news

AI sẽ giúp nông dân chuyển đổi từ nông nghiệp truyền thống sang nông nghiệp xanh - bền vững

Thứ bảy, 15/11/2025, 08:03 (GMT+7)
logo Trí tuệ nhân tạo (AI) được kỳ vọng là giải pháp đột phá giúp nông dân, doanh nghiệp dự báo được biến đổi khí hậu, cũng như dự đoán vụ mùa từ việc trồng trọt, thu hoạch… cho tới việc bán sản phẩm, giá cả, kiểm soát chất lượng nông sản.
2_1763136400.webp
Hội thảo “AI và Nông nghiệp Việt Nam trong Kỷ nguyên chuyển đổi dữ liệu - số hóa - trí tuệ nhân tạo”

Sáng ngày 14/11, tại TP. Hồ Chí Minh, Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp miền Nam phối hợp với Tập đoàn SNE (Hàn Quốc) tổ chức Hội thảo “AI và Nông nghiệp Việt Nam trong Kỷ nguyên chuyển đổi dữ liệu - số hóa - trí tuệ nhân tạo”.

Sự kiện đã thu hút đại diện các cơ quan quản lý, viện nghiên cứu, hiệp hội và doanh nghiệp tham dự… cùng bàn thảo những giải pháp ứng dụng công nghệ, nhằm tháo gỡ các nút thắt lâu nay của ngành nông nghiệp. Theo đó, các chuyên gia đưa ra góc nhìn toàn diện về thực trạng ngành, giới thiệu những nền tảng AI và các mô hình ứng dụng chi phí thấp có thể triển khai ngay tại nông hộ.

Chia sẻ tại sự kiện, TS. Trương Vĩnh Hải - Viện trưởng Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp miền Nam nhấn mạnh, để vượt qua các rào cản kỹ thuật và hội nhập quốc tế, ngành nông nghiệp không thể chỉ dựa vào kinh nghiệm hay kỹ thuật canh tác truyền thống, mà cần một giải pháp đột phá về công nghệ. Trong đó, trí tuệ nhân tạo (AI) được coi như động lực mới để tái cơ cấu nông nghiệp, mở ra cách tiếp cận khoa học bền vững.

Những thành quả của AI trong nông nghiệp đã được chứng minh tính hiệu quả và tính ứng dụng trong chọn giống, dự báo sâu bệnh, tối ưu hóa canh tác, cho tới các mô hình nông nghiệp thông minh... Mới đây, việc ứng dụng AI trong sinh thái nông nghiệp cũng được rất nhiều các đơn vị quan tâm và đưa vào sử dụng.

1_1763136399.webp
TS. Trương Vĩnh Hải - Viện trưởng Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp miền Nam phát biểu

“Tôi tin rằng, AI giờ đây không chỉ là công cụ, mà còn là một tư duy mới trong sản xuất nông nghiệp, qua đó thúc đẩy nền canh tác hiệu quả, tiết kiệm và góp phần chuyển đổi từ nông nghiệp truyền thống sang nông nghiệp xanh bền vững, số hóa”, TS. Trương Vĩnh Hải nói.

Về phía nghiên cứu, TS. Trần Thị Tuyết Vân - Giảng viên Khoa Công nghệ thông tin, Trường Đại học An Giang cho biết, AI không có nghĩa là chỉ nằm trên màn hình máy tính, mà được tích hợp kết nối các thiết bị thông minh. Chúng giúp tự động hóa trong quy trình canh tác, chăm sóc cả về sức khỏe, dinh dưỡng, năng suất cây trồng, vật nuôi… Hơn thế nữa, AI còn giúp công tác quản lý nông nghiệp, thậm chí là dự báo về thời tiết và được tích hợp vào robot thông minh để tự động thu hoạch sản phẩm nông nghiệp.

Theo TS. Vân, việc ứng dụng đúng khoa học công nghệ trong nông nghiệp, sẽ giúp các hộ sản xuất, doanh nghiệp sẽ tối ưu hóa sản xuất, từ đó gia tăng lợi nhuận... Tuy nhiên, trên thực tế, việc ứng dụng này vẫn còn nhiều rào cản đến từ việc thiếu dữ liệu quản lý, thiếu hụt nguồn nhân lực am hiểu công nghệ và cả áp lực về chi phí đầu tư công nghệ. Do đó, để đưa AI vào nông nghiệp hiệu quả thì cần đẩy mạnh hợp tác giữa các bên như đơn vị nghiên cứu - doanh nghiệp, đẩy mạnh đầu tư vào nghiên cứu và phát triển AI phù hợp với từng mô hình sản xuất, TS. Trần Thị Tuyết Vân nhấn mạnh.

Từ góc độ doanh nghiệp đã triển khai ứng dụng AI thành công trong canh tác và sản xuất tại Hàn Quốc và cả Việt Nam, ông Chang Sehun - Giám đốc điều hành SNE Company đã chỉ ra các vấn đề thực tiễn mà AI có thể giải quyết được, chúng ta hoàn toàn có thể tin rằng ứng dụng AI vào việc dự báo các biến đổi khí hậu và xu hướng nhu cầu thị trường.

3_1763136400.webp
Các chuyên gia thống nhất cao về nhu cầu cấp thiết phải đưa AI và chuyển đổi số vào nông nghiệp Việt Nam

Theo ông Chang Sehun, vấn đề đầu tiên của người nông dân là giá cả và thu nhập, nên thông qua công nghệ AI, chúng có thể dự báo dựa trên nguồn cung gieo trồng. Ngoài ra, AI cũng giúp người trồng trọt có thể làm được nhật ký canh tác số, thuận lợi cho việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm… Từ đó người nông dân còn biết được chính xác nên chọn hạt giống nào, loại cây nào phù hợp với mùa vụ, cũng như dự kiến sản lượng và lợi nhuận thu hoạch.

Đơn cử, với công nghệ Digital Twin (mô hình “song sinh số” của trang trại), trạng thái đất và cây trồng sẽ được cập nhật bằng dữ liệu thời gian thực, cho phép thực hiện mô phỏng tăng trưởng ảo, để từ đó dự đoán năng suất và rủi ro có thể gặp phải trong vụ mùa.

Cũng tại hội thảo, ông Nguyễn Văn Mười - Phó Tổng thư ký Hiệp hội rau quả Việt Nam cũng đánh giá về những ứng dụng công nghệ cao (như AI, IoT, blockchain…) là điều cần thiết. Việc này nhằm giải quyết các tồn đọng khó khăn trong sản xuất nông nghiệp nói chung, và rau quả nói riêng, từ đó thúc đẩy sản xuất nông nghiệp có trách nhiệm, bền vững, giảm phát thải ra môi trường.

Hội thảo đã ghi nhận sự thống nhất cao về nhu cầu cấp thiết phải đưa AI và chuyển đổi số vào nông nghiệp Việt Nam. Hướng đi thực tế này được kỳ vọng sẽ giúp cải thiện những vấn đề về truy xuất nguồn gốc nông sản, nâng cao hiệu quả sản xuất cho các nông hộ, để hướng tới nền nông nghiệp chính xác và bền vững.

Nguyễn Kiên