Bổ sung chính sách giúp người dân thoát nghèo bền vững và tăng thu nhập

Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Đỗ Văn Yên đề nghị bổ sung chỉ tiêu đo lường về tỷ lệ người dân tiếp cận dịch vụ số, hạ tầng số tại nông thôn và vùng dân tộc thiểu số, nhằm phù hợp với định hướng chuyển đổi số quốc gia. Qua đó tăng tính bền vững của thoát nghèo và tăng thu nhập của người dân.

Chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026 - 2035 đã được Chính phủ đã trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10. Chương trình được xây dựng trên cơ sở hợp nhất ba Chương trình (Xây dựng nông thôn mới; Giảm nghèo bền vững; Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi).

Đây là chủ trương lớn, mang ý nghĩa chiến lược, thể hiện nhất quán quan điểm của Đảng và Nhà nước về ưu tiên phát triển khu vực nông thôn và vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng, miền, bảo đảm cơ hội phát triển đồng đều cho mọi người dân.

Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội xác định nhóm mục tiêu hướng tới xây dựng nông thôn mới hiện đại, giảm nghèo đa chiều và nâng cao đời sống của người dân. Tuy nhiên, khi nghiên cứu nội dung này, đại biểu Đỗ Văn Yên - Đoàn ĐBQH TP. Hồ Chí Minh đề nghị cần nghiên cứu bổ sung chỉ tiêu đo lường về tỷ lệ người dân tiếp cận dịch vụ số, hạ tầng số tại nông thôn và vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, nhằm phù hợp với định hướng chuyển đổi số quốc gia.

"Việc bổ sung chỉ tiêu này sẽ đảm bảo mục tiêu phát triển không chỉ tập trung vào hạ tầng vật chất, mà còn ưu tiên hạ tầng số, đây là yếu tố quyết định nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo việc làm mới, kết nối thị trường cho khu vực nông thôn và miền núi. Từ đó tăng tính bền vững của thoát nghèo và tăng thu nhập của người dân", đại biểu khẳng định.

Quan tâm tới kinh phí thực hiện Chương trình, đại biểu cho rằng, cần bổ sung cơ chế bảo toàn vốn đầu tư phát triển cho hạ tầng thiết yếu đối với các địa phương có tỷ lệ hộ nghèo cao, ngân sách còn khó khăn. Nếu không có cơ chế bảo toàn vốn, một số địa phương có thể phải điều tiết sang nhiệm vụ chi cấp bách khác, dẫn đến đầu tư hạ tầng bị gián đoạn, kéo dài thời gian hoàn thành mục tiêu nông thôn mới. Chính vì vậy, việc bảo toàn vốn đầu tư cho hạ tầng thiết yếu sẽ giúp bảo đảm tính nhất quán trong thực thi, nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách.

Bên cạnh đó, mặc dù thống nhất với nguyên tắc ưu tiên vùng đặc biệt khó khăn và vùng dân tộc thiểu số, song để phù hợp với thực tiễn, đại biểu Đỗ Văn Yên đề nghị bổ sung tiêu chí phân bổ theo mức độ hoàn thành mục tiêu và hiệu quả giải ngân của giai đoạn trước. Theo đại biểu, việc gắn phân bổ vốn với hiệu quả thực thi sẽ tạo động lực mạnh mẽ đối với các địa phương trong công tác điều hành, đồng thời giảm tình trạng vốn chậm giải ngân hoặc đầu tư dàn trải, từ đó thúc đẩy tiến độ và nâng cao hiệu quả của chương trình.

Về cơ chế tổ chức thực hiện Chương trình, ĐBQH Đỗ Văn Yên cho rằng cần bổ sung cơ chế cắt giảm thủ tục hành chính đối với các dự án quy mô nhỏ, kỹ thuật đơn giản và có sự tham gia giám sát của cộng đồng. Dẫn chứng từ thực tế, đại biểu chỉ rõ, nhiều dự án nhỏ ở nông thôn và vùng dân tộc thiểu số đang gặp khó khăn do quá trình thẩm định phức tạp và kéo dài, làm chậm hiệu quả thụ hưởng của người dân. Do đó, cơ chế cải cách thủ tục có kiểm soát sẽ giảm chi phí, thời gian và nâng cao trách nhiệm giải trình thông qua giám sát của cộng đồng.

Liên quan tới nhiệm vụ giao Chính phủ tại khoản 1 Điều 2 dự thảo Nghị quyết, nhằm đảm bảo cam kết đồng hành, hỗ trợ địa phương trong dài hạn, đại biểu đề nghị bổ sung quy định xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu chung, phục vụ theo dõi kết quả thực hiện Chương trình trên phạm vi toàn quốc, tích hợp chỉ tiêu xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo đa chiều và phát triển vùng dân tộc thiểu số. "Cơ sở dữ liệu thống nhất sẽ giúp nâng cao tính minh bạch, hỗ trợ giám sát hiệu quả và hoạch định chính sách, điều chỉnh kịp thời theo biến động của thực tế", đại biểu nêu rõ.

Nhấn mạnh CTMQG lần này có phạm vi rộng, thời gian thực hiện dài, gắn với nhóm đối tượng dễ bị tổn thương, đại biểu Đoàn TP. Hồ Chí Minh mong muốn, khi Nghị quyết được ban hành sẽ thật sự đi vào cuộc sống, góp phần nâng cao thu nhập, chất lượng sống, cơ hội phát triển của người dân nông thôn và vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Qua đó, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển của đất nước.