nói, nguyên liệu, hóa chất độc hại sử dụng trong dệt nhuộm là nguyên nhân chính dẫn đến các bệnh viêm phổi, bệnh ngoài da, bệnh tiêu hóa, đau mắt hột.
Nước thải từ các cơ sở dệt, nhuộm của làng nghề Phương La xả thẳng ra môi trường
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Văn Thịnh, Bí thư Chi bộ thôn Phương La 3 cho biết, hơn 10 năm qua, các cơ sở sản xuất, tẩy nhuộm hoạt động trong Cụm công nghiệp và làng nghề Phương La vẫn vô tư xả thải trực tiếp ra môi trường. Các cơ sở này nhiều lần bị UBND tỉnh, Sở TNMT ra quyết định xử lý vi phạm hành chính, quyết định cưỡng chế, yêu cầu chuyển địa bàn hoạt động do hành vi xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật cho phép ra môi trường. Song chỉ được một thời gian, các doanh nghiệp lại phá niêm phong, hoạt động trở lại và tiếp tục xả chất thải độc hại ra môi trường, khiến dòng sông ngày càng đen đặc, mùi rất khó chịu.
Nhà máy xử lý nước thải tập trung làng nghề Phương La hoàn thành lắp đặt trang thiết bị hơn 3 năm nay nhưng vẫn chưa hoạt động
Trước tình hình ô nhiễm môi trường nghiêm trọng tại xã Thái Phương (huyện Hưng Hà), ngày 18/9/2013, UBND tỉnh Thái Bình đã phê duyệt dự án đầu tư Hệ thống xử lý nước thải tập trung làng nghề Phương La với tổng mức đầu tư 76 tỉ đồng, công suất 800 m3/ngày đêm. Hiện tại, sau hơn 3 năm kể từ khi Nhà máy xử lý nước thải hoàn thành lắp đặt trang thiết bị vẫn chưa hoạt động, nên các doanh nghiệp, cơ sở tẩy nhuộm vẫn xả nước thải trực tiếp ra môi trường, đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người dân trong khu vực.
Tạp chí Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục thông tin về vấn đề này trong những kỳ sau!
Đỗ Hùng
Thực hiện Kết luận chỉ đạo của Bí thư Thành ủy tại buổi khảo sát, kiểm tra tiến độ thực hiện dự án nạo vét, cải tạo môi trường và xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh chỉ đạo các sở, ngành và địa phương liên quan khẩn trương tháo gỡ vướng mắc, hoàn tất công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư dự án rạch Xuyên Tâm trong tháng 11/2025.
Ngày 3/10/2025, tại Hà Nội, Báo Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) tổ chức Lễ phát động Chương trình Bảng xếp hạng “Khách sạn tiêu biểu không thuốc lá” lần thứ I - năm 2025.
Trong bối cảnh Việt Nam đang theo đuổi các mục tiêu về kinh tế tuần hoàn và kinh tế xanh, giảm phát thải, trong đó giảm thiểu rác thải nhựa, trách nhiệm của các ngành sản xuất, đặc biệt là ngành hàng tiêu dùng nhanh, ngành đồ uống, với hàng tỷ sản phẩm được tiêu thụ mỗi năm đang đứng trước một bài toán nan giải nhưng cũng nhiều cơ hội. Đó là xử lý và tái chế bao bì và thực thi Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR).
Chiều 26/9/2025, tại Hội trường Ban Quản lý chợ Đông Ba (TP. Huế), Dự án Huế - Đô thị giảm nhựa ở miền Trung Việt Nam (TVA)/WWF-Việt Nam phối hợp với Ban Quản lý chợ tổ chức sự kiện Tổng kết mô hình Giảm nhựa và Phân loại rác hữu cơ tại chợ năm 2025, đồng thời bàn giao 5 xe rác đẩy tay phục vụ công tác thu gom, phân loại rác. Sự kiện là bước tiếp nối nỗ lực lan tỏa mô hình phân loại rác tại nguồn, hướng tới xây dựng một đô thị Huế xanh - sạch - thân thiện môi trường.
Việc thực hiện chính sách, pháp luật kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành đã đạt được nhiều kết quả nổi bật, quan trọng; trong đó công tác bảo vệ môi trường có nhiều chuyển biến, đạt và vượt nhiều mục tiêu, chỉ tiêu quan trọng đề ra, chỉ số phát triển bền vững của Việt Nam đứng tốp đầu trong ASEAN; 03/05 chỉ tiêu đã vượt kế hoạch đặt ra cho năm 2025.
Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam (SOS) vừa được tin tưởng lựa chọn làm đơn vị trực sẵn sàng ứng phó sự cố môi trường trong suốt thời gian tàu chiến HMS Richmond (Hải quân Hoàng gia Anh) hiện diện tại cảng Nhà Rồng.
