Ngày 10/1, tại Hà Nội, Cục Quản lý tài nguyên nước phối hợp với Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc (FAO) tổ chức cuộc họp tham vấn chuyên gia Dự án “Nâng cao an ninh nguồn nước, đa dạng sinh học và sinh kế thích ứng thông qua quản lý tổng hợp tài nguyên nước và phục hồi hệ sinh thái tại lưu vực sông Hồng - Thái Bình” (GEF8).
Dự án “Nâng cao an ninh nguồn nước, đa dạng sinh học và sinh kế thích ứng thông qua quản lý tổng hợp tài nguyên nước và phục hồi hệ sinh thái tại lưu vực sông Hồng - Thái Bình” được Cục Quản lý tài nguyên nước phối hợp cùng FAO xây dựng từ năm 2022. Qua nhiều vòng xét duyệt, đến tháng 6/2023, Quỹ Môi trường toàn cầu đã chính thức có thông báo cấp kinh phí để xây dựng văn kiện dự án hoàn chỉnh.
Dự án được triển khai nhằm phù hợp với ưu tiên về bảo đảm an ninh tài nguyên nước và bảo tồn đa dạng sinh học của Việt Nam, đồng thời phù hợp với tiêu chí và ưu tiên của Quỹ Môi trường toàn cầu (GEF). Dự án được xây dựng với mục tiêu cốt lõi là tăng cường an ninh nguồn nước, giảm thiểu suy thoái hệ sinh thái, duy trì, nâng cao đa dạng sinh học và cải thiện khả năng phục hồi sinh kế trên lưu vực sông Hồng thông qua áp dụng quản lý tổng hợp tài nguyên nước và phục hồi hệ sinh thái.
Ảnh minh họa
Dự án bao gồm 04 hợp phần chính: Cải thiện môi trường chính sách, năng lực tạo điều kiện cho việc phục hồi tổng hợp hệ sinh thái; thiết kế và triển khai thí điểm các cơ chế khuyến khích cho QLTHTNN và phục hồi hệ sinh thái; Nâng cao năng lực và phổ biến kiến thức; Giám sát và đánh giá.
Tại cuộc họp, các chuyên gia thực hiện dự án đã trình bày các nội dung chính của Dự án như mục tiêu dự án, các chỉ số, hoạt động và kế hoạch thực hiện. Đồng thời, nêu ra các vấn đề chính liên quan đến nguồn nước, hệ sinh thái, cộng đồng trên lưu vực sông Hồng - Thái Bình; đề xuất các vấn đề ưu tiên và địa bàn dự kiến triển khai thí điểm.
Trên cơ sở nội dung trình bày của các chuyên gia, các đại biểu đã thảo luận về hoạt động và kế hoạch thực hiện dự án, đặc biệt là các cơ chế khuyến khích và mô hình dựa vào cộng đồng (incentive mechanism) có thể được áp dụng trong giai đoạn triển khai Dự án.
Phát biểu kết luận cuộc họp, Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước Châu Trần Vĩnh đánh giá cao các hoạt động triển khai và dự thảo nội dung văn kiện dự án của nhóm chuyên gia thực hiện dự án trong thời gian qua.
Để đảm bảo hiệu quả và tính khả thi của dự án, Cục trưởng Châu Trần Vĩnh đề nghị, văn kiện dự án cần bám sát mục tiêu mà dự án đã đề ra, sản phẩm đầu ra của dự án phải rõ ràng và mang tính ứng dụng cao, có ý nghĩa và mang lại lợi ích cho người dân tại vùng dự án; đặc biệt là hỗ trợ, đóng góp vào việc thực thi, triển khai Chương 3 của Luật Tài nguyên nước năm 2023 về bảo vệ tài nguyên nước và phục hồi nguồn nước. Theo đó, cần có định hướng ý tưởng triển khai, nghiên cứu và đề xuất các mô hình cộng đồng về bảo vệ, quản lý, khai thác, sử dụng tài nguyên nước hiệu quả hướng đến việc thay đổi nhận thức, tư duy thông qua các giải pháp về quản lý tổng hợp tài nguyên nước và khơi dậy phong trào phục hồi hệ sinh thái tại lưu vực sông Hồng - Thái Bình; xây dựng các diễn đàn chia sẻ kinh nghiệm, nguồn lực, tạo mối liên kết cộng đồng, địa phương tham gia bảo vệ tài nguyên nước và phục hồi nguồn nước.
Thanh Tâm
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, thiếu nước và ô nhiễm gia tăng, việc quản lý tài nguyên nước đòi hỏi không chỉ là con người và chính sách, mà cần thêm một yếu tố quyết định: dữ liệu và công nghệ. Với quyết tâm chuyển đổi số toàn diện, Cục Quản lý tài nguyên nước đang xây dựng nền móng cho một nền quản trị thông minh, nơi mỗi quyết định về tài nguyên nước được hậu thuẫn bởi dữ liệu thời gian thực, hệ thống phân tích dự báo và nền tảng ra quyết định dựa trên công nghệ số.
Xây dựng thể chế hiện đại, cắt giảm thủ tục hành chính, phân cấp mạnh mẽ cho địa phương là những nền tảng quan trọng để ngành tài nguyên nước bước vào giai đoạn quản trị mới, hiệu lực, hiệu quả và lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm.
Trong bối cảnh thời tiết cực đoan, khô hạn kéo dài, thách thức từ biến đổi khí hậu và nhu cầu sử dụng nước ngày một gia tăng, việc chủ động điều hòa, phân bổ nguồn nước không còn là giải pháp tình thế, mà đã trở thành yêu cầu cấp thiết cho an ninh nguồn nước quốc gia. Sáu tháng đầu năm 2025, Cục Quản lý tài nguyên nước (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã triển khai hàng loạt giải pháp điều tiết linh hoạt, dựa trên dữ liệu thời gian thực, mang lại hiệu quả rõ rệt trong cấp nước hạ du, kiểm soát dòng chảy và quản lý tài nguyên bền vững.
Tài nguyên nước, một trong những yếu tố sống còn của sự sống trên Trái đất đang đứng trước những thách thức to lớn. Suy giảm chất lượng nước, cạn kiệt nguồn nước ngọt, khai thác quá mức, ô nhiễm do công nghiệp và sinh hoạt,… là những mối nguy hại ngày càng nghiêm trọng, không chỉ ở quy mô địa phương mà đã mang tính toàn cầu.
Hiện nay, hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải và sông Nhuệ mỗi ngày có hàng triệu m3 nước thải từ sinh hoạt, làng nghề, cơ sở sản xuất xả vào gây ô nhiễm nguồn nước.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng, sử dụng hợp lý tài nguyên nước là yếu tố then chốt trong việc nâng cao hiệu quả nuôi trồng thủy sản.
