Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai vừa ban hành Công văn gửi các sở, ngành và UBND cấp huyện về việc thực hiện công tác quản lý khoáng sản triển khai theo Công văn số 2547/VPCP-CN của Văn phòng Chính phủ.
Tiếp tục thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về khoáng sản
Theo Công văn số 2547/VPCP-CN của Văn phòng Chính phủ V/v báo cáo công tác quản lý, cấp phép, thăm dò, khai thác khoáng sản làm VLXDTT giai đoạn 2019-2021 trên phạm vi cả nước. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà có ý kiến chỉ đạo như sau: Các bộ liên quan và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tiếp tục thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về khoáng sản cũng như chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tại các Nghị quyết, Chỉ thị, Công điện và các văn bản khác đã ban hành liên quan đến hoạt động khoáng sản; đồng thời thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp cụ thể sau:
Bộ Tài nguyên và Môi trường
- Khẩn trương hoàn thành việc xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định chi tiết Luật Khoáng sản, trình Chính phủ trong tháng 6 năm 2023.
- Hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trong công tác đấu giá quyền khai thác khoáng sản.
- Tiếp tục hoàn thiện, quản lý và khai thác hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu toàn quốc về hoạt động khoáng sản để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Chính phủ điện tử.
- Tăng cường công tác thanh tra trách nhiệm đối với các cơ quan hành chính các địa phương, đặc biệt người đứng đầu cơ quan, tổ chức để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép và ô nhiễm môi trường nghiêm trọng; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản đối với việc chấp hành pháp luật về khoáng sản, pháp luật khác có liên quan.
- Nghiên cứu, đề xuất cấp có thẩm quyền về một số giải pháp, cơ chế, chính sách đối với việc hỗ trợ doanh nghiệp trong công tác đền bù, giải phóng mặt bằng để kịp thời triển khai các dự án, tránh hình thành các dự án treo gây thiệt hại cho doanh nghiệp và tạo dựng môi trường đầu tư tốt để thu hút doanh nghiệp.
Ủy ban nhân dân cấp tỉnh
- Đẩy nhanh tiến độ xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành quy hoạch tỉnh, trong đó có “Phương án bảo vệ, khai thác, sử dụng, tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh” để bảo đảm căn cứ cấp phép hoạt động khoáng sản nhằm cung cấp nguyên liệu cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Khai thác khoáng sản (ảnh minh họa)
- Khẩn trương thẩm định, phê duyệt tiền hoàn trả chi phí điều tra, thăm dò khoáng sản của Nhà nước theo Quyết định số 04/2018/QĐ-TTg ngày 23 tháng 01 năm 2018 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy định phương pháp xác định chi phí đánh giá tiềm năng khoáng sản, chi phí thăm dò khoáng sản phải hoàn trả, phương thức hoàn trả; quy định chế độ thu, quản lý, sử dụng chi phí đánh giá tiềm năng khoáng sản, thăm dò khoáng sản do nhà nước đã đầu tư.
- Công khai xử lý trách nhiệm đối với cán bộ, người đứng đầu cơ quan, tổ chức có hành vi bao che, tiếp tay để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn quản lý, qua đó nâng cao nhận thức, khuyến khích nhân dân trong công tác đấu tranh, tố giác tội phạm.
- Đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật; phát huy vai trò của các cơ quan thông tin, báo chí, nhất là định hướng thông tin mạng xã hội trong việc đấu tranh phê phán, lên án đối với các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác, vận chuyển, tập kết kinh doanh tài nguyên khoáng sản. Phát huy vai trò của ngành và các tổ chức chính trị xã hội trong công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức chấp hành pháp luật.
- Kiểm tra, rà soát các giấy phép thăm dò, khai thác khoáng sản đã cấp và các quyết định, văn bản cho phép thu hồi khoáng sản trong quá trình thực hiện dự án đầu tư đã được phê duyệt, cho phép để bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật.
- Báo cáo Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường để xem xét, hướng dẫn việc khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng nếu phát hiện khoáng sản đảm bảo yêu cầu về chất lượng, trữ lượng làm đá ốp lát, nguyên liệu sản xuất xi măng và vôi công nghiệp trong quá trình quản lý quy hoạch, cấp phép và hoạt động khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn.
- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm đối với các hành vi: khai thác khoáng sản khi không có thiết kế mỏ, không đúng thiết kế và công nghệ khai thác đã duyệt; khai báo sai sản lượng khoáng sản khai thác thực tế, không thực hiện công tác thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản. Đình chỉ hoặc thu hồi giấy phép theo quy định đối với tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản gây mất an toàn lao động; gây tổn thất lớn khoáng sản; gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng; tác động xấu đến cảnh quan môi trường, di tích lịch sử - văn hóa, di sản địa chất.
- Chỉ đạo các địa phương, các sở, ngành có liên quan thực hiện nghiêm Phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác đã phê duyệt. Phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả với các địa phương liên quan trong việc thực hiện Quy chế phối hợp trong quản lý, kiểm tra, xử lý vi phạm trong hoạt động khoáng sản, nhằm ngăn chặn hoạt động khai thác khoáng sản trái phép tại khu vực giáp ranh, đặc biệt là khoáng sản cát, sỏi lòng sông. Nghiêm cấm lợi dụng việc nạo vét, khơi thông luồng để khai thác cát, khai thác khoáng sản trái phép. Kiên quyết xử lý trách nhiệm người đứng đầu chính quyền địa phương, nhất là cấp xã khi để xảy ra hoạt động khai thác khoáng sản trái phép kéo dài gây hậu quả nghiêm trọng.
Các Bộ: Xây dựng, Tài chính, GTVT thực hiện theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà.
Công khai xử lý trách nhiệm người bao che khai thác khoáng sản trái phép
Thực hiện Công văn số 2547/VPCP-CN của Văn phòng Chính phủ, UBND tỉnh Gia Lai yêu cầu các sở, ngành, UBND cấp huyện thực hiện nghiêm chỉ đạo của UBND tỉnh tại các quyết định, chỉ thị về phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác cũng như tăng cường công tác quản lý nhà nước và phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác cát, sỏi trên địa bàn tỉnh, phối hợp trong công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản khu vực giáp ranh giữa 2 tỉnh Gia Lai-Kon Tum.
Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan thẩm định trình UBND tỉnh phê duyệt tiền hoàn trả chi phí điều tra, thăm dò khoáng sản của Nhà nước theo Quyết định số 04/2018/QĐ-TTg ngày 23-1-2018 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy định phương pháp xác định chi phí đánh giá tiềm năng khoáng sản, chi phí thăm dò khoáng sản phải hoàn trả, phương thức hoàn trả; quy định chế độ thu, quản lý, sử dụng chi phí đánh giá tiềm năng khoáng sản, thăm dò khoáng sản do nhà nước đã đầu tư. Kiểm tra, rà soát các giấy phép thăm dò, khai thác khoáng sản đã cấp và các quyết định, văn bản cho phép thu hồi khoáng sản trong quá trình thực hiện dự án đầu tư đã được phê duyệt, cho phép để bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật.
Bên cạnh đó, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm đối với các hành vi: Khai thác khoáng sản khi không có thiết kế mỏ, không đúng thiết kế và công nghệ khai thác đã duyệt; khai báo sai sản lượng khoáng sản khai thác thực tế, không thực hiện công tác thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản. Kiến nghị cấp có thẩm quyền đình chỉ hoặc thu hồi giấy phép theo quy định đối với tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản gây mất an toàn lao động; gây tổn thất lớn khoáng sản; gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng; tác động xấu đến cảnh quan môi trường, di tích lịch sử-văn hóa, di sản địa chất. Tăng cường công tác thanh tra trách nhiệm đối với các cơ quan hành chính tại địa phương, đặc biệt người đứng đầu cơ quan, tổ chức để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép và ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Công khai việc xử lý trách nhiệm đối với cán bộ, người đứng đầu cơ quan, tổ chức có hành vi bao che, tiếp tay để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn quản lý, qua đó nâng cao nhận thức, khuyến khích nhân dân trong công tác đấu tranh, tố giác tội phạm.
Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan đề xuất UBND tỉnh báo cáo Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường để xem xét, hướng dẫn việc khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng nếu phát hiện khoáng sản đảm bảo yêu cầu về chất lượng, trữ lượng làm đá ốp lát, nguyên liệu sản xuất xi măng và với công nghiệp trong quá trình quản lý quy hoạch, cấp phép và hoạt động khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn.
Các Sở: Xây dựng, Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Thông tin và Truyền thông theo chức năng, nhiệm vụ của ngành chủ trì và phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường trong công tác kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm đối với hành vi khai thác khoáng sản. Đồng thời, các đơn vị tích cực tham mưu, đề xuất UBND tỉnh các nội dung liên quan nhằm đảm bảo thực hiện đúng các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về khoáng sản.
Quang Minh
Ngành công nghiệp khai khoáng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế nhưng sự chồng lấn giữa thuế tài nguyên và tiền cấp quyền khai thác khoáng sản đang làm tăng chi phí, giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp. Do đó, các chuyên gia, nhà khoa học cho rằng, để phát huy hiệu quả tiềm năng của ngành cần có hệ sinh thái chính sách phù hợp, trong đó chính sách tài chính đóng vai trò then chốt.
Uỷ ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Địa chất và khoáng sản nhằm kịp thời tháo gỡ các vướng mắc phát sinh trong thực tiễn, đồng thời cho rằng dự thảo Luật lần này cần nhấn mạnh đến công tác quản lý, tránh lợi dụng sơ hở, gây thất thoát, lãng phí tài nguyên cũng như để xảy ra tình trạng tiêu cực.
Hơn 80 năm qua, ngành Địa chất Việt Nam đã đóng vai trò quan trọng trong khai thác và quản lý tài nguyên khoáng sản, góp phần phát triển kinh tế bền vững. Bài viết tổng hợp hành trình phát triển, những chính sách đổi mới và phong trào thi đua tiêu biểu, đồng thời định hướng chiến lược cho giai đoạn 2026-2030, hướng ngành Địa chất Việt Nam phát triển hiện đại, minh bạch và bền vững.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tiếp tục tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh than và cung cấp than cho sản xuất điện trong tình hình mới.
Tiếp nối phần khai mạc và định hướng từ cơ quan quản lý, Toạ đàm “Luật Địa chất và Khoáng sản - Nền tảng phát huy hiệu quả nguồn lực địa chất khoáng sản và công nghiệp khai khoáng” bước sang thảo luận chuyên sâu. Các đại biểu đại diện doanh nghiệp, hiệp hội và báo chí - truyền thông đã cùng phân tích những điểm mới, khó khăn và giải pháp để đưa Luật đi vào đời sống.
Ngày 16/9 tại Hà Nội, Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam tổ chức Toạ đàm “Luật Địa chất và Khoáng sản - Nền tảng phát huy hiệu quả nguồn lực địa chất khoáng sản và công nghiệp khai khoáng”. Mở đầu chương trình, đại diện cơ quan quản lý đã phân tích sâu vai trò, ý nghĩa và các giải pháp chiến lược để Luật 2024 đi vào thực tiễn.
