Điều ý nghĩa nhất của một hành trình không phải là đích đến mà là những trải nghiệm và khoảnh khắc đáng nhớ trên con đường chúng ta đi qua. Mỗi bước chân không chỉ mở ra những điều vô giá mà còn là cơ hội để trưởng thành, khám phá và đánh thức nội lực đang tiềm ẩn bên trong mỗi người. Hạnh phúc là khi trên hành trình đó bên cạnh chúng ta có những người bạn, người đồng nghiệp luôn sát cánh, tương trợ và tiếp thêm nguồn cảm hứng để cùng nhau vươn xa. Chúng ta hãy cùng nhìn lại những dấu ấn nổi bật, nơi những nỗ lực không ngừng mà Trung tâm SOS đã viết nên những câu chuyện ý nghĩa và những trò chuyện của ông Phạm Văn Sơn, Tổng Thư ký Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam, Giám đốc Trung tâm Ứng phó Sự cố Môi trường Việt Nam với phóng viên Tạp chí TN&MT.
Ông Phạm Văn Sơn
PV: Thưa ông, năm 2024 đã khép lại, chúng ta tự hào nhìn lại những thành tựu nổi bật trong công tác xử lý sự cố môi trường ở khắp mọi miền của Tổ quốc, nhân dịp Xuân mới 2025, xin ông điểm lại những kết quả mà Trung tâm SOS đã chung tay khắc phục ô nhiễm môi trường?
Ông Phạm Văn Sơn: Những nơi chúng tôi đến, những việc chúng tôi làm đều có một khát vọng chung tay cùng ngành TN&MT nói chung, với doanh nghiệp, người dân và cộng đồng các địa phương trong cả nước làm nên những mảng xanh, thay đổi nhận thức và trách nhiệm hơn với những việc mình đang làm.
Với sự nỗ lực không ngừng, Trung tâm SOS Môi trường đã thành công trong việc giải quyết các sự cố môi trường góp phần bảo vệ an toàn cho cộng đồng và môi trường, tiêu biểu như ứng phó sự cố tràn dầu tàu An Bình Phát 68, tàu Giang Anh và tàu ma King Rich tại vùng biển Cù Lao Chàm… Những kết quả này không chỉ phản ánh sự chuẩn bị kỹ lưỡng và khả năng ứng phó nhanh chóng của đội ngũ, mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc bảo vệ và phục hồi môi trường.
Thiết bị thu hồi dầu-hóa chất với thiết kế gọn nhẹ, cơ động, đa năng: Thu hồi dầu trên mặt nước; thu hồi dầu-hóa chất dạng lỏng trên bề mặt, trong cống ngầm, trong giếng, dưới đáy bể, đáy sông hồ; xịt cao áp; phun khử khí độc; dập cháy của SOS
Song song với các hoạt động ứng phó sự cố môi trường, Trung tâm SOS Môi trường đã không ngừng đẩy mạnh các chương trình đào tạo, tập huấn và diễn tập, nhằm nâng cao năng lực và kỹ năng của các đơn vị liên quan. Đặc thù của các chương trình tập huấn này không chỉ tập trung vào xử lý tràn dầu, mà còn mở rộng sang các hoạt động liên quan đến ứng phó sự cố môi trường nói chung, bao gồm hóa chất độc hại và các tình huống khẩn cấp khác.
Trong năm 2024, lực lượng SOS tại cả ba miền Bắc – Trung – Nam đã phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ lẫn nhau, cùng với cơ quan chức năng tổ chức các chương trình tập huấn, diễn tập quy mô cấp tỉnh tại Quảng Bình, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hoà, Bình Thuận, TP. Thủ Dầu Một (Bình Dương), Đồng Nai, Hậu Giang… Bên cạnh đó, chương trình tập huấn diễn tập cũng được triển khai tại các đơn vị cấp cơ sở như Cảng vụ Hàng hải Thừa Thiên Huế, Vicem Hoàng Thạch, Nhiệt điện Quảng Ninh, Nhiệt điện Sơn Động, Tuyển than Hòn Gai, Tổng kho xăng dầu Đức Giang, Honda Vĩnh Phúc cùng nhiều đơn vị khác trên cả nước.
Không chỉ dừng lại ở việc nâng cao năng lực, Trung tâm còn đánh giá và điều chỉnh quy trình ứng phó, tạo nên sự phối hợp nhịp nhàng giữa các lực lượng chức năng, doanh nghiệp và cộng đồng.
Những nỗ lực không ngừng này đã góp phần tăng cường khả năng ứng phó sự cố, đồng thời giảm thiểu tối đa các tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe cộng đồng.
PV: Vậy trong hành trình phát triển, Trung tâm SOS đã có những nghiên cứu, đổi mới và đóng góp gì vào sự nghiệp bảo vệ môi trường chung của đất nước thưa ông?
Ông Phạm Văn Sơn: Tôi khẳng định rằng, ở phương diện nào thì chúng tôi cũng đặt lợi ích chung vì sự phát triển kinh tế song hành với bảo vệ môi trường bền vững. Vì vậy, đội ngũ kỹ thuật của SOS không ngừng nghiên cứu, đổi mới và sáng tạo để sản xuất ra những sản phẩm tiên tiến, hiện đại, phù hợp hơn với nhu cầu của khách hàng, dựa trên kinh nghiệm thực tế trong ứng phó các sự cố tràn dầu và hóa chất trên toàn quốc.
Những sản phẩm này không chỉ nâng cao hiệu quả ứng phó mà còn thỏa mãn các yêu cầu ngày càng cao về tính bền vững, đồng thời tối ưu hóa chi phí trong công tác bảo vệ môi trường.
Bên cạnh đó, Trung tâm SOS Môi trường tự hào xây dựng và duy trì một mạng lưới ứng phó sự cố môi trường với gần 100 trạm ứng phó trải rộng trên khắp cả nước. Mỗi trạm được trang bị đầy đủ thiết bị, công nghệ và đội ngũ chuyên gia sẵn sàng phản ứng nhanh chóng với mọi tình huống sự cố môi trường, tạo ra một hệ thống phối hợp hiệu quả giữa các lực lượng chức năng, doanh nghiệp và cộng đồng, giúp giảm thiểu tối đa tác động của sự cố đến môi trường và sức khỏe cộng đồng.
Trong suốt những năm qua, công việc mà Trung tâm SOS Môi trường đã và đang không ngừng nỗ lực đó là nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường và ứng phó sự cố thông qua các bài phỏng vấn chuyên sâu, bài báo và phóng sự với sự tham gia của Ban Giám đốc cùng các chuyên gia của Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam.
Nhờ những nỗ lực này, nhiều cá nhân và cộng đồng đã chủ động hơn trong việc xử lý các sự cố môi trường ban đầu và hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường cũng như phản ứng kịp thời trước các sự cố. Những kết quả này đã tạo ra một cộng đồng nhận thức rõ ràng và chủ động hơn trong công tác bảo vệ môi trường.
PV: Tôi được biết, không chỉ dừng lại những đóng góp, hành động thiết thực trong nước mà Trung tâm SOS đã, đang có những hợp tác quốc tế rất thiết thực trong việc góp phần vào việc bảo vệ môi trường, đồng hành với Bộ TN&MT trong một số nhiệm vụ này, vậy cụ thể là gì vậy thưa ông?
Ông Phạm Văn Sơn: Ngoài việc hoàn thành các hoạt động thường trực, Trung tâm Ứng phó Sự cố Môi trường Việt Nam còn tích cực tham gia vào các dự án trong nước và quốc tế, đóng góp vào các giải pháp bảo vệ môi trường toàn cầu thông qua các buổi hội thảo và triển lãm.
Cụ thể, Trung tâm đã tham dự và trình bày gian hàng tại các triển lãm tiêu biểu như Hội chợ triển lãm Sản phẩm công nghiệp trong các khu công nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội năm 2024, trình bày chủ đề "Bài học kinh nghiệm thực tiễn về phòng ngừa và ứng phó sự cố môi trường kịp thời, hiệu quả trên phạm vi toàn quốc" tại Hội nghị lần thứ 42 của Liên đoàn các tổ chức kỹ thuật ASEAN nhằm chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức chuyên môn và những giải pháp tiên tiến trong việc ứng phó với sự cố môi trường, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến tràn dầu, hóa chất nguy hại và bảo vệ hệ sinh thái. Các buổi hội thảo và triển lãm không chỉ giúp nâng cao vị thế của Trung tâm mà còn tạo ra những cơ hội kết nối và phát triển mạng lưới ứng phó sự cố môi trường của Việt Nam với toàn cầu.
Những chương trình đều mang dấu ấn riêng của SOS Môi trường nhưng hội tụ biết bao trí tuệ của bao con người, từ các giáo sư, những chuyên gia về môi trường trong nước cũng như quốc tế, các thành viên SOS Môi trường và tất cả đều mang một tâm thế đầy nhiệt huyết, đầy trí tuệ, đầy lòng biết ơn.
Ngoài việc là đơn vị chuyên sâu trong lĩnh vực xử lý sự cố môi trường, Trung tâm còn tham gia vào dự án quan trọng “Đánh giá hiện trạng và đề xuất các giải pháp giảm thiểu tác động của đốt lộ thiên và sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật trong nông nghiệp đến biến đổi khí hậu, sức khỏe con người và đa dạng sinh học ở Việt Nam”. Dự án này nhận được sự tài trợ của Bộ Môi trường, Thực phẩm và Nông nghiệp Vương Quốc Anh (DEFRA) thông qua Liên minh Toàn cầu về Sức khỏe và Ô nhiễm (GAHP). Trong suốt 2 năm qua, với vai trò phụ trách hoạt động truyền thông của dự án, Trung tâm đã thực hiện được nhiều hoạt động ý nghĩa như: Phát hành hơn 200 tài liệu; 500 bộ sổ tay tờ rơi; 50 áp phích và phóng sự đồng thời xây dựng hệ sinh thái truyền thông với 5 kênh chính và phối hợp với 18 kênh khác, xuất bản 76 bài đăng và thực hiện chương trình tọa đàm trên truyền hình quốc gia để nâng cao nhận thức cho nông dân và cán bộ địa phương, thu hút được sự quan tâm lớn của cộng đồng. Trong khuôn khổ dự án, cuộc thi “ Sáng tạo Xanh, sống Trong Lành” đã thu hút gần 100.000 lượt tiếp cận qua mạng xã hội, với hàng chục bài báo và viết trực tuyến, góp phần thúc đẩy cộng đồng tìm kiếm giải pháp nông nghiệp bền vững.
Dự án cũng mở ra hy vọng về một nền nông nghiệp bền vững hơn, trong đó người dân không chỉ là đối tượng hưởng lợi mà còn là những nhân tố chính trong việc bảo vệ môi trường sống.
Kỹ thuật viên ứng phó sự cố của Trung tâm SOS Môi trường khu vực miền Bắc
Nhìn lại năm 2024, Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam tự hào về những nỗ lực không ngừng của tất cả thành viên trong Gia đình SOS. Từ việc tổ chức các chương trình tập huấn và diễn tập quy mô lớn, ứng phó với những sự cố nguy hiểm đến tham gia các chương trình và hội nghị quốc tế, mỗi thành tựu đều minh chứng cho vị thế ngày càng vững chắc của chúng ta. Nhìn lại để thấy sự tận tâm, trách nhiệm, chuyên nghiệp và nhiệt huyết trong từng hành động. Quan trọng hơn, đó là tình đoàn kết – nơi mỗi người với những điểm mạnh và điểm yếu khác nhau đều có thể bù đắp, hỗ trợ lẫn nhau trong mọi tình huống và công việc. Gia đình SOS đã từng bước vươn xa, trở nên vững vàng hơn nhờ sự gắn kết từ những mảnh ghép đa sắc màu. Đó chính là thương hiệu và giá trị cốt lõi mà mỗi chúng ta cùng nhau xây dựng vì một Việt Nam phát triển và hùng cường.
PV: Đất nước đã chuyển mình vào Xuân mới 2025, trước thềm năm mới ông có thông điệp gì gửi đến những đồng nghiệp, những cộng sự, đối tác,… của Trung tâm SOS thưa ông?
Ông Phạm Văn Sơn: Năm 2025 mở ra với nhiều dự định lớn lao cùng những thách thức và khó khăn trong bối cảnh mới. Tuy nhiên, với sự quyết tâm và đồng lòng, tinh thần trách nhiệm, sự sáng tạo đổi mới và niềm tin vững chắc vào sứ mệnh mà SOS đang theo đuổi, chúng ta tin tưởng rằng sẽ gặt hái được những thành tựu vượt mong đợi.
Ban lãnh đạo luôn trân trọng và biết ơn từng thành viên của Gia đình SOS cũng như những người thân yêu - vợ, chồng và gia đình - nơi hậu phương vững chắc đã luôn đồng hành và hỗ trợ. Xin chúc Đại Gia đình SOS luôn vững trí, bền lòng, giàu tâm huyết, luôn đoàn kết, luôn chuyên nghiệp, luôn là niềm tự hào của SOS hôm nay và mai sau với sứ mệnh tuyệt vời và đầy ý nghĩa.
Chúc mừng năm mới 2025 cùng tất cả sự hứng khởi, quyết tâm cho thành công và sự đột phá cùng SOS. Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam luôn trân trọng và biết ơn tất cả mọi người.
Có nhiều điều để chia sẻ về hành trình SOS Môi trường đã đi qua, những dấu ấn luôn còn mãi với thời gian qua từng cống hiến, sự nhiệt huyết luôn lớn dần theo chiều dài của những chặng đường đi khắp cả nước, đi khắp các quốc gia để lan tỏa, chia sẻ sự nhiệt thành và tận tâm với hành trình này.
Bảo vệ môi trường bằng tất cả trí tuệ.
Bảo vệ môi trường bằng hành động.
Và chắc chắn SOS Môi trường sẽ thực hiện được mong muốn khi đang từng ngày kết nối những chuyên gia hàng đầu trong nước và quốc tế, những người luôn chú tâm và dành mọi sự nhiệt huyết cho con đường này. Để mỗi chúng ta bảo vệ môi trường từ sự biết ơn và những hành động tự nhiên nhỏ bé nhất.
PV: Trân trọng cảm ơn ông!
Hồng Minh (thực hiện)
Thực hiện Kết luận chỉ đạo của Bí thư Thành ủy tại buổi khảo sát, kiểm tra tiến độ thực hiện dự án nạo vét, cải tạo môi trường và xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh chỉ đạo các sở, ngành và địa phương liên quan khẩn trương tháo gỡ vướng mắc, hoàn tất công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư dự án rạch Xuyên Tâm trong tháng 11/2025.
Ngày 3/10/2025, tại Hà Nội, Báo Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) tổ chức Lễ phát động Chương trình Bảng xếp hạng “Khách sạn tiêu biểu không thuốc lá” lần thứ I - năm 2025.
Trong bối cảnh Việt Nam đang theo đuổi các mục tiêu về kinh tế tuần hoàn và kinh tế xanh, giảm phát thải, trong đó giảm thiểu rác thải nhựa, trách nhiệm của các ngành sản xuất, đặc biệt là ngành hàng tiêu dùng nhanh, ngành đồ uống, với hàng tỷ sản phẩm được tiêu thụ mỗi năm đang đứng trước một bài toán nan giải nhưng cũng nhiều cơ hội. Đó là xử lý và tái chế bao bì và thực thi Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR).
Chiều 26/9/2025, tại Hội trường Ban Quản lý chợ Đông Ba (TP. Huế), Dự án Huế - Đô thị giảm nhựa ở miền Trung Việt Nam (TVA)/WWF-Việt Nam phối hợp với Ban Quản lý chợ tổ chức sự kiện Tổng kết mô hình Giảm nhựa và Phân loại rác hữu cơ tại chợ năm 2025, đồng thời bàn giao 5 xe rác đẩy tay phục vụ công tác thu gom, phân loại rác. Sự kiện là bước tiếp nối nỗ lực lan tỏa mô hình phân loại rác tại nguồn, hướng tới xây dựng một đô thị Huế xanh - sạch - thân thiện môi trường.
Việc thực hiện chính sách, pháp luật kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành đã đạt được nhiều kết quả nổi bật, quan trọng; trong đó công tác bảo vệ môi trường có nhiều chuyển biến, đạt và vượt nhiều mục tiêu, chỉ tiêu quan trọng đề ra, chỉ số phát triển bền vững của Việt Nam đứng tốp đầu trong ASEAN; 03/05 chỉ tiêu đã vượt kế hoạch đặt ra cho năm 2025.
Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam (SOS) vừa được tin tưởng lựa chọn làm đơn vị trực sẵn sàng ứng phó sự cố môi trường trong suốt thời gian tàu chiến HMS Richmond (Hải quân Hoàng gia Anh) hiện diện tại cảng Nhà Rồng.
