Bộ chỉ số bao gồm các tiêu chí, chỉ số thành phần đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống như: Chất lượng môi trường không khí, chất lượng môi trường nước mặt, chất lượng môi trường đất, cảnh quan thiên nhiên và đa dạng sinh học, bảo vệ và phát triển rừng, sử dụng năng lượng tái tạo, giảm nhẹ phát thải khí nhà kính.
Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Mục đích của bộ Chỉ số nhằm đánh giá kết quả thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ bảo vệ môi trường và mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và đánh giá hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường; nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm, khuyến khích nỗ lực của các cơ quan quản lý nhà nước và người dân trong công tác bảo vệ môi trường.

Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Bộ Tài nguyên và Môi trường yêu cầu bộ chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường của các địa phương phải bám sát chủ trương, chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường, hệ thống chỉ tiêu thống kê các cấp; ưu tiên đánh giá các mục tiêu, nhiệm vụ cấp bách về bảo vệ môi trường hiện hành.
Bộ chỉ số phải bảo đảm tính khoa học, khả thi, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương và đánh giá thực chất, khách quan kết quả bảo vệ môi trường của các địa phương. Bảo đảm sự tham gia của tổ chức, cá nhân trong quá trình đánh giá.
Thông qua bộ chỉ số hình thành được hệ thống theo dõi, đánh giá đồng bộ, thống nhất về kết quả bảo vệ môi trường của các địa phương để phục vụ công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường.
Bộ chỉ số được cấu trúc thành 3 nhóm gồm: Đánh giá mức độ thực thi nhiệm vụ quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường; Đánh giá công tác bảo vệ môi trường, bảo vệ sức sống hệ sinh thái, bảo vệ hệ thống khí hậu; Đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống.
Trong đó, các tiêu chí, chỉ số thành phần đánh giá mức độ thực thi nhiệm vụ quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường bao gồm: Các tiêu chí, chỉ số thành phần đánh giá mức độ thực thi nhiệm vụ quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường; Các tiêu chí, chỉ số thành phần đánh giá công tác bảo vệ môi trường, bảo vệ sức sống hệ sinh thái, bảo vệ hệ thống khí hậu; Các tiêu chí, chỉ số thành phần đánh giá mức độ hài lòng của người dân về chất lượng môi trường sống.
Về phương pháp tính điểm bộ chỉ số: Việc đánh giá kết quả bảo vệ môi trường của các địa phương được thực hiện bằng hình thức tính điểm đối với các chỉ số thành phần của Bộ chỉ số.
Ngoài ra, điểm đánh giá của các chỉ số thành phần được sử dụng để tính Chỉ số đánh giá kết quả bảo vệ môi trường của địa phương, PEPI (Provincial Environmental Protection Index). Điểm chỉ số PEPI được sử dụng để đánh giá kết quả bảo vệ môi trường của các địa phương.
Đối với cách tính điểm PEPI, chỉ số PEPI có số điểm tối đa là 100 điểm, được xác định từ số điểm đạt được của các chỉ số thành phần và trọng số của Bộ chỉ số theo công thức sau: PEPI = ∑ Di.Wi = PEPI1 + PEPI2 + PEPI3 (Trong đó: i: là các chỉ số thành phần của Bộ chỉ số (i = 1 đến 20); Di: là điểm đạt được của chỉ số thành phần I; Wi: là trọng số của chỉ số thành phần i; ∑Wi = 1).
Đối với cách tính điểm đạt được của từng chỉ số thành phần bao gồm: Điểm đạt được của từng chỉ số thành phần được xác định căn cứ vào kết quả thực hiện chỉ số thành phần của mỗi địa phương, kết quả thực hiện cao nhất trong số các địa phương và điểm tối đa của chỉ số thành phần đó. Mỗi chỉ số thành phần có số điểm tối đa là 100 điểm và cách tính điểm đạt được của từng chỉ số thành phần được quy định cụ thể tại Phụ lục I kèm theo Quyết định số 383/QĐ-BTNMT ngày 10/02/2025. Việc đánh giá kết quả bảo vệ môi trường của các địa phương được thực hiện theo định kỳ hàng năm.
Bộ Tài nguyên và Môi trường giao Vụ Môi trường chủ trì xây dựng, trình Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết về khái niệm, phương pháp tính đối với từng chỉ số thành phần của bộ chỉ số; hướng dẫn, tổ chức triển khai tập huấn, theo dõi, đôn đốc các địa phương triển khai thực hiện bộ chỉ số.
Chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tổng hợp kết quả lấy ý kiến sự hài lòng của người dân đối với chất lượng môi trường sống.
Cục Chuyển đổi số và Thông tin dữ liệu tài nguyên môi trường xây dựng phần mềm khai báo, cập nhật, xử lý số liệu, tài liệu và cơ sở dữ liệu trên hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin của Bộ Tài nguyên và Môi trường đảm bảo hoạt động ổn định, an toàn, bảo mật để phục vụ công tác đánh giá kết quả bảo vệ môi trường của các địa phương.
Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện bộ chỉ số tại địa phương. Tổ chức thu thập, tổng hợp, tự đánh giá các chỉ số nhóm I và nhóm II của bộ chỉ số đối với địa phương mình; phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, các đơn vị liên quan trong quá trình thực hiện đánh giá, công bố kết quả bảo vệ môi trường của địa phương theo quy định.
Thanh Phong