Với thông điệp “Vì môi trường xanh”, Chương trình “Chùa xanh” nhằm phát huy tinh thần chung tay của cộng đồng, cá nhân, tổ chức, trong huy động sức mạnh tổng hợp nhân rộng hoạt động trồng cây nhiều hơn nữa để ứng phó với tình trạng khẩn cấp về biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường.
Qua đó, góp phần quan trọng lan tỏa ý nghĩa của việc trồng cây đến đông đảo các tăng ni, phật tử, nhân dân trong việc cải thiện môi trường sinh thái, phòng, chống thiên tai, điều hòa khí hậu, mang lại cuộc sống trong lành và khỏe mạnh cho nhân dân.
.jpg)
Đại đức Thích Thanh Quang, trụ trì chùa Phúc Lâm Tiên Quán (ảnh: Huy Thế)
Xoay quanh câu chuyện này, phóng viên Tạp chí Tài nguyên và Môi trường có cuộc phỏng vấn Đại đức Thích Thanh Quang - Ủy viên Hội đồng trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Hưng Yên, trụ trì chùa Phúc Lâm Tiên Quán
PV: Kính bạch sư thầy, xin sư thầy cho biết quan điểm của nhà phật như thế nào về bảo vệ môi trường?
Đại đức Thích Thanh Quang: Kính thưa quý vị, cả cuộc đời của Đức Phật từ lúc đản sinh đến lúc nhập niết bàn Ngài đều gắn với môi trường. Với lòng từ bi thương chúng sinh vô lượng, Ngài thương cả chúng sinh vô tình và chúng sinh hữu tình nên việc chặt phá cây rừng cũng được Đức Thế Tôn khuyên các đệ tử mình không nên làm.
Vì ở góc độ tâm linh, đó là nơi trú ngụ của các vị thần linh, ở góc độ môi trường là nơi trú ngụ của chim muông. Và khi chúng ta không chặt phá cây rừng, bảo vệ môi trường chính là hạnh nguyện và phương tiện giúp cho người tu hành đạt tới sự thanh tịnh và giác ngộ. Chính vì vậy, tăng ni và phật tử đều noi theo Đức Thế Tôn về bảo vệ môi trường.
.jpg)
Ban tổ chức Chương trình "Chùa xanh" tại chùa Phúc Lâm Tiên Quan (ảnh: Huy Thế)
PV: Với những triết lý của Đức Phật nêu trên, Thầy và nhà chùa đã có những việc làm cụ thể như thế nào để bảo vệ môi trường?
Đại đức Thích Thanh Quang: Với giá trị, ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường, song song với việc kiến tạo các công trình thờ tự cũng như nơi sinh hoạt của tăng ni, phật tử. Trong những năm qua, nhà chùa luôn chú trọng trồng cây, tạo khuôn viên xanh, không khí trong lành cho không gian của chùa. Trước là cho cảnh giới nơi thờ Phật được trang nghiêm, sau là tạo không khí trong lành cho chư tăng ni tu tập và các phật tử khi về lễ Phật được tận hưởng không khí trong lành.
Nhờ có không khí trong lành, thanh tịnh nên con người lắng đọng tâm tư, khởi phát được nhiều thiện tâm và tránh nhiều ác tâm, ác nghiệp.
Hiện nay, quá trình đô thị hóa phát triển rất nhanh. Các vùng nông thôn, đất đai bị thu hẹp, thay vào đó là nhà ở,… các diện tích tự nhiên không còn nhiều. Do vậy, khi các phật tử đến chùa, thấy được việc quan tâm, chú trọng trồng cây xanh, bảo vệ môi trường của nhà chùa thì các phật tử cũng hoan hỷ. Và thông qua những buổi thuyết pháp và giờ lao động, nhà chùa cũng tuyên truyền cho quý phật tử và nhân dân biết giữ gìn bảo vệ môi trường, trồng nhiều cây xanh, giữ môi trường nước, môi trường không khí thật trong lành.
.jpg)
TS. Đào Xuân Hưng và Ban tổ chức Chương trình "Chùa xanh" trồng cây tại chùa Phúc Lâm Tiên Quan (ảnh: Huy Thế)
PV: Vậy, để cho phong trào bảo vệ môi trường không chỉ ở chùa Phúc Lâm Tiên Quán và Hưng Yên nói riêng mà còn cho tăng ni phật tử và nhân dân cả nước ngày một phát triển mạnh thầy có những kiến nghị gì?
Đại đức Thích Thanh Quang: Thưa quý vị, môi trường xanh tại chùa nói riêng và khu dân cư nói chung sẽ tạo nên một không gian xanh, không khí trong lành đảm bảo sức khỏe cho con người rất tốt.
Nên nhà chùa mong các chùa trên địa bàn tỉnh Hưng Yên nói riêng và các địa bàn khác cùng với việc xây dựng các công trình, chúng ta phải chú trọng đến việc quy hoạch, làm sao để đảm bảo không gian xanh cho ngôi chùa.
Một số chùa ở thành phố, không có điều kiện về diện tích đất, nên cố gắng trồng những cây xanh mang lại bóng mát, không khí làm giảm bớt đi sự ngột ngạt của đô thị. Các ngôi chùa ở vùng nông thôn nên có quy hoạch, dùng một phần diện tích đất nhất định cho việc trồng cây xanh để giữ gìn và bảo vệ môi trường là điều rất cần thiết.
PV: Thầy có đánh giá gì về Chương trình “Chùa xanh” của Tạp chí Tài nguyên và Môi trường?
Đại đức Thích Thanh Quang: Nhà chùa rất vui và xúc động khi Chương trình “Chùa xanh” của Tạp chí Tài nguyên và Môi trường tổ chức, đứng đầu là TS. Đào Xuân Hưng, Tổng Biên tập Tạp chí về với nhà chùa.
Chương trình không chỉ quan tâm đến người dân nói chung mà chú trọng đến môi trường xanh của chùa. Nên khi Chương trình được triển khai ở một số nơi đã được tăng ni, phật tử và nhân dân đồng tình, ủng hộ cao.
Với chùa Phúc Lâm Tiên Quán được đón nhận cây xanh của Chương trình rất xúc động. Đây là dự án rất có ý nghĩa về mặt môi trường, đồng thời gián tiếp gửi thông điệp đến nhân dân và các phật tử hãy giữ gìn và bảo vệ môi trường xanh.
Thông qua việc triển khai dự án Chương trình “Chùa xanh” của Tạp chí Tài nguyên và Môi trường, mỗi một tăng ni, nhà chùa khi đón nhận dự án này phải có trách nhiệm chăm sóc cây thật tốt. Đồng thời, phải lan tỏa lợi ích của chương trình đến các tăng ni phật tử để nhiều chùa trên đất nước Việt Nam chúng ta có môi trường xanh và sạch.
Trân trọng cảm ơn!
Đến nay, chương trình “Chùa xanh” đã trồng được 9.615 cây xanh tại các chùa, đền: Chùa Thắng Phúc, Hải Phòng; chùa Đại Tuệ, Nghệ An; chùa Đồng, Thanh Hóa; chùa Kim Dung, Hà Tĩnh; đền Sóc Sơn, Hà Nội, chùa Quỳnh Lâm, Quảng Ninh; chùa Phúc Lạc, Hà Nam, chùa Núi Một, Côn Đảo, Bà Rịa - Vũng Tàu; chùa Phước Vân, Đắk Lắk; chùa Phật Tích Trúc Lâm Bản Giốc, Cao Bằng; chùa Linh Quang, Điện Biên; chùa Hộ Quốc, Phú Quốc, Kiên Giang; chùa Phúc Tâm Tiên Quán, Kim Động, Hưng Yên và tiếp tục triển khai trong thời gian tới.
Nhất Nam
Phân loại rác thải tại nguồn, hành động đơn giản nhưng ý nghĩa vô cùng to lớn. Bởi, lợi ích về kinh tế mang lại cho cộng đồng từ việc tận dụng số lượng lớn rác hữu cơ trong chất thải sinh hoạt để phục vụ nuôi, trồng... và tái chế.
Phát biểu tại Lễ phát động Chương trình “Vì một Việt Nam xanh” năm 2025, Chủ tịch UBND phường Phúc Yên (tỉnh Phú Thọ) Nguyễn Tiến Thông nhấn mạnh, mỗi người dân Phúc Yên sẽ là một “đại sứ xanh”, cùng lan tỏa tinh thần sống xanh, hành động xanh, góp phần xây dựng đô thị “xanh - sạch - đẹp và đáng sống”.
Với quyết tâm phát triển xanh, “không đánh đổi môi trường lấy phát triển kinh tế”, nhiều nơi từng là “điểm nóng” ô nhiễm môi trường như Mẫn Xá (xã Văn Môn), Đại Bái (xã Gia Bình), Phong Khê (phường Võ Cường)… của tỉnh Bắc Ninh nay bầu trời đã trong xanh, không khí đã mát lành, đường sá đã sạch đẹp hơn rất nhiều. Điểm “nóng” ô nhiễm môi trường đang “hạ nhiệt”, giúp môi trường sống của người dân đang được nâng lên rõ rệt.
Đảm nhận nhiệm vụ tưới tiêu cho hơn 3.500 ha đất nông nghiệp ở Hưng Yên, Hà Nội và Bắc Ninh, Trạm bơm Như Quỳnh do Xí nghiệp khai thác công trình thuỷ lợi Như Quỳnh vận hành (Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thuỷ lợi Nam Đuống) đóng vai trò then chốt trong hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải. Thế nhưng, nhiều năm qua, nguồn nước từ sông Kim Sơn chảy về trạm liên tục bị ô nhiễm nặng, khiến sản xuất nông nghiệp và môi trường nông thôn đối diện với nhiều rủi ro. Vấn đề này đang trở thành thách thức lớn, đòi hỏi sự phối hợp mạnh mẽ từ các cấp, ngành và địa phương.
Trong hành trình bảo vệ môi trường sống, đội ngũ những nhà báo đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng, lan tỏa các mô hình xanh thông qua các bài viết, tin tức, phóng sự. Trong đó có nhiều nhà báo nữ, những người đã và đang góp phần không nhỏ để mang đến những thông tin nhanh, chính xác, kịp thời đến với công chúng.
Thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 12/7/2025 của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường, UBND tỉnh Nghệ An ban hành Kế hoạch số 870/KH-UBND, ngày 16/10/2025 nhằm cụ thể hóa các nhiệm vụ, giải pháp, thiết lập trật tự, kỷ cương trong chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường trên địa bàn.
