Bảo vệ môi trường biển Thanh Hóa - Bài 1: Tiềm năng và thách thức

Tỉnh Thanh Hóa có 102 km bờ biển và vùng lãnh hải rộng 17.000 km2, nhiều tiềm năng để phát triển kinh tế, du lịch, song song với đó công tác bảo vệ môi trường biển được địa phương quan tâm, đầu tư, chú trọng. Tuy nhiên vẫn còn số khó khăn, thách thức bắt nguồn từ cả yếu tố chủ quan, lẫn khách quan cần sớm được khắc phục.

Vùng biển Thanh Hóa có nhiều tiềm năng phát triển du lịch, có nguồn lợi thủy hải sản phong phú, đa dạng

Biển Sầm Sơn được biết đến như là đầu tàu của ngành “công nghiệp không khói” tại xứ Thanh. Sầm Sơn nằm ở phía Đông, cách thành phố Thanh Hóa khoảng 16 km, có tiềm năng du lịch phong phú, đa dạng, gồm cả tài nguyên du lịch tự nhiên và văn hóa. Với hệ thống bãi biển đẹp kéo dài 3,5 km, bằng phẳng, bãi cát mịn, nước trong xanh có nồng độ muối dưới 30%,… rất phù hợp cho tắm biển và các hoạt động vui chơi giải trí nên từ lâu đã là khu nghỉ mát nổi tiếng của cả nước.

Tuy nhiên, với tốc độ phát triển nhanh, lượng khách du lịch mỗi năm ngày càng tăng đặt ra những thách thức về môi trường, hệ sinh thái tại địa phương, trước mắt là đối với vấn đề rác thải sinh hoạt, xử lý rác thải nhựa. Đặc biệt là bãi rác tại thành phố Sầm Sơn đã trải qua hơn 20 năm sử dụng, cùng diện tích đất chỉ có vỏn vẹn 2,7 ha phục vụ cho việc chôn lấp rác, khiến cho bãi rác này quá tải. Năm 2010, UBND tỉnh Thanh Hóa đã đưa bãi rác Sầm Sơn vào danh mục các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Bên cạnh Sầm Sơn, Khu du lịch Hải Tiến được đánh giá là khu du lịch đầy tiềm năng với nhiều lợi thế khi mới khai thác với diện tích rất nhỏ. Biển Hải Tiến thuộc địa phận 4 xã Hoằng Hải, Hoằng Tiến, Hoằng Thanh và Hoằng Trường, huyện Hoằng Hóa (Thanh Hóa) có đường bờ biển dài 12 km, đây là bãi biển dài nhất miền Bắc, nằm cách thủ đô Hà Nội 150 km và cách trung tâm thành phố Thanh Hóa khoảng 20km. Xét về khoảng cách, Hải Tiến gần Hà Nội hơn so với thành phố Sầm Sơn. Về khách quan, việc thu gom và xử lý rác thải tại các xã vùng ven biển và trong khu du lịch vẫn chưa thực sự mang lại hiệu quả như mong muốn. Trong khi đó, nhận thức của người dân và du khách về bảo vệ môi trường, cũng như ý thức chấp hành của các tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh dịch vụ trong khu du lịch vẫn chưa cao. Cộng với việc nằm ở ngay cửa sông Lạch Trường khiến hiện tượng bèo dạt bờ biển gây mất mỹ quan vẫn còn xảy ra.

Do vị trí địa lý đặc biệt mà rác thải tập trung nhiều tại bờ biển huyện Hậu Lộc

Ông Lê Phạm Thảo, Phó Chủ tịch UBND xã Hoằng Trường cho biết: Do Hoằng Trường có tới 3km bờ biển lại nằm ngay vị trí cửa sông nên hàng năm cứ mùa mưa lũ thì rác, cây cối từ thượng nguồn thậm chí cả bèo dạt vào bờ rất nhiều. Xã đã tuyên truyền vận động nhân dân nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, định kỳ hàng tháng tổ chức dọn vệ sinh môi trường tại tuyến đường 510b, đường 22m, nhất là tại khu vực bãi biển, bờ sông, thu gom xử lý rác thải đúng nơi quy định.

Khác với Sầm Sơn và Hoằng Hóa, huyện Hậu Lộc không có lợi thế để phát triển du lịch biển, song huyện này lại có tiềm năng rất lớn cho ngành nuôi trồng thủy sản ven biển, với trên 763 ha diện tích mặt nước, có 12,4km bờ biển, 2 cửa lạch sông, 1 đảo đã tạo nên nhiều diện tích mặt nước có khả năng phát triển nuôi các loài nhuyễn thể như: ngao, sò huyết, vẹm xanh, hàu... trong đó chủ lực là ngao trắng (Bến Tre), chiếm tới 90% sản lượng nuôi vùng triều của huyện. Do đó, bảo vệ môi trường có vai trò quan trọng trong việc bảo đảm bền vững hoạt động nuôi trồng, đánh bắt thủy hải sản của nhân dân.

Tuy nhiên, môi trường biển của Hậu Lộc cũng đang gặp phải không ít khó khăn cho vị trí địa lý đặc biệt. Ông Lê Trọng Thắng, Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Hậu Lộc cho biết: Hiện trên địa bàn có 5 xã ven biển là Đa Lộc, Hưng Lộc, Minh Lộc, Ngư Lộc, Hải Lộc, công tác bảo vệ môi trường biển tại các xã này vẫn là một vấn đề nan giải. Do vị trí địa lý các xã ven biển này nằm xen kẹp giữa hạ lưu của sông Lạch Sung và Lạch Trường, tạo ra một “dòng xoáy” quẩn rác từ thượng nguồn đổ về, đặc biệt giáp ranh 2 xã Đa Lộc và Hưng Lộc có cống Ba Ghồ rác thường “xoáy” về nhiều ở đây. Bên cạnh đó, hoạt động đánh bắt hải sản của ngư dân cũng phát sinh một lượng rác thải không nhỏ.

Được biết, định kỳ hàng tháng, huyện Hậu Lộc đã phối hợp với các đoàn thể, nhân dân, thường xuyên đôn đốc các xã, tổ chức dọn vệ sinh, thu gom rác ven biển, song với điều kiện thực tế về tự nhiên, cùng với khó khăn cả về ngân sách lẫn nhân lực khiến hiện tượng rác thải tồn đọng ven biển vẫn còn xảy ra.

Hoàng Anh