
Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng: Nỗ lực hướng tới Danh lục Xanh - Chuẩn mực toàn cầu về bảo tồn bền vững
11/09/2025TN&MTVườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng (Quảng Trị) - Di sản thiên nhiên thế giới được UNESCO hai lần vinh danh - đang tiếp tục khẳng định vị thế bằng việc triển khai nhiều hoạt động thiết thực, hướng tới đạt chuẩn “Danh lục Xanh” (Green List) do Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) khởi xướng. Đây là một trong những chuẩn mực cao nhất về quản lý khu bảo tồn, được quốc tế công nhận.
Danh lục Xanh – “Thước đo” quản lý bảo tồn toàn cầu
Danh lục Xanh là sáng kiến toàn cầu của IUCN nhằm công nhận các khu bảo tồn, vườn quốc gia có quản lý hiệu quả, minh bạch và bền vững. Một khu vực được ghi danh Danh lục Xanh khi đáp ứng đầy đủ các tiêu chí:
Bảo tồn thành công hệ sinh thái và đa dạng sinh học.
Quản lý minh bạch, khoa học và bền vững.
Hài hòa giữa bảo tồn với sinh kế, văn hóa và sự tham gia của cộng đồng.
Góp phần nâng cao nhận thức, giáo dục và phát triển du lịch sinh thái có trách nhiệm.
Tiếp nhận bộ hồ sơ gốc về Di sản thiên nhiên Phong Nha – Kẻ Bàng, đại diện cho quá trình bảo tồn và phát triển bền vững khu vực này
Việc đạt được danh hiệu này không chỉ mang lại giá trị danh tiếng quốc tế, mà còn tạo tiền đề thu hút các nguồn lực đầu tư, tăng cường hợp tác quốc tế và lan tỏa hình ảnh một điểm đến “thiên nhiên xanh – du lịch sạch – cộng đồng cùng hưởng lợi”.
Một góc rừng Phong Nha – Kẻ Bàng, nơi hệ sinh thái đa dạng đang được giám sát và bảo vệ nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn quốc tế, chuẩn bị cho mục tiêu đạt "Danh lục xanh" của IUCN
Những bước đi của Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng
Trong thời gian qua, Ban Quản lý Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng đã triển khai nhiều hoạt động cụ thể, gắn với tiêu chí Danh lục Xanh. Nổi bật là:
Tuyên truyền, giáo dục cộng đồng: về bảo vệ rừng, bảo vệ động vật hoang dã và giữ gìn môi trường sống. Hoạt động vệ sinh môi trường: phát động phong trào làm sạch cảnh quan trong và ngoài Vườn; huy động sự tham gia của cán bộ, cộng đồng địa phương, các doanh nghiệp du lịch và du khách.
Phong Nha – Kẻ Bàng, với hệ sinh thái đa dạng và quý hiếm, là nơi sinh sống của nhiều loài động vật và thực vật cần được bảo vệ nghiêm ngặt để duy trì sự cân bằng sinh thái
Quản lý bền vững tài nguyên: tiếp tục bảo tồn các loài động thực vật quý hiếm, kiểm soát tốt hoạt động du lịch, nghiên cứu khoa học gắn với bảo tồn. Gắn kết cộng đồng: khuyến khích các mô hình du lịch cộng đồng, tạo việc làm, nâng cao sinh kế, để người dân trở thành “người đồng hành bảo vệ Di sản”.
Các hoạt động giáo dục bảo vệ môi trường và du lịch sinh thái tại Phong Nha – Kẻ Bàng, với sự tham gia của cộng đồng địa phương và du khách, giúp nâng cao ý thức bảo vệ di sản thiên nhiên, đồng thời tạo ra những mô hình phát triển bền vững cho cộng đồng
Bằng những việc làm cụ thể như đẩy mạnh quảng bá truyền thông, treo băng rôn, pano, áp phích tại các khu vực trung tâm; tổ chức các đợt ra quân vệ sinh môi trường, thu gom rác thải, trồng cây xanh; lồng ghép tuyên truyền trong các chương trình du lịch, sinh hoạt cộng đồng…, Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng đang biến những tiêu chí tưởng chừng khô khan thành hành động thiết thực, sinh động và gần gũi. Những hình ảnh ấy không chỉ tạo nên diện mạo xanh – sạch – đẹp cho Di sản, mà còn góp phần lan tỏa thông điệp bảo tồn tới từng người dân và du khách. Lời khẳng định từ Ban Quản lý Vườn
Phong Nha – Kẻ Bàng, một trong những điểm đến nổi bật thu hút du khách và các nhà thám hiểm khắp nơi
Thạc sĩ Phạm Hồng Thái – Giám đốc Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng nhấn mạnh: “Danh lục Xanh không chỉ là một danh hiệu quốc tế, mà là cam kết mạnh mẽ cho sự phát triển bền vững. Chúng tôi xác định việc bảo tồn thiên nhiên phải đi đôi với nâng cao đời sống người dân, gìn giữ môi trường sinh thái, để Phong Nha – Kẻ Bàng thực sự trở thành di sản của nhân loại, được gìn giữ cho muôn đời sau”.
Cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp và độc đáo tại Phong Nha – Kẻ Bàng, thu hút không chỉ du khách mà còn là đối tượng nghiên cứu quan trọng trong lĩnh vực khoa học tự nhiên
Ý nghĩa với Quảng Trị và Việt Nam
Phong Nha – Kẻ Bàng được mệnh danh là “vương quốc hang động” với những giá trị địa chất, địa mạo, đa dạng sinh học đặc sắc hàng đầu thế giới. Việc phấn đấu đạt Danh lục Xanh sẽ góp phần khẳng định thương hiệu Quảng Trị không chỉ là “thủ phủ du lịch mạo hiểm” mà còn là “điểm sáng bảo tồn thiên nhiên toàn cầu”. Đồng thời, điều này còn thể hiện rõ cam kết của Việt Nam trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, góp phần vào nỗ lực chung của nhân loại trong bảo vệ hành tinh xanh.
Phong Nha – Kẻ Bàng với hệ sinh thái đa dạng và quý hiếm, là nơi sinh sống của nhiều loài động vật và thực vật cần được bảo vệ nghiêm ngặt để duy trì sự cân bằng sinh thái
Phạm Công Thắng