Không lùi thời điểm thực hiện EPR ở Việt Nam

Chủ nhật, 27/2/2022, 15:57 (GMT+7)
logo Luật Bảo vệ Môi trường 2020 chính thức có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2022. Theo đó tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu một số hàng sản phẩm, hàng hóa phải có trách nhiệm tái chế sản phẩm, bao bì hoặc đóng gói tài chính để hỗ trợ hoạt động tái chế, tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu một số sản phẩm, hàng hóa chứa chất độc hại, khó có khả năng tái chế, gây khó khăn cho thu gom, xử lý phải có trách nhiệm đóng góp tài chính hỗ trợ các hoạt động xử lý chất thải. Hiện nay quy định này đã được quy định chi tiết tại Nghị định số 08/2022/NĐ-CP và Thông số 02/2022/TT-BTNMT (chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 10/01/2022).

Trong những năm gần đây, vấn đề ô nhiễm môi trường được đặc biệt qua tâm và được giàng buộc trong tiến trình phát triển kinh tế của đất nước. Tuy nhiên, việc thực hiện nghiêm túc những chế tài quy định trong Luật BVMT vẫn còn thiếu nghiêm túc, chưa minh bạch và trốn tránh trách nhiệm. Tạp chí TN&MT xin giới thiệu một số hình ảnh để minh chứng cho vấn nạn ô nhiễm đang rất cấp bách ở nước ta, một số nhà sản xuất đã chạy theo lợi ích trước mắt mà quên đi trách nhiệm chung với luật pháp, với đất nước và thế hệ trẻ mai sau.

Không lùi thời điểm thực hiện EPR ở Việt Nam

Không lùi thời điểm thực hiện EPR ở Việt Nam

Không lùi thời điểm thực hiện EPR ở Việt Nam

Đã mạnh tay với những vi phạm về môi trường, nhưng chưa triệt để

Không lùi thời điểm thực hiện EPR ở Việt Nam

Không lùi thời điểm thực hiện EPR ở Việt Nam

Không lùi thời điểm thực hiện EPR ở Việt Nam

Việt Nam đã chậm 15 năm trong việc thực hiện EPR trong khi nhu cầu khẩn cấp cần phải giảm lượng chất thải phát sinh và tăng tỷ lệ tái chế để giảm các xung đột môi trường do ô nhiễm và sức khỏe cộng đồng. Hầu hết các nhà khoa học và tổ chức môi trường trong và ngoài nước đều cho rằng, nhà sản xuất cần phải có trách nhiệm xử lý đối với các sản phẩm, bao bì mình sản xuất, đặc biệt, đối với các sản phẩm có chứa thành phần nguy hại.

Chất thải ở Việt Nam gia tăng nhanh hơn tốc độ phát triển của cơ sở hạ tầng và quản lý, tăng gấp đôi chỉ trong vòng chưa đầy 15 năm. Nếu không hành động và có chính sách quyết liệt, Việt Nam có thể sẽ là quốc gia dẫn đầu về lượng chất thải nhựa ra đại dương. Khi áp dụng, EPR sẽ khuyến khích các nhà sản xuất thay đổi thiết kế, buộc họ phải tăng tỷ lệ thu gom, tái chế, xử lý các sản phẩm, bao bì mà họ đã sản xuất.

Được ghi nhận trong Luật Bảo vệ môi trường năm 2005, nhưng quy định này vẫn bị trì hoãn thực hiện. Thậm chí, hiện nay, một số cá nhân, hiệp hội, doanh nghiệp cho rằng, nên lùi thời điểm thực thi quy định này trong Luật BVMT năm 2020 vì những khó khăn do dịch bệnh Covid-19.

Tuy nhiên, đứng dưới góc độ BVMT và quan điểm không đánh đổi môi trường lấy kinh tế, các tổ chức trên đề nghị không lùi thời điểm thực thi quy định trên. Quy định này nên được áp dụng đúng lộ trình được đặt ra trong dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật BVMT 2020.

Ngoài ra, Liên minh Các cá nhân, tổ chức trên còn đề nghị tăng tỷ lệ tái chế bắt buộc, tăng và minh bạch mức đóng góp tài chính để đảm bảo thực hiện các chiến lược môi trường quốc gia.

Đóng góp tài chính được chi trả trực tiếp cho tái chế

Theo Dự thảo, Hội đồng EPR Quốc gia sẽ quyết định việc đặt ra tỷ lệ tái chế bắt buộc, quy cách tái chế bắt buộc - điều này ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng môi trường Việt Nam cũng như quyền lợi của người tiêu dùng Việt Nam. Để thực hiện EPR, nhà sản xuất, nhập khẩu thường chuyển các chi phí này vào giá thành của sản phẩm, nghĩa là về bản chất người tiêu dùng mới là người chi trả cho việc thực hiện EPR.

Do đó, các tổ chức trên đề nghị Hội đồng EPR quốc gia phải có đại diện của đầy đủ các bên có quyền và lợi ích liên quan. Tức là phải có đại diện Hội Bảo vệ người tiêu dùng để có thể giám sát việc doanh nghiệp sử dụng các nguồn tài chính thu từ người tiêu dùng cho hệ thống EPR.

Đặc biệt, các khoản đóng góp vào Quỹ BVMT Việt Nam thực hiện EPR không phải là thuế, phí hay lệ phí theo quy định của pháp luật, do đó, các khoản đóng góp này không được nhập vào ngân sách Nhà nước và chỉ dùng để chi trả trực tiếp cho các hoạt động quản lý chất thải…

Thực hiện EPR, doanh nghiệp sẽ thúc đẩy cải cách và đổi mới công nghệ

Không lùi thời điểm thực hiện EPR ở Việt Nam

Không lùi thời điểm thực hiện EPR ở Việt Nam

Không lùi thời điểm thực hiện EPR ở Việt Nam

Không lùi thời điểm thực hiện EPR ở Việt Nam

Không lùi thời điểm thực hiện EPR ở Việt Nam

Tổ chức WWF đồng hành, hỗ trợ Bộ TN&MT cụ thể hóa các cam kết trong Luật BVMT năm 2020

Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà đã ghi nhận sự hợp tác, hỗ trợ và đóng góp tích cực, hiệu quả của WWF cho công tác quản lý Nhà nước của Bộ TN&MT, đặc biệt, trong lĩnh vực bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Từ những kết quả hợp tác của hai bên đã đạt được trong thời gian qua cũng như cam kết của Việt Nam tại COP26, Bộ trưởng Trần Hồng Hà mong muốn, phía WWF sẽ tiếp tục hỗ trợ cho Chính phủ Việt Nam nói chung và Bộ TN&MT nói riêng để có thể hoàn thành được những mục tiêu đặt ra.

Không lùi thời điểm thực hiện EPR ở Việt Nam

WWF tích cực đồng hành bằng những ký kết cụ thể với doanh nghiệp

Không lùi thời điểm thực hiện EPR ở Việt Nam

Doanh nghiệp bền vững hành động & cam kết vì khí hậu. Trong ảnh Ông Tsukasa Tsumura, Tổng Giám đốc Epson Việt Nam; Tiến sỹ Lan Mercardo, Giám đốc khu vực, WWF Châu Á Thái Bình Dương & Bà Trần Thị Hải, Giám đốc Chương trình.

 Việt Anh