Ngày 13/7, Cục Quản lý tài nguyên nước đã phối hợp với Thanh tra Bộ TN&MT tổ chức Hội nghị chuyên đề về tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn thi hành Luật Tài nguyên nước 2023 và nghiên cứu thực tế mô hình khai thác và cung cấp nước sạch tại Công ty cổ phần nước mặt sông Đuống.
Tại Hội nghị, Chánh Thanh tra Bộ TN&MT Lê Vũ Tuấn Anh đã giới thiệu chương trình làm việc của Đoàn công tác, thành phần tham dự, và những nội dung cần lưu ý trong công tác thanh tra, kiểm tra lĩnh vực tài nguyên nước.
Cũng tại Hội nghị, ông Nguyễn Xuân Anh - Trưởng phòng Giám sát và Xử lý sau thanh tra, Thanh tra Bộ TN&MT đã phổ biến, trao đổi về những nội dung cần lưu ý trong công tác thanh tra, kiểm tra về lĩnh vực tài nguyên nước được quy định trong Luật Tài nguyên nước năm 2023 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật. Trong đó, đã phổ biến cụ thể một số quy định của Thông tư số 04/2024/TT-BTNMT quy định việc kiểm tra việc chấp hành pháp luật về tài nguyên nước và thẩm định, nghiệm thu kết quả hoạt động điều tra cơ bản tài nguyên nước.
.jpg)
Ông Lê Vũ Tuấn Anh - Chánh Thanh tra Bộ TN&MT giới thiệu chương trình làm việc của Đoàn công tác
Theo đó, quy định về công tác thanh tra, kiểm tra lĩnh vực tài nguyên nước tại Bộ TN&MT được quy định như sau: Thanh tra Bộ TN&MT thực hiện thanh tra và kiểm tra về lĩnh vực tài nguyên nước; Cục Quản lý tài nguyên nước thực hiện kiểm tra về lĩnh vực tài nguyên nước.
Về hình thức thanh tra, kiểm tra bao gồm: Thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch và thanh tra, kiểm tra đột xuất.
Đối với thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch được quy định như sau: Hằng năm, theo quy định của Luật Thanh tra năm 2022, Bộ trưởng Bộ TN&MT phê duyệt Kế hoạch thanh tra và Kế hoạch kiểm tra về tài nguyên và môi trường, trong đó có nội dung thanh tra, kiểm tra về lĩnh vực tài nguyên nước. Trên cơ sở Kế hoạch thanh tra và Kế hoạch kiểm tra đã được Bộ trưởng phê duyệt, Thanh tra Bộ và Cục Quản lý tài nguyên nước tiến hành thanh tra, kiểm tra về lĩnh vực tài nguyên nước.
Về thanh tra đột xuất, Thanh tra Bộ thực hiện theo quy định của Luật Thanh tra năm 2022 và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Về kiểm tra đột xuất, căn cứ tiến hành được quy định tại khoản 2 Điều 6 Thông tư số 04/2024/TT-BTNMT ngày 16/5/2024 của Bộ TN&MT. Theo đó, kiểm tra đột xuất được tiến hành khi có một trong các căn cứ sau: (a) Có chỉ đạo của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền; (b) Khi phát hiện tổ chức, cá nhân có dấu hiệu vi phạm pháp luật về tài nguyên nước qua thông tin, số liệu quan trắc, giám sát, báo cáo của tổ chức, cá nhân, gồm: thông tin, dữ liệu quan trắc, giám sát từ Hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu tài nguyên nước quốc gia; hệ thống theo dõi, vận hành hồ chứa của cơ quan quản lý; báo cáo định kỳ hoạt động khai thác, sử dụng tài nguyên nước của tổ chức, cá nhân; thông tin số liệu thu được trong quá trình thẩm định hồ sơ đề nghị cấp, gia hạn, điều chỉnh, cấp lại giấy phép khai thác TNN, hành nghề khoan nước dưới đất, thăm dò nước dưới đất và hồ sơ kê khai, điều chỉnh tiền cấp quyền khai thác TNN hoặc trong quá trình tiếp nhận kê khai, đăng ký khai thác, sử dụng TNN và các nguồn thông tin khác của cơ quan quản lý có liên quan; (c) Khi phát hiện dấu hiệu vi phạm gây suy thoái, cạn kiệt, ô nhiễm nguồn nước; sụt, lún đất; gây lũ nhân tạo đột ngột, bất thường ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất và sinh hoạt của nhân dân;(d) Phản ánh, kiến nghị của các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan, các phương tiện truyền thông, thông tin và các nguồn thông tin khác”;…
Bên cạnh đó, ông Nguyễn Xuân Anh cũng phổ biến các nội dung thanh tra, kiểm tra lĩnh vực tài nguyên nước đối với UBND cấp tỉnh, bao gồm: Việc ban hành theo thẩm quyền và tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật về tài nguyên nước; việc cấp, gia hạn, điều chỉnh, cấp lại, chấp thuận trả lại, tạm dừng, đình chỉ, thu hồi giấy phép khai thác tài nguyên nước, giấy phép thăm dò nước dưới đất và kê khai, đăng ký khai thác, sử dụng tài nguyên nước; điều kiện cấp giấy phép; việc phê duyệt tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước.
Cùng với đó, phổ biến các nội dung thanh tra, kiểm tra lĩnh vực tài nguyên nước đối với tổ chức, cá nhân khai thác sử dụng tài nguyên nước, bao gồm: Việc tuân thủ theo nội dung Giấy phép khai thác, sử dụng tài nguyên nước đã được cấp; và các vi phạm khác.
Hội nghị cũng đã nghe bà Nguyễn Lan Anh - Trưởng phòng Thanh tra tài nguyên và môi trường Miền Bắc, Thanh tra Bộ TN&MT trình bày hướng dẫn trình tự, nội dung của 01 cuộc thanh tra việc chấp hành quy định pháp luật các lĩnh vực: đất đai, môi trường và tài nguyên nước, thí điểm là Nhà máy nước mặt sông Đuống với trình tự thực hiện từ chuẩn bị nội dung thanh tra; thực hiện thanh tra hiện trường; và kết thúc thanh tra.
Tại Hội nghị, Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước Châu Trần Vĩnh cũng trao đổi, giải đáp các câu hỏi; nhấn mạnh một số mốc thời gian, các công việc mà các tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng nước phải hoàn thiện theo Luật tài nguyên nước 2023 và các Nghị định, Thông tư hướng dẫn thi hành Luật.
.jpg)
Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước Châu Trần Vĩnh phát biểu tại Hội nghị
Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước Châu Trần Vĩnh cho biết, ngày 27/11/2023, Quốc hội đã thông qua Luật Tài nguyên nước số 28/2023/QH15, để quy định chi tiết thi hành Luật, ngày 16/5/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 53/2024/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tài nguyên nước, Nghị định số 54/2024/NĐ-CP quy định việc hành nghề khoan nước dưới đất, kê khai, đăng ký, cấp phép, dịch vụ tài nguyên nước và tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước. Đồng thời, ngày 16/5/2024, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đã ban hành 03 Thông tư quy định chi tiết thi hành Luật (Thông tư số 03/2024/TT-BTNMT quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tài nguyên nước; Thông tư số 04/2024/TT-BTNMT quy định việc kiểm tra việc chấp hành pháp luật về tài nguyên nước và thẩm định, nghiệm thu kết quả hoạt động điều tra cơ bản tài nguyên nước; Thông tư số 05/2024/TT-BTNMT quy định việc di chuyển, thay đổi vị trí, giải thể trạm quan trắc tài nguyên nước dưới đất). Các văn bản quy phạm pháp luật nêu trên có hiệu lực đồng thời với thời điểm Luật Tài nguyên nước có hiệu lực từ ngày 01/7/2024.
“Luật Tài nguyên nước và các văn bản quy định chi tiết được ban hành đã quy định trách nhiệm cụ thể của các cơ quan, ban, ngành ở Trung ương và địa phương. Việc phân cấp, phân quyền, chú trọng đề cao vai trò, trách nhiệm các bên liên quan đã được cụ thể hóa trong 02 Nghị định, 03 Thông tư hướng dẫn thi hành Luật Tài nguyên nước” - Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước Châu Trần Vĩnh đã nhấn mạnh!.
Trước đó, trong khuôn khổ chương trình Hội nghị, đoàn công tác của Cục Quản lý tài nguyên nước và Thanh tra Bộ TN&MT đã đi tham quan thực tế các công trình khai thác và xử lý nước sạch của Công ty cổ phần nước mặt sông Đuống, bao gồm: Khu vực Công trình thu và Trạm bơm nước thô; Khu vực Hồ sơ lắng và Trạm bơm dâng; Khu vực Nhà điều hành – SCADA; Khu vực Công trình xử lý chính;…
Đoàn công tác cũng nghe ông Bùi Quang Huy, Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần nước mặt sông Đuống giới thiệu mô hình khai thác và cung cấp nước sạch tại Nhà máy nước mặt sông Đuống; xem video giới thiệu tổng quan Dự án Nhà máy nước mặt sông Đuống.
.jpg)
.jpg)
Đoàn công tác đi tham quan thực tế các công trình khai thác và xử lý nước sạch của Công ty cổ phần nước mặt sông Đuống
Thanh Tâm
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, thiếu nước và ô nhiễm gia tăng, việc quản lý tài nguyên nước đòi hỏi không chỉ là con người và chính sách, mà cần thêm một yếu tố quyết định: dữ liệu và công nghệ. Với quyết tâm chuyển đổi số toàn diện, Cục Quản lý tài nguyên nước đang xây dựng nền móng cho một nền quản trị thông minh, nơi mỗi quyết định về tài nguyên nước được hậu thuẫn bởi dữ liệu thời gian thực, hệ thống phân tích dự báo và nền tảng ra quyết định dựa trên công nghệ số.
Xây dựng thể chế hiện đại, cắt giảm thủ tục hành chính, phân cấp mạnh mẽ cho địa phương là những nền tảng quan trọng để ngành tài nguyên nước bước vào giai đoạn quản trị mới, hiệu lực, hiệu quả và lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm.
Trong bối cảnh thời tiết cực đoan, khô hạn kéo dài, thách thức từ biến đổi khí hậu và nhu cầu sử dụng nước ngày một gia tăng, việc chủ động điều hòa, phân bổ nguồn nước không còn là giải pháp tình thế, mà đã trở thành yêu cầu cấp thiết cho an ninh nguồn nước quốc gia. Sáu tháng đầu năm 2025, Cục Quản lý tài nguyên nước (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã triển khai hàng loạt giải pháp điều tiết linh hoạt, dựa trên dữ liệu thời gian thực, mang lại hiệu quả rõ rệt trong cấp nước hạ du, kiểm soát dòng chảy và quản lý tài nguyên bền vững.
Tài nguyên nước, một trong những yếu tố sống còn của sự sống trên Trái đất đang đứng trước những thách thức to lớn. Suy giảm chất lượng nước, cạn kiệt nguồn nước ngọt, khai thác quá mức, ô nhiễm do công nghiệp và sinh hoạt,… là những mối nguy hại ngày càng nghiêm trọng, không chỉ ở quy mô địa phương mà đã mang tính toàn cầu.
Hiện nay, hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải và sông Nhuệ mỗi ngày có hàng triệu m3 nước thải từ sinh hoạt, làng nghề, cơ sở sản xuất xả vào gây ô nhiễm nguồn nước.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng, sử dụng hợp lý tài nguyên nước là yếu tố then chốt trong việc nâng cao hiệu quả nuôi trồng thủy sản.
