Đề xuất Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam tham gia đầu tư xây nhà ở xã hội vẫn có nhiều ý kiến trái chiều

Thứ bảy, 21/10/2023, 12:54 (GMT+7)
logo Đến nay, đề xuất của Bộ Xây dựng về việc cho phép Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam trở thành chủ đầu tư của dự án nhà ở xã hội cho công nhân các khu công nghiệp (KCN) vẫn đang có nhiều ý kiến trái chiều.

Mới đây, tại dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), nhiều nội dung quy định về việc xây dựng nhà ở cho công nhân, người lao động đã được quy định chi tiết hơn. Trong đó, đáng chú ý Bộ Xây dựng đã đề xuất cho phép Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam trở thành chủ đầu tư của dự án nhà ở xã hội (NƠXH) cho công nhân các khu công nghiệp (KCN). Đến nay, đề xuất này vẫn đang có nhiều ý kiến trái chiều.
Liên quan đến vấn đề này, chia sẻ với phóng viên Tạp chí Tài nguyên và Môi trường, TS Nguyễn Văn Đính - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cho biết: "Chúng tôi cho rằng, đề xuất này xuất phát từ sự quan tâm của Tổng liên đoàn lao động đến với quyền lợi của người lao động".

TS Nguyễn Văn Đính - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam

TS Nguyễn Văn Đính - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam

Theo ông Đính, Tổng Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) có quyền đề xuất, tham gia đóng góp xây dựng để phát triển mô hình nhà ở, nhưng trước hết, vẫn phải tuân thủ, tôn trọng pháp luật, khi Tổng Liên đoàn Lao động tham gia mà đảm bảo đáp ứng đầy đủ yêu cầu pháp luật thì tôi cho rằng rất nên hoan nghênh và khuyến khích.

Tuy nhiên, ở quan điểm của ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh: Khoản 3 Điều 77 dự thảo Luật Nhà ở có xác định về hình thức phát triển NƠXH. Theo đó, Tổng LĐLĐ Việt Nam tham gia phát triển nhà ở cho đoàn viên công đoàn làm việc tại các KCN, mua, thuê, thuê mua…, có nghĩa là làm NƠXH để bán. Vậy, Tổng LĐLĐ Việt Nam có nên làm NƠXH để bán không hay chỉ nên làm cho người lao động thuê, bởi như quy định này thì Tổng Liên đoàn lao động được xác định như một đơn vị kinh doanh BĐS bình thường, không phải đơn thuần là tổ chức chính trị - xã hội?

TS Nguyễn Văn Đính - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam

Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SBLaw

Trao đổi với Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SBLaw về việc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam có nên làm nhà ở xã hội để bán không hay chỉ nên làm cho người lao động thuê, LS. Nguyễn Thanh Hà nêu quan điểm: Theo tôi, nhà đầu tư đăng ký làm chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội phải đáp ứng điều kiện có chức năng kinh doanh bất động sản theo quy định của pháp luật kinh doanh bất động sản và trong văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời xác định nhà đầu tư đó làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội.
Trong Điều 10 Luật Kinh doanh bất động sản 2014 có nói rõ: "Tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản phải thành lập doanh nghiệp hoặc hợp tác xã (sau đây gọi chung là doanh nghiệp), trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này".

Chủ tịch Công ty Luật SBLaw nêu quan điểm: Nếu Tổng liên đoàn muốn tham gia vào dự án nhà xã hội sẽ phải đáp ứng các điều kiện riêng và ở mỗi dự án, sẽ phải thành lập một công ty dự án để phát triển dự án nhà xã hội.

Còn về vấn đề có nên làm nhà để bán hay chỉ để thuê thôi, theo quan điểm của luật sư: Những người lao động có xu hướng thuê để ở trong một khoảng thời gian hơn là mua đứt. Ngoài ra, hiện nay theo quy định của Chính phủ thì các địa phương sau 15 năm hoạt động có thể chuyển đổi các khu công nghiệp thành khu đô thị, thương mại dịch vụ. Do vậy, có thể quy định sau khi mà các khu công nghiệp chuyển đổi sang thành khu đô thị mới nên cân nhắc việc bán nhà ở xã hội cho công nhân, người lao động có nhu cầu và ưu tiên cho những người hiện đang thuê tại đây.
Ở khía cạnh khác, LS. Nguyễn Thanh Hà bày tỏ quan điểm: Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam là tổ chức chính trị - xã hội, là tổ chức đại diện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động, các thành viên công đoàn và không phải là một tổ chức kinh tế. Vì vậy, trao quyền cho Tổng liên đoàn trong trường hợp này là không phù hợp với chức năng nhiệm vụ của tổ chức này.
Trong khi đó, nếu làm chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân là đang tham gia vào hoạt động kinh tế. Mặc dù Luật Doanh nghiệp năm 2020 không có quy định hạn chế việc tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội thành lập doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc các tổ chức này tham gia hoạt động kinh tế thì cần cân nhắc và thận trọng vì sẽ có nhiều ảnh hưởng đến nhiệm vụ, mục tiêu chính của tổ chức, chế độ sở hữu vốn, chế độ tài chính và môi trường kinh doanh chung.
Bên cạnh đó, Luật Nhà ở năm 2014 chưa có quy định cho phép Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam được tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội và nhà ở phục vụ cho công nhân khu công nghiệp nên sẽ thiếu cơ sở pháp lý để triển khai trên thực tế. Do đó, vấn đề này cần cẩn trọng xem xét trước khi thông qua.
Đại diện Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh cũng đề nghị sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 78 dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) với nội dung: Tổng LĐLĐ Việt Nam được thực hiện đầu tư xây dựng NƠXH cho đoàn viên công đoàn thuộc đối tượng được hưởng chính sách NƠXH, làm việc tại các KCN thuê thì Tổng LĐLĐ Việt Nam giao cho Ban Quản lý dự án thiết chế công đoàn làm chủ đầu tư dự án NƠXH cho công nhân trong KCN hoặc xác định chủ đầu tư, theo đề nghị của Ban Quản lý dự án thiết chế công đoàn, theo quy định của luật này và pháp luật về đầu tư, pháp luật về xây dựng. Chính phủ quy định chi tiết khoản này.

PV