Hiện nay, cả nước có khoảng 50 đô thị chịu ảnh hưởng nặng nề từ biến đổi khí hậu. Trước tình hình đó, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Tô Ái Vang kiến nghị Chính phủ sớm quy hoạch đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu, trong đó tập trung trọng tâm vào sức chống chịu để phát triển bền vững.
Đại biểu Tô Ái Vang - Đoàn ĐBQH TP. Cần Thơ cho biết, trong những năm gần đây, thế giới và ngay cả nước ta đã chứng kiến nhiều trận bão, lũ kinh hoàng, không chỉ gây thiệt hại nặng nề về của cải, vật chất mà còn thiệt hại về con người. Trong bối cảnh đó, Đảng, Nhà nước rất quan tâm, chỉ đạo hoàn thiện thể chế, tăng cường nhiều giải pháp nhằm nâng cao năng lực chống chịu, giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.
Đại biểu đánh giá, biến đổi khí hậu đã, đang và sẽ tiếp tục tác động rất lớn đến cả 6 vùng kinh tế trọng điểm của đất nước, mỗi vùng chịu ảnh hưởng khác nhau, nhưng tựu trung lại, thiên tai đang ngày càng gia tăng với mức độ ngày càng nghiêm trọng, khốc liệt hơn. Mùa mưa thì bão, lũ, mùa khô thì hạn hán, xâm nhập mặn, nước biển dâng, đe dọa trực tiếp đến đời sống nhân dân và hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
Đại biểu Đoàn Cần Thơ cho biết, trong giai đoạn 2026 - 2030, Chính phủ định hướng ưu tiên ban hành các dự án hạ tầng chiến lược có tính chất xoay chuyển tình thế. Tuy nhiên, trước sự tàn phá của thiên tai, bão, lũ lụt, sạt lở, nước biển dâng,... dẫn đến ngập úng, hư hỏng nền đường, phá vỡ kết cấu cầu, hạ tầng giao thông bị ảnh hưởng, gây tắc nghẽn giao thông và gia tăng tai nạn. Các yếu tố này cũng tác động tới cả đường bộ, đường thuỷ và hàng không. Do đó, đại biểu kiến nghị Chính phủ chỉ đạo rà soát, đánh giá toàn diện tình trạng hạ tầng giao thông tại các địa phương chịu thiệt hại nặng do bão, lũ gây ra, đồng thời sớm có phương án bổ sung ngân sách hỗ trợ các địa phương khôi phục, hoàn thiện hạ tầng giao thông. Đây là vấn đề quan trọng và cần thiết nhất hiện nay.
Ngoài tác động của biến đổi khí hậu, ĐBQH Tô Ái Vang nêu rõ việc các địa phương vùng ĐBSCL còn chịu tác động kép về tài nguyên nước với một số quốc gia láng giềng xoay quanh sông Mê Kông. Do đó, kiến nghị Chính phủ tăng cường hợp tác quốc tế về trách nhiệm chia sẻ dữ liệu thuỷ văn, vận hành hồ chứa nước nhằm đảm bảo sự hài hoà nguồn nước sông Mê Kông. Rà soát, sớm trang bị hệ thống quan trắc độ mặn tự động tiên tiến để cung cấp dữ liệu, dự liệu, dự báo, cảnh báo về xâm nhập mặn. Đồng thời hỗ trợ ngân sách đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng thuỷ lợi, nạo vét kênh, rạch, giúp các địa phương và người dân chủ động hơn trong việc ứng phó với hạn hán.
Cũng theo đại biểu, hiện nay cả nước có khoảng trên 900 đô thị, trong đó có khoảng 50 đô thị ven biển, đồng bằng, miền núi, cao nguyên chịu ảnh hưởng nặng nề từ biến đổi khí hậu. Trong đó, điển hình như Hà Nội, Thái Nguyên, Huế và các tỉnh vùng ĐBSCL gần như quá tải về sức chống chịu trước thiên tai và biến đổi khí hậu, gây ảnh hưởng rất lớn tới sự an toàn về tình mạng, tài sản của người dân và cản trở phát triển kinh tế - xã hội. Trước tình hình đó, đại biểu kiến nghị Chính phủ sớm quy hoạch đô thị thích ứng với biển đổi khí hậu, cần tập trung trọng tâm vào vấn đề năng lực sức chống chịu để phát triển bền vững.
Liên quan đến nông sản Việt Nam, ĐBQH Tô Ái Vang cho biết, hiện nay, nước ta đã kết nối với hơn 60 thị trường khác nhau và đang đàm phán ký kết thêm một số Hiệp định Thương mại tự do, qua đó tạo điều kiện giúp doanh nghiệp Việt xuất khẩu những mặt hàng có thế mạnh về cạnh tranh như gạo, thuỷ sản, nông sản và hàng công nghiệp nhẹ. Đồng thời được giảm hoặc xoá bỏ các rào cản thương mại nhằm thúc đẩy trao đổi hàng hoá, dịch vụ và đầu tư giữa các bên, từ đó mang lại lợi ích kinh tế cho các quốc gia thành viên.
Để các địa phương tận dụng được tối đa cơ hội từ các Hiệp định Thương mại tự do, đại biểu Đoàn Cần Thơ kiến nghị Chính phủ cần cập nhật, tuân thủ quy định quốc tế về chất lượng và an toàn thực phẩm; tăng cường truy xuất nguồn gốc, thúc đẩy xúc tiến thương mại, đa dạng hoá thị trường. Cùng với đó, xây dựng cơ chế điều phối, phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương, để giải quyết kịp thời các rào cản; sớm ban hành cơ chế, chính sách thúc đẩy, tạo sự cân bằng giữa phát triển công nghệ xanh với lợi ích kinh tế
"Từ việc ùn ứ trong xuất khẩu sầu riêng cho thấy, năng lực kiểm nghiệm không chỉ là vấn đề kỹ thuật, mà còn là chìa khoá chiến lược quyết định sự thành bại của xuất khẩu nông sản nước ta", đại biểu nhấn mạnh.
Đại biểu cũng cho biết, hiện nay, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu bị nợ hoàn thuế giá trị gia tăng đến 7 tháng, gây ảnh hưởng đáng kể đến nguồn lực. Vì vậy, đại biểu kiến nghị Chính phủ xem xét rút ngắn thời gian hoàn thuế, có chính sách miễn thuế giá trị gia tăng, nhằm tạo điều kiện giúp doanh nghiệp thu mua, tạm trữ lúa, gạo, hỗ trợ nông dân, ổn định giá lúa gạo.
Ở khía cạnh khác, các chuyên gia kinh tế đánh giá việc nước ta thu hút được các nhà đầu tư nước ngoài sẽ giúp mở rộng không gian cho tăng trưởng kinh tế. Khi vốn FDI tăng sẽ kéo theo năng lực xuất khẩu của Việt Nam tăng. Tuy nhiên, hiện nay, việc thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tại vùng ĐBSCL còn khiêm tốn, cả về số lượng dự án và quy mô vốn. ĐBQH Tô Ái Vang kiến nghị Chính phủ tập trung đầu tư cơ sở hạ tầng số và giao thông, cải thiện môi trường kinh doanh bằng cách giảm thủ tục hành chính, đẩy mạnh xúc tiến đầu tư vào các ngành kinh tế mũi nhọn và phát triển mô hình hợp tác công tư (PPP).
Trước yêu cầu trong giai đoạn phát triển mới, Bộ Nông nghiệp và Môi trường xác định tập trung triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm nhằm hướng tới mục tiêu đảm bảo môi trường trong lành, sinh thái bền vững, vì sức khỏe và tương lai của người dân Việt Nam. Trong đó, tạo đột phá về thể chế, chính sách pháp luật, trọng tâm là kinh tế hóa môi trường, tạo động lực cho phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế carbon thấp.
Nhấn mạnh bảo vệ môi trường là nền tảng để phát triển lâu dài, Đại biểu Thạch Phước Bình - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Long cho rằng cần có đột phá về tư duy phát triển, chuyển từ tăng trưởng theo số lượng sang tăng trưởng “chất lượng - xanh - bao trùm” và môi trường phải trở thành thước đo năng lực điều hành quốc gia.
Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội bền vững, bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại, an sinh xã hội và hội nhập quốc tế.
Sáng 20/10, trong không khí hứng khởi của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thách thức, ra sức thi đua thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và lập thành tích chào mừng Đại hội 14 của Đảng, Quốc hội đã khai mạc trọng thể Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp thường kỳ cuối cùng của nhiệm kỳ Quốc hội khoá XV.
