Bắc Ninh đang đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp.

Thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Trước khi tỉnh Bắc Giang (cũ) sáp nhập vào, mặc dù là tỉnh không có nhiều lợi thế, dư địa để phát triển nông nghiệp, song tỉnh Bắc Ninh đã định hướng đúng đắn, khi chuyển tư duy “từ sản xuất nông nghiệp, sang kinh tế nông nghiệp”, nhờ đó ngành nông nghiệp của Bắc Ninh đã gặt hái được rất nhiều thành công. Theo đó, thay vì phát triển nông nghiệp đại trà, theo số lượng, Bắc Ninh chọn phát triển nông nghiệp theo hướng hiện đại, công nghệ cao, có bản sắc, hình thành chuỗi liên kết, nhằm khai thác, phát huy tối đa tiềm lực từng địa phương, giúp người nông dân làm giàu bền vững. Và nay, khi tỉnh Bắc Giang sáp nhập vào tỉnh Bắc Ninh, với lợi thế về đất đai, khí hậu, thổ nhưỡng… Bắc Ninh đang có rất nhiều lợi thế để phát triển, tạo đột biến cho ngành nông nghiệp, theo hướng bền vững, khi nâng cao chất lượng, giá trị của sản phẩm.

Hướng ứng tinh thần, chủ trương đó, ngay sau khi thành lập vào năm 2022, HTX Nông nghiệp xanh Phú Cường, thôn Lương Pháp, xã Gia Bình đã thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp cũ, khi chọn mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ gắn với du lịch trải nghiệm.

Thay đổi tư duy sản xuất, đã và đang giúp nhiều HTX, hộ sản xuất, doanh nghiệp ở Bắc Ninh phát triển và về chất và lượng.

Ông Bùi Xuân Quế - Giám đốc HTX Phú Cường cho biêt, hiện HTX đang sản xuất trên diện tích hơn 5 ha đất, được chia thành 3 khu: Khu trồng các loại rau hữu cơ, hoa, cây ăn quả; khu du lịch trải nghiệm; khu dịch vụ ăn uống. 

Nhờ sản xuất khoa học nên ngay cả trong những ngày mùa đông, nhiệt độ ngoài trời bất lợi cho sản xuất nông nghiệp nhưng khu trồng dưa chuột của HTX vẫn sinh trưởng, phát triển tốt, cho thu hoạch gần 300 -500 kg/ngày. Toàn bộ sản lượng dưa của HTX đều được tiêu thụ tại các trường học, nhà hàng, cửa hàng thực phẩm sạch với giá từ 6.000- 10.000 đồng/kg. 

Ngoài trồng 2-3 vụ dưa chuột/năm, HTX luân canh trồng dưa hấu, bí xanh, bí đỏ kết hợp trồng các loại cây ăn quả như chuối đỏ, đu đủ, mít... Điều đặc biệt là, hầu hết các công đoạn từ làm đất, bón phân, tưới, thu hoạch đều do máy móc làm.

“Với hệ thống nhà lưới hiện đại, HTX đã hạn chế được tối đa những rủi ro do thời tiết, dịch bệnh, sâu hại gây nên. Nhờ được sản xuất khép kín theo quy trình an toàn, sạch, do đó chất lượng sản phẩm ngày càng được nâng cao, nhờ đó giá trị cũng tăng lên rõ rệt so với mô hình thông thường”, ông Bùi Xuân Quế cho biết.

Dưa lưới trồng trông nhà kính giúp giảm thiểu sâu bệnh hại, sản xuất theo hướng an toàn, hữu cơ, nên có chất lượng rất cao.

Không chỉ sản xuất, cung cấp những sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao, tận dụng cơ sở vật chất, mô hình hiện đại của HTX, những năm gần đây HTX Phú Cường còn kết hợp phát triển mảng du lịch dịch vụ trải nghiệm. Theo đó, hàng năm HTX đón hàng nghìn khách thăm quan, là học sinh các nhà trường quanh khu vực, sinh viên của những trường cao đẳng, đại học và nông dân khắp cả nước đến để học hỏi mô hình, góp phần tăng doanh thu ổn định cho HTX, duy trì ở mức trên dưới 1 tỷ đồng/năm.

Theo đó, hiện tỉnh Bắc Ninh có hơn 1.000 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Trong đó, có hơn 200 HTX tham gia chuỗi liên kết tiêu thụ, hơn 160 HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất. 

Đưa máy móc, công nghệ giải phóng sức lao động cho nông dân

Đã tư lâu, suy nghĩ “làm nông nghiệp không thể… làm giàu” đã ăn sâu vào trong suy nghĩ của nhiều người, kể cả những người gắn cả đời với nông nghiệp. Tuy nhiên, với tư duy mới, cách làm mới, khi ứng dụng khoa học, công nghệ hiện đại vào sản xuất, làm nông nghiệp không những hoàn toàn có thể làm giàu, mà còn làm giàu bền vững và tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động.

Với nhiều chính sách hỗ trợ, khuyến khích ứng dụng công nghệ cao, đưa cơ giới hóa vào sản xuất, đến nay, tỷ lệ cơ giới hóa trong sản xuất lúa, khâu làm đất, tưới tiêu của tỉnh Bắc Ninh đạt trên 98%, gieo cấy đạt khoảng trên 15%, phun thuốc bảo vệ thực vật đạt trên 60%, thu hoạch đạt gần 100%...

Hệ thống nhà lưới hiện đại, giúp nhiều HTX, doanh nghiệp hạn chế được tối đa sự tác động của môi trường, thời tiết đến sản xuất và chất lượng sản phẩm.

Hiện, toàn tỉnh có khoảng 50 thiết bị bay không người lái, gần 100 máy phun thuốc bảo vệ thực vật có động cơ xăng dầu, gần 900 chiếc máy gặt đập liên hợp, gần 800 máy làm đất… góp phần thúc đẩy quá trình tích tụ ruộng đất, xây dựng các chuỗi sản xuất quy mô lớn áp dụng cơ giới hóa đồng bộ trong sản xuất.

Cụ thể như mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ lúa, gạo nếp theo quy trình VietGAP của HTX dịch vụ nông nghiệp thôn Đức Lân, xã Văn Môn, với hơn 50 ha đất sản xuất và hơn 100 thành viên. HTX đã tổ chức sản xuất lúa theo quy trình VietGAP sau đó bán cho các đối tác lớn trong và ngoài tỉnh…

Theo đó, HTX là “đầu mối” từ cung ứng nguyên liệu, cấp giống, phân bón, hướng dẫn kỹ thuật canh tác, đến bao tiêu sản phẩm giúp nông dân yên tâm sản xuất, nâng cao thu nhập và cung cấp nhiều sản phẩm sạch cho người tiêu dùng. Đặc biệt, hơn 70% các công đoạn sản xuất, trước đây vốn đòi hỏi nhiều công lao động, nay HTX đã sử dụng cơ giới hóa làm thay sức lao động con người. Bên cạnh những loại máy móc cơ bản như máy cày, máy làm đất, máy cắt, nhiều thành viên HTX đã ứng dụng công nghệ tưới tiêu hiện đại vào sản xuất.

Trang trại Lan Điệp Farm, xã Liên Bão, tỉnh Bắc Ninh một trong những đơn vị ứng dụng hiệu quả công nghệ vào sản xuất, kết hợp với dịch vụ du lịch trải nghiệm, giúp tăng giá trị sản phẩm nông nghiệp.

Ngoài ra còn phải kể đến những mô hình nổi bật như: Hợp tác xã rau sạch Yên Phong ứng dụng hệ thống tưới nhỏ giọt của Israel; trang trại cà chua công nghệ cao tại xã Tiên Du đạt chứng nhận GlobalG.A.P.; hay mô hình sản xuất hữu cơ kết hợp du lịch trải nghiệm tại trang trại Lan Điệp Farm, xã Liên Bão…

Theo tiết lộ của chủ Trang trại Lan Điệp Farm, với không gian xanh – sạch – đẹp được quy hoạch bài bản, mỗi tháng trang trại đón hàng nghìn lượt khách đến thăm quan trải nghiệm. Ngoài ra, tại đây, mô hình trồng cà chua và dưa lưới trong nhà màng kết hợp khu nghỉ dưỡng sinh thái, không chỉ tạo thêm nguồn thu mà còn giúp nâng cao giá trị thương hiệu cho nông sản địa phương.

Việt Cường