TP. Hồ Chí Minh diễn tập ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân

Buổi diễn tập có sự tham gia của khoảng 100 người thuộc nhiều Sở, ngành, lực lượng chức năng, như Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) TP. Hồ Chí Minh, Công an TP, Bộ Tư lệnh TP, Sở Y tế TP, Trung tâm Hạt nhân, Bệnh viện Xuyên Á, Bệnh viện Ung bướu, Trung tâm Cấp cứu 115… cùng các đơn vị chuyên môn liên quan.

Theo kịch bản diễn tập, lúc 8 giờ 30 phút cùng ngày, triển khai kế hoạch đã được Cục An toàn bức xạ và hạt nhân cấp phép, một xe bán tải đang vận chuyển nguồn phóng xạ Iridium - 192 (hoạt độ 10 Ci) và dược chất phóng xạ, chở đến Bệnh viện Ung bướu (cơ sở 2) thì gặp tai nạn... Với tình huống này, khi gần đến địa điểm bàn giao, xe bán tải bất ngờ va chạm mạnh với một xe tải chạy ngược chiều.

Vụ tai nạn khiến hai người trên xe chở thiết bị phóng xạ bị ngất và mắc kẹt trong cabin, một số kiện hàng chứa nguồn phóng xạ rơi khỏi xe… Khu vực xảy ra tai nạn bắt đầu ùn tắc giao thông. Phát hiện tai nạn, người dân xung quanh đã nhanh chóng tiếp cận cứu nạn, đồng thời gọi báo tin đến tổng đài khẩn cấp liên thông 112 - 113 - 114 - 115… Ngay sau đó, lực lượng Công an, CSGT, PCCC&CNCH cùng các đơn vị đã nhanh chóng có mặt tại hiện trường, triển khai quy trình xử lý tai nạn giao thông đường bộ.

Trong quá trình bảo vệ hiện trường, lực lượng Công an và CSGT đã phát hiện dấu hiệu cảnh báo phóng xạ trên xe bán tải… Ngay lập tức thông tin được báo cáo lên Chỉ huy Công an TP. Nhận thấy tính chất phức tạp, lãnh đạo Công an TP đã chỉ đạo khoanh vùng, bảo vệ nghiêm ngặt, đồng thời thông báo cho Sở KH&CN TP. Hồ Chí Minh.

Qua đánh giá sơ bộ, Sở KHCN nhận định đây là sự cố nghiêm trọng do nguồn phóng xạ có khả năng chiếu xạ mạnh, đe dọa trực tiếp đến công chúng và môi trường… Với vai trò cơ quan thường trực Ban chỉ huy ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân, Sở KHCN đã báo cáo cấp trên để kích hoạt kế hoạch ứng phó khẩn cấp, điều động các lực lượng chuyên trách đến hiện trường.

Tình huống càng trở nên cấp bách khi xe chở nguồn phóng xạ xuất hiện dấu hiệu cháy nổ trong lúc lực lượng y tế đang đưa nạn nhân đi cấp cứu. Chỉ huy công an đã lệnh cho lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH triển khai phương án chữa cháy... Sau khi ngọn lửa được khống chế, các đơn vị chức năng đã phối hợp nhịp nhàng để tiến hành thu hồi nguồn phóng xạ, đảm bảo an toàn tuyệt đối và an ninh khu vực.

Phát biểu tại sự kiện diễn tập, bà Nguyễn Hoàng Bảo Trân - Phó Giám đốc Sở KH&CN TP. Hồ Chí Minh nhấn mạnh, các kỹ thuật bức xạ và hạt nhân hiện nay đóng vai trò thiết yếu trong y tế, nông nghiệp và nghiên cứu khoa học, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe, năng suất lao động và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Theo bà Trân, TP. Hồ Chí Minh là trung tâm kinh tế, đổi mới sáng tạo và khoa học hàng đầu, hiện đang quản lý hơn 1.600 cơ sở bức xạ, với hơn 3.000 thiết bị X-quang y tế, trên 800 thiết bị X-quang công nghiệp và hơn 1.000 nguồn phóng xạ các loại… So với giai đoạn trước, số lượng thiết bị bức xạ tại TP. Hồ Chí Minh đã gia tăng trên 70% và số lượng nguồn phóng xạ tăng mạnh gần 160%, điều đó minh chứng cho vị thế dẫn đầu của TP. Hồ Chí Minh trong ứng dụng công nghệ hạt nhân.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích to lớn mà công nghệ bức xạ và hạt nhân mang lại, việc sử dụng các nguồn bức xạ, phóng xạ cũng tiềm ẩn nguy cơ xảy ra sự cố, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe con người, môi trường và an toàn xã hội nếu không được quản lý và ứng phó kịp thời. Do đó “Công tác ứng phó không thể chỉ dựa vào một lực lượng hay dừng lại ở văn bản quy trình, mà phải được kiểm chứng thường xuyên bằng các buổi diễn tập thực tế, để sát với năng lực của từng đơn vị”, bà Trân cho hay.

Một số hình ảnh tại buổi diễn tập:

Buổi diễn tập kết thúc thành công, đạt mục tiêu kép là thu hồi an toàn nguồn phóng xạ và bảo vệ tuyệt đối cho công chúng. Thông qua diễn tập, TP. Hồ Chí Minh cũng đặt ra những mục tiêu rất cụ thể, như việc kiểm tra tính phù hợp của các phương án ứng phó; đánh giá năng lực sử dụng thiết bị đo, khoanh vùng, kiểm soát nhiễm bẩn phóng xạ; đánh giá khả năng chỉ huy, điều hành và phối hợp liên ngành; rèn luyện phản xạ, bản lĩnh và tinh thần trách nhiệm của từng cá nhân khi sự cố xảy ra… Theo dự kiến các buổi diễn tập trong thời gian tới sẽ được tổ chức đa dạng tình huống, sát với thực tế, đồng thời phù hợp với tốc độ phát triển của Thành phố.