Việc triển khai thực hiện các quy định về quản lý chất thải rắn sinh hoạt theo quy định tại Luật Bảo vệ môi trường là rất cần thiết, người dân rất đồng tình và Bộ Tài nguyên và Môi trường đã vào cuộc sát sao. Tuy nhiên, cần sự quyết liệt từ cấp chính quyền địa phương,…
Chế tài pháp lý đã quy định rõ trong Luật BVMT
Theo Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường), tại Khoản 4 Điều 78 và Khoản 3 Điều 80 Luật Bảo vệ môi trường giao Chính phủ hướng dẫn 02 nội dung liên quan đến quản lý chất thải rắn sinh hoạt, đến nay Chính phủ đã hướng dẫn 02/02 nội dung nêu trên tại Nghị định số 08/2022/NĐ-CP của Chính phủ. Cụ thể, lộ trình hạn chế xử lý chất thải rắn sinh hoạt bằng công nghệ chôn lấp trực tiếp (Khoản 4 Điều 78), được hướng dẫn tại Điều 60 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP; Chính sách ưu đãi và khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư xử lý, cải tạo môi trường bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt (Khoản 3 Điều 80), được hướng dẫn tại Khoản 2 Điều 143 và Điều 144 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP.
Tại Khoản 2 Điều 76, Khoản 4 Điều 77, Khoản 5 Điều 78, Khoản 5 Điều 79, Khoản 3 Điều 97 Luật Bảo vệ môi trường đã hướng dẫn 10 nội dung liên quan đến quản lý chất thải rắn sinh hoạt. Đến nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành 01 Thông tư và 01 văn bản hướng dẫn kỹ thuật để hướng dẫn 06/10 nội dung được giao; 04/10 nội dung đang tiếp tục được triển khai xây dựng.
Phân loại chất thải rắn sinh hoạt, không phải câu chuyện một sớm một chiều...
Cụ thể, các nội dung đã có văn bản hướng dẫn: Yêu cầu kỹ thuật về bảo vệ môi trường đối với điểm tập kết, trạm trung chuyển chất thải rắn sinh hoạt (Khoản 2 Điều 76), được hướng dẫn tại Điều 26 Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT; Yêu cầu kỹ thuật về bảo vệ môi trường đối với thiết bị, phương tiện vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt (Khoản 4 Điều 77), được hướng dẫn tại Điều 27 Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT; Tiêu chí về công nghệ xử lý chất thải rắn sinh hoạt (Khoản 5 Điều 78), được hướng dẫn tại Điều 27 Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT; Hướng dẫn phương pháp định giá dịch vụ xử lý chất thải rắn sinh hoạt (Khoản 5 Điều 79), được hướng dẫn tại Điều 31 Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT; Hướng dẫn kỹ thuật về phân loại chất thải rắn sinh hoạt (Khoản 5 Điều 79), được hướng dẫn tại Công văn số 9838/BTNMT-KSONMT ngày 02/12/2023 của Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn kỹ thuật về phân loại chất thải rắn sinh hoạt; Hướng dẫn giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt từ hộ gia đình, cá nhân (Khoản 5 Điều 79), được hướng dẫn tại Điều 29 Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT.
Theo Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường, hiện tại ngành Tài nguyên và Môi trường đang triển khai xây dựng Hướng dẫn mô hình xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại đô thị và nông thôn (Khoản 5 Điều 78); Quy định định mức kinh tế, kỹ thuật về thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt (Khoản 5 Điều 79); Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về bãi chôn lấp chất thải (Khoản 3 Điều 97); Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về lò đốt chất thải (Khoản 3 Điều 97),…
Cần sự thấu hiểu của người dân và chung tay của chính quyền địa phương
Tại Khoản 2 Điều 75, Khoản 6 Điều 79 Luật Bảo vệ môi trường; Khoản 7 Điều 73 và Phụ lục II Luật giá năm 2023 đã giao ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành 04 loại văn bản. Cụ thể: Quyết định việc phân loại cụ thể chất thải rắn sinh hoạt quy định tại điểm c khoản 1 Điều 75 trên địa bàn theo hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường (Khoản 2 Điều 75); Quy định chi tiết về quản lý chất thải rắn sinh hoạt của hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn (Khoản 6 Điều 79); Quy định cụ thể hình thức và mức kinh phí hộ gia đình, cá nhân phải chi trả cho công tác thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt dựa trên khối lượng hoặc thể tích chất thải đã được phân loại (Khoản 6 Điều 79 Luật Bảo vệ môi trường, được sửa đổi tại Khoản 7 Điều 73 Luật Giá năm 2023); Định giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt theo quy định của pháp luật về giá (Khoản 6 Điều 79 Luật Bảo vệ môi trường, được sửa đổi tại Khoản 7 Điều 73 Luật Giá năm 2023; Phụ lục II Luật giá năm 2023).
Chia sẻ với chúng tôi, bà H. (một người dân xin được dấu tên) ở thành phố Hải Phòng cho biết: Chúng tôi đã được nghe tuyên truyền về việc phân loại rác thải và áp dụng vào đầu năm 2025. Tuy nhiên, hiện nay việc phân loại người dân chúng tôi làm được. Nhưng khi thu gom, cũng cần phải đủ các thùng theo loại rác phân loại. Việc thu phí cũng cần tính toán sao cho cân bằng giữa người xả nhiều và ít rác,… Chúng tôi ủng hộ việc phân loại rác này, nếu làm được sẽ tốt cho môi trường và cuộc sống của chính chúng ta.
Phân loại chất thải rắn sinh hoạt, cần sự quyết liệt từ địa phương
Tuy nhiên, theo kết quả thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường, đến nay mới có 16 tỉnh, thành phố (Hồ Chí Minh; Hải Phòng; Khánh Hoà; Thừa Thiên Huế; Bắc Ninh; Tiền Giang; Hà Tĩnh; Hải Dương; Nam Định; Thái Nguyên; Đăk Lăk; Hậu Giang; Thanh Hoá; Bắc Giang; Bình Dương; Đồng Nai) đã ban hành quy định cụ thể phân loại chất thải rắn sinh hoạt trong các văn bản quy định chi tiết về quản lý chất thải rắn tại địa phương; 02 tỉnh (Đăk Nông; Bạc Liêu) đã có quy định về chất thải rắn nhưng nội dung phân loại được viện dẫn theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường; 10 tỉnh (Bến Tre; Kiên Giang; Đồng Tháp; Đà Nẵng; Hưng Yên; Quảng Nam; Lào Cai; Thừa Thiên Huế; Đồng Tháp; An Giang) chưa ban hành thành văn bản quy phạm pháp luật mà việc phân loại được thực hiện theo các kế hoạch, đề án của tỉnh về quản lý chất thải rắn sinh hoạt; 33 tỉnh, thành phố còn lại chưa có quy định chi tiết hoặc chưa có báo cáo.
Theo đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có Công văn số 10822/BTNMT-KSONMT ngày 22/12/2023 yêu cầu địa phương báo cáo tình hình triển khai thực hiện công tác quản lý nhà nước về chất thải rắn sinh hoạt theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020; Ban hành Công văn số 1786/BTNMT-KSONMT ngày 22/03/2024 yêu cầu địa phương tập trung chuẩn bị các điều kiện cần thiết để triển khai thực hiện quy định phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn vào thời hạn chậm nhất là ngày 31/12/2024.
Làm việc với Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường về vấn đề chất thải rắn sinh hoạt, chiều 26/3/2024 Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành đánh giá cao việc xây dựng báo cáo Kế hoạch triển khai thực hiện các quy định về quản lý chất thải rắn sinh hoạt theo quy định tại Luật Bảo vệ môi trường. Thứ trưởng yêu cầu Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường gửi xin ý kiến các địa phương trước 15/4, dự kiến báo cáo Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ vào đầu tháng 5 này.
Nhất Nam
Việc áp dụng các giải pháp giảm thiểu phát thải, sử dụng năng lượng tái tạo, bảo vệ môi trường và phát triển cộng đồng là những yếu tố quan trọng giúp Quảng Trị xây dựng hình ảnh một điểm đến du lịch xanh và bền vững. Du lịch Net Zero là xu hướng, đồng thời đang trở thành yêu cầu tất yếu đối với các doanh nghiệp trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Phóng viên Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường có cuộc trao đổi cùng ông Phạm Hồng Thái, Giám đốc Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng xung quanh vấn đề trên.
Vừa qua, Công ty TNHH chăn nuôi Bình Chi Nam Hưng- thôn Bưởi Rỏi, xã Phú Trạch - Quảng Trị nuôi 2.800 con lợn nhưng chưa được sự đồng ý của cơ quan chức năng vẫn đi vào hoạt động. Vừa qua, công ty này đã nhận được văn bản yêu cầu của Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT) dừng ngay hoạt động nuôi lợn và khẩn trương hoàn thiện hồ sơ đề nghị cấp giấy phép môi trường theo quy định.
Trong bối cảnh nông nghiệp Việt Nam đang đối diện với những thách thức lớn từ biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường, tập quán đốt rơm rạ ngoài trời vẫn phổ biến, gây hại nghiêm trọng cho không khí và sức khỏe cộng đồng. Trước thực trạng đó, Chương trình Ô nhiễm Môi trường tại Việt Nam (EPP-VN) ra đời từ năm 2022, với sự hỗ trợ của Liên minh Toàn cầu về Sức khỏe và Ô nhiễm (GAHP), Chính phủ Vương quốc Anh và VACNE, đã mở ra hướng đi mới cho một nền nông nghiệp bền vững: biến phụ phẩm thành tài nguyên, lợi ích kinh tế gắn với bảo vệ môi trường, từ Việt Nam lan tỏa kinh nghiệm ra khu vực và thế giới.
Hội thảo quốc tế về xử lý chất độc tồn lưu và phục hồi môi trường trở thành diễn đàn gắn kết, nơi các chuyên gia từ ASEAN và nhiều nước phát triển chia sẻ kinh nghiệm, mở ra hướng hợp tác sâu rộng trong ứng phó sự cố môi trường xuyên biên giới.
Công tác quan trắc môi trường đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và phát triển bền vững. Để các hoạt động này được thực hiện hiệu quả, việc xây dựng định mức kinh tế - kỹ thuật (ĐM KTKT) là hết sức cần thiết.
Luật số 70/2025/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật, được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 9, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia, đặc biệt là trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, việc sửa đổi này không chỉ tạo ra cơ sở pháp lý vững chắc mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế và phát triển bền vững.
