Cục Quản lý tài nguyên nước (Bộ Tài nguyên và Môi trường) và Cục Tài nguyên nước CHDCND Lào vừa đồng chủ trì cuộc họp Ban chỉ đạo Dự án khu vực “Tăng cường an ninh nguồn nước và môi trường cho các lưu vực sông xuyên biên giới sông Mã, sông Nuen - Cả”.
Dự án “Tăng cường an ninh nguồn nước và môi trường cho các lưu vực sông Mã, sông Cả và các vùng ven biển liên quan tại Việt Nam và Lào” được tài trợ từ Quỹ Môi trường toàn cầu (GEF) với tổng kinh phí là 8 triệu USD và sẽ được thực hiện trong thời gian 5 năm (từ 2024 đến 2028). Trong dự án này, khoảng gần 3 triệu đô la Mỹ sẽ được dùng để thực hiện các hoạt động thí điểm ở lưu vực sông Neun (Cả) và sông Mã tại 2 quốc gia. Mục tiêu của dự án là giúp Việt Nam và Lào giải quyết vấn đề quản lý tài nguyên nước ngọt và sức khỏe hệ sinh thái ở các lưu vực sông xuyên biên giới sông Mã và sông Neun (Cả) và các vùng ven biển bằng cách tạo ra môi trường thuận lợi cho hoạt động hợp tác xuyên biên giới.
Cục trưởng Cục Quản lý TNN Châu Trần Vĩnh phát biểu tại cuộc họp
Dự án sẽ được triển khai với 5 kết quả dự kiến gồm: Đạt được sự đồng thuận giữa các quốc gia về các vấn đề nguồn nước xuyên biên giới chính; Đảm bảo an ninh nguồn nước và tính bền vững môi trường, nâng cao năng lực dự báo trên cả hai lưu vực và các vùng ven biển phụ cận thông qua các khung hợp tác xuyên biên giới và và cơ chế trao đổi thông tin; Tăng cường các hoạt động hợp tác chung.
Phát biểu tại cuộc họp, Cục trưởng Cục Quản lý TNN Châu Trần Vĩnh cho biết, đây là dự án chung của hai quốc gia nên việc phối hợp, trao đổi chặt chẽ giữa hai nước và các tổ chức quốc tế rất là quan trọng, quyết định đến sự thành công của Dự án. Quá trình thực hiện Dự án sẽ theo văn kiện, bám sát những mong muốn của hai nước nhằm triển khai đảm bảo mục tiêu chung của dự án. Trên cơ sở đó, Cục Quản lý tài nguyên nước rất mong muốn FAO và IUCN đồng hành với hai quốc gia không chỉ trong dự án “Tăng cường an ninh nguồn nước và môi trường cho các lưu vực sông xuyên biên giới sông Mã, sông Nuen (Cả)” nói riêng mà còn những hợp tác trong tương lai sẽ có nhiều dự án hợp tác đúng kế hoạch, đúng tiến độ.
Ông Philavong Oudomsack, Cục trưởng Cục Tài nguyên nước CHDCND Lào cho biết thêm, tại sông Mã và sông Nuen - Cả dữ liệu và thông tin để quản lý tài nguyên nước gần như thiếu nên việc triển khai các dự án là rất cần thiết nhằm hỗ trợ quản lý hiệu quả tài nguyên nước. Đồng thời, thúc đẩy quản lý môi trường và hợp tác xuyên biên giới; đưa ra những biện pháp, giải quyết vấn đề quản lý tài nguyên nước và sức khỏe hệ sinh thái ở các lưu vực sông.
Cục trưởng Cục Tài nguyên nước CHDCND Lào Philavong Oudomsack phát biểu tại cuộc họp
Tại cuộc họp, các bên đã thống nhất nội dung về thành viên và Chủ tịch - đồng Chủ tịch của Ban Chỉ đạo Dự án khu vực, đề xuất họp một năm hai lần (dự kiến họp tiếp theo vào tháng 11/2024); thành lập Ban Thư ký. Đồng thời, các bên cũng trao đổi, thảo luận về Báo cáo và các tài liệu về giai đoạn khởi động dự án; Thành lập Ủy ban kỹ thuật chung; Sổ tay hướng dẫn thực hiện dự án (PIM); Kế hoạch Giám sát và Đánh giá dự án (M&E); Thỏa thuận đối tác triển khai (OPA) giữa Cục Quản lý tài nguyên nước Việt Nam và FAO về ngân sách cho các dự án thí điểm.
Chi Tâm
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, thiếu nước và ô nhiễm gia tăng, việc quản lý tài nguyên nước đòi hỏi không chỉ là con người và chính sách, mà cần thêm một yếu tố quyết định: dữ liệu và công nghệ. Với quyết tâm chuyển đổi số toàn diện, Cục Quản lý tài nguyên nước đang xây dựng nền móng cho một nền quản trị thông minh, nơi mỗi quyết định về tài nguyên nước được hậu thuẫn bởi dữ liệu thời gian thực, hệ thống phân tích dự báo và nền tảng ra quyết định dựa trên công nghệ số.
Xây dựng thể chế hiện đại, cắt giảm thủ tục hành chính, phân cấp mạnh mẽ cho địa phương là những nền tảng quan trọng để ngành tài nguyên nước bước vào giai đoạn quản trị mới, hiệu lực, hiệu quả và lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm.
Trong bối cảnh thời tiết cực đoan, khô hạn kéo dài, thách thức từ biến đổi khí hậu và nhu cầu sử dụng nước ngày một gia tăng, việc chủ động điều hòa, phân bổ nguồn nước không còn là giải pháp tình thế, mà đã trở thành yêu cầu cấp thiết cho an ninh nguồn nước quốc gia. Sáu tháng đầu năm 2025, Cục Quản lý tài nguyên nước (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã triển khai hàng loạt giải pháp điều tiết linh hoạt, dựa trên dữ liệu thời gian thực, mang lại hiệu quả rõ rệt trong cấp nước hạ du, kiểm soát dòng chảy và quản lý tài nguyên bền vững.
Tài nguyên nước, một trong những yếu tố sống còn của sự sống trên Trái đất đang đứng trước những thách thức to lớn. Suy giảm chất lượng nước, cạn kiệt nguồn nước ngọt, khai thác quá mức, ô nhiễm do công nghiệp và sinh hoạt,… là những mối nguy hại ngày càng nghiêm trọng, không chỉ ở quy mô địa phương mà đã mang tính toàn cầu.
Hiện nay, hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải và sông Nhuệ mỗi ngày có hàng triệu m3 nước thải từ sinh hoạt, làng nghề, cơ sở sản xuất xả vào gây ô nhiễm nguồn nước.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng, sử dụng hợp lý tài nguyên nước là yếu tố then chốt trong việc nâng cao hiệu quả nuôi trồng thủy sản.
