Được hình thành từ các thành tạo đá vôi có tuổi hàng trăm triệu năm trước, hòn Trống Mái ở Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh) đang có nguy cơ bị đổ lở, xói lở. Trước thực tế đó, UBND tỉnh Quảng Ninh đã giao Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản (Bộ Tài nguyên và Môi trường) triển khai nhiệm vụ “Nghiên cứu đánh giá hiện trạng và các yếu tố ảnh hưởng làm cơ sở đề xuất các giải pháp bảo tồn hòn Trống Mái, Vịnh Hạ Long”.
Nguyên nhân chính dẫn đến sạt lở
Viện khoa học Địa chất và Khoáng sản xác định 2 yếu tố xã hội chính tác động lên sự ổn định của hòn Trống Mái là: hoạt động dân sinh và hoạt động du lịch.
Theo số liệu thống kê, cuối năm 2012, trên Vịnh Hạ Long có 7 làng chài với trên 614 nhà bè, trong đó tập trung nhiều nhất ở phường Hùng Thắng gồm các làng chài: Cửa Vạn, Ba Hang, Cặp Dè và Vông Viêng. Với nhiều nhà bè nuôi trồng hải sản, giao dịch, kinh doanh nhà hàng, nên lượng tàu và khách ra vào khu vực nhiều đã tác động đến hệ thống giao thông đường thuỷ nội địa, gây cản trở luồng tàu chạy trên biển, ô nhiễm môi trường nước; người dân, nhất là trẻ em khó khăn khi tiếp cận với các dịch vụ y tế, giáo dục… gây áp lực cho công tác bảo vệ di sản Vịnh Hạ Long.
Đây cũng là một yếu tố quan trọng làm tăng nguy cơ xảy ra các hiện tượng tai biến địa chất (trượt lở, đổ lở đá) do xung quanh khu vực người dân sinh sống hệ sinh thái rừng tự nhiên sẽ bị phá hủy nhiều, các sườn đá tự nhiên sẽ bị tác động do người dân neo đậu tàu thuyền. Ngoài ra, việc một lượng lớn tàu thuyền di chuyển sẽ tạo ra các con sóng nhân tạo, làm gia tăng khả năng xói mòn chân đảo, tạo hàm ếch và kích hoạt hiện tượng trượt, đổ lở đá.
Phần F1.1 đã đổ xuống biển vào thời gian không xác định. Khu vực F1.2 cũng có nguy
cơ đổ xuống biển, biến hòn trống mái thành ba hòn riêng biệt hoặc hai hòn (trong trường
hợp khối đá bên trái không trụ được)
Bên cạnh việc phân tích, đánh giá hoạt động dân sinh trên khu vực hòn Trống Mái, Vịnh Hạ Long, Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản cũng đánh giá hoạt động du lịch trên Vịnh ảnh hưởng đến hiện trạng đổ lở, sạt lở, xói mòn chân đảo. Theo đó, đi qua khu vực hòn Trống Mái có 2 luồng tàu: luồng phía Nam cách khoảng 120 -200 m, luồng phía Bắc cách khoảng 100 m, các phương tiện cỡ lớn như tàu hàng, xà lan, tàu nghỉ qua đếm và tàu cao tốc thường chạy theo 2 luồng trên. Các phương tiện ghé đảo thăm quan thường không tuân theo luồng tuyến.
Tàu, thuyền và cano đi vào khu vực hòn Trống Mái thường dừng lại chụp ảnh ở khoảng cách 29 m đến 33 m. Sau khi chụp xong, các phương tiện đi ra xung quanh đảo hoặc quay ra để thăm quan các điểm khác. Ở thời điểm thấp điểm (ít phương tiện thăm quan), các phương tiện có thể tiến (lùi) ra xa đảo để tiếp tục hành trình. Vào lúc cao điểm, mật độ tàu thuyền thăm quan lớn, các phương tiện có xu hướng tiến sát vào đảo rồi vòng ra ở khoảng cách 10m – 13 m.
Với khoảng cách này, các tàu du lịch di chuyển với tốc độ chậm tạo nên con sóng cao khoảng 15 -25 cm vỗ vào hòn Trống Mái (ở điều kiện quan sát vào thời điểm triều kiệt), sẽ nguy hại hơn khi chiều dâng cao lên hơn 2m (vào thời điểm triều cường), cột sóng sẽ lớn hơn và sẽ tác động lớn hơn vào hệ thống các khe nứt, vách đảo ảnh hưởng trực tiếp đến sự bền vững của hòn Trống Mái.
Vào lúc cao điểm, các tàu thuyền thăm quan đông, gây ách tắc cả một quãng dài, việc các phương tiện chen lấn nhau và chạm lẫn nhau và có nguy cơ va vào hòn Trống Mái.
Gợi ý giải pháp giảm tác động lên hòn Trống Mái
Để giảm thiểu mức độ tác động đến sự ổn định của hòn Trống Mái, các nhà nghiên cứu đưa ra một số giải pháp xã hội khắc phục như: Nghiên cứu và phân luồng, tuyến ra, vào khu vực quan sát, chụp ảnh hòn Trống Mái; khống chế khoảng cách tối đa các tàu thuyền có thể đến gần hòn Trống Mái (dự kiến khoảng 50 m bao gồm cả luồng, tuyến); khống chế thời gian tàu dừng lại để quan sát và chụp ảnh để giảm thiểu sự ách tắc và chen lấn; hạn chế tốc độ của các tàu thuyền khi đi qua khu vực xung quanh đảo xuống còn 5-10km/h khi đi qua khu vực có bán kính 200 - 300m quanh hòn Trống Mái.
Ngoài ra, quy định thời gian dừng đỗ cũng như sắp xếp lượng lịch trình tàu thăm quan tránh hiện tượng ùn tắc, quá tải; nâng cấp chất lượng tàu thuyền thăm quan, chuyển đổi tàu dùng nguyên liệu xăng sang nguyên liệu xanh (điện); phổ biến và nâng cao ý thức của các chủ tàu thuyền và khách tham gia du lịch về bảo vệ môi trường.
Liên quan đến công tác bảo tồn hòn Trống Mái, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Ninh cho rằng việc nghiên cứu đánh giá hiện trạng và các yếu tố ảnh hưởng làm cơ sở đề xuất các giải pháp bảo tồn hòn Trống Mái có ý nghĩa quan trọng, thiết thực phục vụ công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản cho nhiều thế hệ.
Trước mắt, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Ninh đã có văn bản tham mưu UBND tỉnh có giải pháp phân luồng, thời gian và tốc độ lưu thông của phương tiện qua lại cho phù hợp, nhằm giảm thiểu tác động xâm thực, ăn mòn, gây ảnh hưởng đến an toàn, sự ổn định của hòn Trống Mái.
Còn Sở Giao thông Vận tải Quảng Ninh đã giao cho Cảng vụ đường thủy nội địa tỉnh Quảng Ninh phối hợp với Ban Quản lý vịnh Hạ Long và các đơn vị liên quan tuyên truyền, nhắc nhở các chủ tàu, thuyền trưởng không chạy quá 10 km/h khi đi qua khu vực này.
Theo monre.gov.vn
Ngành công nghiệp khai khoáng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế nhưng sự chồng lấn giữa thuế tài nguyên và tiền cấp quyền khai thác khoáng sản đang làm tăng chi phí, giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp. Do đó, các chuyên gia, nhà khoa học cho rằng, để phát huy hiệu quả tiềm năng của ngành cần có hệ sinh thái chính sách phù hợp, trong đó chính sách tài chính đóng vai trò then chốt.
Uỷ ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Địa chất và khoáng sản nhằm kịp thời tháo gỡ các vướng mắc phát sinh trong thực tiễn, đồng thời cho rằng dự thảo Luật lần này cần nhấn mạnh đến công tác quản lý, tránh lợi dụng sơ hở, gây thất thoát, lãng phí tài nguyên cũng như để xảy ra tình trạng tiêu cực.
Hơn 80 năm qua, ngành Địa chất Việt Nam đã đóng vai trò quan trọng trong khai thác và quản lý tài nguyên khoáng sản, góp phần phát triển kinh tế bền vững. Bài viết tổng hợp hành trình phát triển, những chính sách đổi mới và phong trào thi đua tiêu biểu, đồng thời định hướng chiến lược cho giai đoạn 2026-2030, hướng ngành Địa chất Việt Nam phát triển hiện đại, minh bạch và bền vững.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tiếp tục tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh than và cung cấp than cho sản xuất điện trong tình hình mới.
Tiếp nối phần khai mạc và định hướng từ cơ quan quản lý, Toạ đàm “Luật Địa chất và Khoáng sản - Nền tảng phát huy hiệu quả nguồn lực địa chất khoáng sản và công nghiệp khai khoáng” bước sang thảo luận chuyên sâu. Các đại biểu đại diện doanh nghiệp, hiệp hội và báo chí - truyền thông đã cùng phân tích những điểm mới, khó khăn và giải pháp để đưa Luật đi vào đời sống.
Ngày 16/9 tại Hà Nội, Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam tổ chức Toạ đàm “Luật Địa chất và Khoáng sản - Nền tảng phát huy hiệu quả nguồn lực địa chất khoáng sản và công nghiệp khai khoáng”. Mở đầu chương trình, đại diện cơ quan quản lý đã phân tích sâu vai trò, ý nghĩa và các giải pháp chiến lược để Luật 2024 đi vào thực tiễn.
