Người dân là trung tâm của chính sách

Phát biểu tại Hội nghị Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng cho biết, Luật Đất đai 2024 được Quốc hội khóa XV thông qua vào ngày 18/01/2024. So với Luật Đất đai năm 2013, Luật có nhiều điểm mới quan trọng. Luật Đất đai 2024 có ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt trong đời sống chính trị, kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường của đất nước; có tác động sâu rộng đến các tầng lớp nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp trong bối cảnh mới. Nhiều điểm mới của Luật Đất đai năm 2024 liên quan trực tiếp đến các quy định của Bộ luật Dân sự, Luật Công chứng, Luật Đấu giá tài sản, Luật Thi hành dân sự,…là các đạo luật thuộc lĩnh vực quản lý của Bộ, Ngành Tư pháp.

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng phát biểu tại Hội nghị.

“Hội nghị với mục đích chủ động phổ biến, quán triệt Luật Đất đai 2024 cho toàn ngành Tư pháp, bảo đảm kịp thời, thực chất, hiệu quả; nâng cao hiểu biết, nhận thức và trách nhiệm của Bộ, ngành Tư Pháp trong việc triển khai thi hành Luật Đất đai; tổ chức thực hiện có hiệu quả trong Bộ, ngành Tư pháp Quyết định số 222 ngày 05/03/2024 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Đất đai”, Thứ trưởng Bộ Tư pháp nhấn mạnh.

Tham luận về một trong những điểm mới nổi bật, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân cho biết Luật Đất đai 2024 đã chuyển các quy định về quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất đặt ngay sau chương quy định về quyền và trách nhiệm của Nhà nước, công dân đối với đất đai và nằm trước các quy định về quản lý hành chính Nhà nước về đất đai thể hiện sự tôn trọng đối với quyền lợi của người dân, coi nhân dân là gốc rẽ, là nền tảng, là trung tâm của chính sách.

Đồng thời, các chương tiếp theo quy định về các nội dung quản lý Nhà nước về đất đai được bố cục theo trình tự các bước thực hiện trong thực tế để đảm bảo tính logic, khoa học, thuận tiện trong tra cứu.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân tham luận những điểm mới của Luật Đất đai 2024 và những lưu ý với ngành Tư pháp.

Ngoài ra, liên quan đến việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân thông tin Luật Đất đai 2024 đã kế thừa các quy định đã được thực tiễn chứng minh là phù hợp và sửa đổi bổ sung các nguyên tắc bồi thường theo hướng đa dạng các hình thức bồi thường về đất. Trong đó, hộ gia đình, cá nhân có đất bị thu hồi được bồi thường bằng đất có cùng mục đích với đất bị thu hồi hoặc bằng tiền, bằng đất khác hoặc bằng nhà ở phù hợp với nhu cầu của người có đất bị thu hồi và quỹ đất của từng địa phương.

Thêm nữa, với mục đích nhằm cụ thể hóa nguyên tắc “có chỗ ở, đảm bảo thu nhập và điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ”, Luật Đất đai 2024 đã quy định tiêu chí khu tái định cư về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, địa điểm thực hiện tái định cư... Theo đó, khu tái định cư có thể bố trí cho một hoặc nhiều dự án. Khi Nhà nước thu hồi đất mà phần diện tích còn lại của thửa đất sau khi thu hồi nhỏ hơn diện tích tối thiểu, nếu người sử dụng đất đồng ý thu hồi đất thì Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định thu hồi đất và thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, quản lý diện tích đất này theo quy định của pháp luật.

Không để xảy ra tình trạng “nợ đọng” văn bản

Cũng tại Hội nghị, đề xuất một số giải pháp góp phần đưa Luật Đất đai 2024 sớm đưa vào triển khai thực tiễn một cách hiệu quả, Thứ trưởng Lê Minh Ngân đề xuất cần sự chỉ đạo thống nhất của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ cũng như sự phối hợp chặt chẽ thường xuyên, hiệu quả giữa các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và các cơ quan, tổ chức hữu quan trong việc triển khai thi hành Luật.

Toàn cảnh Hội nghị phổ biến, quán triệt, triển khai Luật Đất đai 2024.

Đồng thời, bên cạnh việc xác định lộ trình cụ thể để bảo đảm Luật Đất đai và các văn bản quy định chi tiết thi hành được thực hiện thống nhất, đồng bộ trên phạm vi cả nước kể từ ngày 1/1/2025 khi Luật có hiệu lực thi hành thì cũng cần thường xuyên, kịp thời kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn tháo gỡ, giải quyết vướng mắc, khó khăn phát sinh trong quá trình tổ chức thực hiện để bảo đảm tiến độ, hiệu quả của việc triển khai, thi hành Luật Đất đai 2024.

Đối với Bộ Tư pháp, Thứ trưởng Lê Minh Ngân đề nghị tiếp tục nâng cao chất lượng công tác thẩm định các Nghị định để bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, thống nhất, đồng bộ của các Nghị định với Hiến pháp, Luật và các văn bản liên quan.

Ngoài ra, Thứ trưởng Bộ Tài Nguyên và Môi trường cũng cho biết sau khi rà soát quy định của Luật Đất đai năm 2024 cho thấy có khoảng 104 nội dung Luật giao Chính phủ, Bộ, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định chi tiết nội dung Luật. Theo đó, đây là khối lượng nội dung rất lớn, rất khó, quỹ thời gian không nhiều, đòi hỏi các cơ quan trong phạm vi nhiệm vụ được giao phải tích cực, khẩn trương, tập trung nỗ lực rất lớn thực hiện để bảo đảm các văn bản được giao quy định chi tiết phải có hiệu lực đồng thời với Luật theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

“Cần phải bảo đảm tình trạng nợ đọng, chậm ban hành văn bản quy định chi tiết như lâu nay phải được khắc phục và nhất thiết không để “tái diễn” với Luật Đất đai năm 2024 - một văn bản luật có tầm quan trọng đặc biệt với sự phát triển của đất nước, với cộng đồng doanh nghiệp và người dân”, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân nói.

Luật Đất đai năm 2024 gồm 16 chương, 260 điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 180/212 điều của Luật Đất đai năm 2013 và bổ sung mới 78 điều. So với Luật Đất đai năm 2013, Luật Đất đai năm 2024 đã thể chế nhiều nội dung mới mang tính chất đột phá quan trọng, góp phần vào mục tiêu hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng đất.

Văn Thanh