Theo Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam, từ cuối tháng 4 đến đầu tháng 5, mưa xuất hiện nhiều nơi trên vùng Đồng bằng với lượng mưa bình quân khoảng 60-80 mm, có nơi mưa trên 140 mm. Vùng ĐBSCL sẽ tiếp tục có mưa xuất hiện trên diện rộng với lượng mưa khoảng 30-40 mm, riêng các tỉnh ven biển như: Bến Tre, Trà Vinh, và vùng Tứ giác Long Xuyên sẽ có mưa lớn hơn vào khoảng 40-60 mm. ENSO đang ở pha lạnh, dự báo ảnh hưởng La Nina tiếp tục kéo dài đến tháng 5 sau nghiêng về trung tính, năm 2022 mưa dự báo xuất hiện sớm.
Từ đầu tháng 5, xả nước từ thủy điện Cảnh Hồng xuống hạ lưu dao động trong khoảng từ 1.084 m3/s đến 3.468 m3/s. Hiện mực nước tại Cảnh Hồng ở mức 536,99 m tương ứng với lưu lượng khoảng 1.807 m3/s. Các hồ chứa trên lưu vực sông Mê Công còn dung tích điều tiết bình quân vào khoảng 32,8%, tương đương với tổng dung tích còn khoảng 21,5 tỷ m3. Lưu lượng bình quân tháng 5 ở mức cao hơn trung bình nhiều năm, ảnh hưởng của xả nước gia tăng từ thuỷ điện Trung Quốc và hạ lưu vực Mê Công sẽ có tác động tích cực đến giảm xâm nhập mặn tháng 5 nếu không có gì bất thường từ vận hành giảm xả nước ở các thủy điện. Dự báo xâm nhập mặn lớn nhất trong tháng 5 với ranh mặn 1g/l trên sông Tiền 30- 45 km, sông Hàm Luông 40-50 km, các cửa sông khác 30-45 km, trên hệ thống sông Vàm Cỏ mặn vào sâu 60-70 km. Ven biển Tây, có hệ thống thủy lợi Cái Lớn - Cái Bé đã đi vào hoạt động, mặn đã chủ động kiểm soát.
Chi tiết nguồn nước, xâm nhập mặn tại các vùng như sau:
Vùng thượng ĐBSCL, bao gồm phần đất tỉnh An Giang, Đồng Tháp, thượng nguồn Long An, Kiên Giang và TP, Cần Thơ, nguồn nước dồi dào, đảm bảo thực hiện các kế hoạch sản xuất.
Vùng giữa ĐBSCL, bao gồm phần đất thuộc TP. Cần Thơ, tỉnh Tiền Giang, Long An, Kiên Giang, Hậu Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long và vùng được kiểm soát mặn ở Bạc Liêu, Sóc Trăng, Trà Vinh, Bến Tre. Tháng 5, mặn có thể xâm nhập sâu đến 30-45 km (tuỳ cửa sông) làm ảnh hưởng thời đoạn ngắn đến các cửa lấy nước vào những ngày triều cao từ ngày 14-17/5/2022.
Vùng ven biển ĐBSCL, bao gồm các tỉnh ven biển ĐBSCL (Long An, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau và tỉnh Kiên Giang) được xem là có thể bị ảnh hưởng đến sản xuất cả mặn và ngọt ở vùng này. Vì vậy, cần duy trì công tác giám sát mặn và kiểm tra độ mặn trước khi lấy nước.
Khuyến nghị sản xuất và quản lý nước: Nguồn nước cho sản xuất ở mùa kiệt năm nay hiện ở mức thuận lợi hơn với năm 2020-2021. Xâm nhập mặn ở tháng 5 có xu thế giảm dần. Các khu vực ven biển, cửa sông vẫn có thể ảnh hưởng của xâm nhập mặn, nhất là vào những ngày triều cao. Để phòng tránh các thiệt hại do hạn mặn gây ra đối với các khu vực sản xuất vụ Hè Thu cách biển 20-25 km, các địa phương cần phối hợp với các đơn vị quản lý và khai thác công trình thủy lợi, cập nhật lịch vận hành, tranh thủ lấy ngọt (khi độ mặn ngoài sông cho phép) để tích trữ nước ao, ruộng, mương liếp,... Lưu ý, khi tưới cho cây trồng, nhất là khu vực trồng cây ăn quả (Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Vĩnh Long, Sóc Trăng,…) cần kiểm tra chặt chẽ độ mặn trước khi tưới.
TP
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, thiếu nước và ô nhiễm gia tăng, việc quản lý tài nguyên nước đòi hỏi không chỉ là con người và chính sách, mà cần thêm một yếu tố quyết định: dữ liệu và công nghệ. Với quyết tâm chuyển đổi số toàn diện, Cục Quản lý tài nguyên nước đang xây dựng nền móng cho một nền quản trị thông minh, nơi mỗi quyết định về tài nguyên nước được hậu thuẫn bởi dữ liệu thời gian thực, hệ thống phân tích dự báo và nền tảng ra quyết định dựa trên công nghệ số.
Xây dựng thể chế hiện đại, cắt giảm thủ tục hành chính, phân cấp mạnh mẽ cho địa phương là những nền tảng quan trọng để ngành tài nguyên nước bước vào giai đoạn quản trị mới, hiệu lực, hiệu quả và lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm.
Trong bối cảnh thời tiết cực đoan, khô hạn kéo dài, thách thức từ biến đổi khí hậu và nhu cầu sử dụng nước ngày một gia tăng, việc chủ động điều hòa, phân bổ nguồn nước không còn là giải pháp tình thế, mà đã trở thành yêu cầu cấp thiết cho an ninh nguồn nước quốc gia. Sáu tháng đầu năm 2025, Cục Quản lý tài nguyên nước (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã triển khai hàng loạt giải pháp điều tiết linh hoạt, dựa trên dữ liệu thời gian thực, mang lại hiệu quả rõ rệt trong cấp nước hạ du, kiểm soát dòng chảy và quản lý tài nguyên bền vững.
Tài nguyên nước, một trong những yếu tố sống còn của sự sống trên Trái đất đang đứng trước những thách thức to lớn. Suy giảm chất lượng nước, cạn kiệt nguồn nước ngọt, khai thác quá mức, ô nhiễm do công nghiệp và sinh hoạt,… là những mối nguy hại ngày càng nghiêm trọng, không chỉ ở quy mô địa phương mà đã mang tính toàn cầu.
Hiện nay, hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải và sông Nhuệ mỗi ngày có hàng triệu m3 nước thải từ sinh hoạt, làng nghề, cơ sở sản xuất xả vào gây ô nhiễm nguồn nước.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng, sử dụng hợp lý tài nguyên nước là yếu tố then chốt trong việc nâng cao hiệu quả nuôi trồng thủy sản.
