
Ngày 13/10/2025, tại Hà Nội, Hội Thủy sản Việt Nam (VINAFIS) và Hội đồng Xuất khẩu đậu nành Hoa Kỳ (USSEC) đã chính thức ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác (MOU), đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nỗ lực phát triển bền vững ngành thủy sản Việt Nam - từ nguồn nguyên liệu đầu vào đến sản phẩm xuất khẩu.
Hợp tác đưa thủy sản Việt Nam vượt khó trong bối cảnh mới
Phát biểu tại lễ ký kết, ông Nguyễn Hữu Dũng, Tổng Thư ký Hội Thủy sản Việt Nam cho biết: “Ngày 07/8/2025, Chính phủ Hoa Kỳ đã công bố áp thuế đối ứng với hầu hết các đối tác xuất khẩu thủy sản, với mức thuế dao động từ 10 - 41%. Trong đó, mức thuế 20% được áp dụng với hàng thủy sản nhập khẩu từ Việt Nam - cao nhất trong nhóm các nước xuất khẩu lớn như Ecuador, Thái Lan hay Indonesia”.
Đây là thách thức lớn đối với ngành thủy sản Việt Nam, đòi hỏi sự chủ động thích ứng, cải thiện quy trình sản xuất và minh bạch chuỗi cung ứng. Trong bối cảnh trên, việc ký kết hợp tác giữa VINAFIS và USSEC có ý nghĩa quan trọng, giúp ngành thủy sản Việt Nam tăng cường năng lực kỹ thuật, thúc đẩy phát triển bền vững và nâng cao khả năng cạnh tranh trong bối cảnh mới.
Theo Biên bản ghi nhớ, Hội Thủy sản Việt Nam (VINAFIS) và Hội đồng Xuất khẩu Đậu nành Hoa Kỳ (USSEC) thống nhất tăng cường hợp tác toàn diện nhằm thúc đẩy ngành thủy sản Việt Nam phát triển theo hướng bền vững, hiện đại và thân thiện môi trường. Trọng tâm của thỏa thuận là đẩy mạnh đào tạo kỹ thuật, trao đổi kiến thức và chia sẻ thông tin chuyên ngành, giúp nâng cao năng lực sản xuất và quản lý cho người nuôi cũng như doanh nghiệp. Hai bên sẽ phối hợp hỗ trợ các thành viên của VINAFIS tiếp cận và áp dụng các tiêu chuẩn, chứng nhận bền vững quốc tế.
Cùng với đó, VINAFIS và USSEC khuyến khích sử dụng nguyên liệu đậu nành Hoa Kỳ trong thức ăn thủy sản nhằm cải thiện chất lượng sản phẩm, nâng cao hiệu quả nuôi trồng và giảm tác động môi trường. Hai bên cũng sẽ mở rộng hợp tác trong nghiên cứu, truyền thông và xúc tiến thương mại, đồng thời phối hợp tổ chức các hội thảo, diễn đàn và sự kiện chuyên ngành nhằm tăng cường kết nối, lan tỏa giá trị bền vững và củng cố quan hệ hợp tác lâu dài.
Không dừng lại ở hợp tác kỹ thuật, VINAFIS và USSEC sẽ phối hợp tổ chức Hội thảo quốc tế về Dinh dưỡng thủy sản tại VinaFIS Expo 2026, với sự tham gia của các chuyên gia hàng đầu thế giới. Đây sẽ là diễn đàn để chia sẻ kiến thức, công nghệ mới và xu hướng thị trường, đồng thời giúp doanh nghiệp Việt kết nối với các nhà cung cấp, nhà mua hàng quốc tế. VinaFIS Expo 2026 được kỳ vọng trở thành sự kiện thương mại thường niên tầm cỡ khu vực, thúc đẩy hình ảnh thủy sản Việt Nam “xanh - sạch - có trách nhiệm”.
Đậu nành Mỹ - mắt xích cho chuỗi giá trị bền vững
Theo TS Dominique P. Bureau, chuyên gia Dinh dưỡng Thủy sản của USSEC, dấu chân carbon của khô đậu nành Hoa Kỳ chỉ khoảng 653 kg C02/tấn - thấp hơn nhiều so với các nguồn nguyên liệu khác từ Brazil hoặc Argentina. Việc sử dụng đậu nành Mỹ không chỉ giúp doanh nghiệp giảm phát thải, mà còn phù hợp với các tiêu chuẩn bền vững quốc tế như ASC, BAP, GlobalGAP… những chứng nhận đang dần trở thành “tấm vé thông hành” bắt buộc cho hàng thủy sản vào các thị trường khó tính.
Xét trong tổng quan chuỗi cung ứng thủy sản Việt Nam - Hoa Kỳ, đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành là sản phẩm xuất khẩu “ngược” có sản lượng và giá trị lớn nhất. Đại diện Hội Thủy sản Việt Nam khẳng định đây được xem là một điểm khấu trừ thuế đối ứng hiệu quả cho hàng thủy sản Việt Nam.
Ông Timothy Loh, Giám đốc Khu vực Đông Nam Á, Hội đồng Xuất khẩu Đậu nành Hoa Kỳ (USSEC) chia sẻ: "USSEC có phương châm hoạt động rất rõ ràng, đó là khẳng định giá trị của các sản phẩm đậu nành Hoa Kỳ không chỉ với thị trường Việt Nam mà còn với các thị trường khác trên toàn cầu. Đồng thời, luôn chú trọng xây dựng và củng cố mối quan hệ hợp tác bền chặt tại tất cả thị trường mà USSEC có mặt”. Theo ông Timothy Loh, mối quan hệ với Việt Nam đã được vun đắp trong suốt thời gian qua và sẽ tiếp tục đồng hành cùng các đối tác để góp phần đảm bảo an toàn dinh dưỡng cho toàn thế giới.
Trong khuôn chuyến công tác, USSEC đã tham quan nhà máy thức ăn CNC - một trong những đơn vị tiên phong tại miền Bắc trong việc sử dụng nguyên liệu đậu nành Hoa Kỳ trong sản xuất thức ăn thủy sản và chăn nuôi. Tại đây, đoàn đã tìm hiểu dây chuyền sản xuất hiện đại, chứng kiến quy trình sản xuất thức ăn chăn nuôi từ nguồn nguyên liệu được chọn lọc kỹ lưỡng đến các khâu kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt.
Về phía doanh nghiệp sản xuất thức ăn, ông Nguyễn Duy Hoàng, Phó Tổng Giám đốc Công ty CNC cho biết, khô đậu nành Hoa Kỳ được sử dụng rộng rãi tại các nhà máy trong nước, đặc biệt tại miền Bắc. Mỗi tháng CNC sử dụng khoảng 4.000 tấn khô đậu và 1.000 tấn hạt đậu nành, nhờ đó hạn chế sử dụng bột cá, giảm mùi tanh và hướng tới sản xuất sạch. Đặc biệt, hạt đậu nành Hoa Kỳ có tỷ lệ vỡ, hao hụt thấp, khả năng ép đùn tốt, giữ nguyên giá trị dinh dưỡng.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa sâu rộng, ngành thủy sản Việt Nam đang chuyển mình từ “sản xuất số lượng” sang “tạo giá trị bền vững”. Hợp tác giữa VINAFIS và USSEC không chỉ mở ra hướng đi mới cho chuỗi cung ứng thức ăn, mà còn đặt nền tảng cho một hệ sinh thái thủy sản minh bạch, xanh và hiệu quả kinh tế cao.
Với tầm nhìn chiến lược, VINAFIS đang khẳng định vai trò hạt nhân liên kết các bên trong và ngoài nước, giúp thủy sản Việt vươn lên “xứng tầm” trong chuỗi giá trị toàn cầu.