Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng, nơi ghi dấu một phần lịch sử vẻ vang của Báo chí cách mạng Việt Nam

Thứ bảy, 12/10/2024, 07:58 (GMT+7)
logo Giữa núi rừng an toàn khu (ATK) xã Tân Thái, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên đã diễn ra một sự kiện quan trọng do Tổng bộ Việt Minh tổ chức: Lễ khai giảng lớp đầu tiên của Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng. Đoàn công tác của Tạp chí Tài nguyên và Môi trường đã vinh dự được thăm quan và làm việc tại đây.

Tân Thái là một xã miền núi thuộc huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, nằm cách thị trấn huyện Đại Từ 07 km về phía đông nam. Một vùng đất vốn có bề dầy lịch sử và văn hóa, có Di tích lịch sử Quốc gia Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng; khu Du lịch danh nam thắng cảnh nổi tiếng Hồ Núi Cốc, đẹp và hùng vĩ của tỉnh Thái Nguyên, gắn liền với chàng Công, nàng Cốc vẫn còn lưu truyền rộng rãi đến ngày nay.

Xã Tân Thái có diện tích đất tự nhiên là 19,185 km (1918,5 ha). Phía bắc giáp xã Hà Thượng, phía đông giáp xã Cù Vân, phía đông nam giáp xã Phúc Xuân, phía Tây bắc giáp xã Hùng Sơn và xã Bình Thuận.

Di tích lịch sử Quốc gia Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng

Những ngày đầu tháng 10, Đoàn công tác chúng tôi vinh dự được thăm quan Di tích lịch sử quốc gia Địa điểm Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng tại xã Tân Thái, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên. Con đường về Tân Thái hôm nay thênh thang rộng, chưa đến 2 giờ đồng hồ chạy xe từ phố Dương Đình Nghệ, Hà Nội, Đoàn công tác do TS. Đào Xuân Hưng, Tổng Biên tập Tạp chí Tài nguyên và Môi trường làm trưởng đoàn đã có mặt tại xã Tân Thái. Đón chúng tôi tại Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng là Nhà báo Phan Hữu Minh, đại diện Bảo tàng Hội Nhà báo Việt Nam.

Đoàn công tác dâng hoa tại Di tích lịch sử quốc gia Địa điểm Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng

Tại đây, Nhà báo Phan Hữu Minh đưa Đoàn công tác thăm quan khu Di tích lịch sử Quốc gia Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng, ông đã giới thiệu với các thành viên trong Đoàn về những nét chính nơi đây đã ghi dấu một phần lịch sử vẻ vang của Báo chí cách mạng Việt Nam.

Kết thúc buổi thăm quan, Nhà báo Phan Hữu Minh cho biết, chúng tôi rất vui mừng khi Tạp chí Tài nguyên và Môi trường chọn làm địa điểm sinh hoạt nghiệp vụ. Qua đó, giúp lan tỏa ý nghĩa lịch sử sâu sắc của di tích về nền Báo chí cách mạng Việt Nam,…

Đoàn công tác chụp ảnh lưu niệm tại Di tích lịch sử quốc gia Địa điểm Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng

Theo tìm hiểu, Sử sách ghi lại, Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng được thành lập cách đây 75 năm, ngày 4/4/1949, giữa núi rừng an toàn khu (ATK) Việt Bắc, Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng đã ra đời từ sự chỉ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Tổng bộ Việt Minh và Đoàn báo chí kháng chiến. Đây là cơ sở đào tạo báo chí đầu tiên của Báo chí cách mạng Việt Nam và cũng là cơ sở đào tạo duy nhất trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, do nhà báo Đỗ Đức Dục làm giám đốc, nhà báo Xuân Thủy làm Phó Giám đốc. Các nhà báo Như Phong, Đỗ Phồn, Tú Mỡ là ủy viên Ban Giám đốc.

Máy in báo và tài liệu năm 1951-1990

Tên trường được Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt theo tên cụ Huỳnh Thúc Kháng - người mà Bác đã từng viết “học hành rất rộng, chí khí rất bền, đạo đức rất cao… Cụ Huỳnh là người giàu sang không làm xiêu lòng, nghèo khó không làm nản chí, oai vũ không làm sờn gan. Cả đời cụ Huỳnh không cần danh vị, không cần lợi lộc, không thèm làm giàu. Cả đời cụ Huỳnh chỉ phấn đấu cho dân được tự do, nước được độc lập…”.

Vào tháng 4/1949 lễ khai giảng đầu tiên của Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng được tổ chức tại xóm Bờ Rạ (nay thuộc xóm Gốc Mít, xã Tân Thái, Huyện Đại Từ). Học viên gồm 42 cán bộ từ cả nước gửi về, 29 giảng viên tham gia giảng dạy đều là những lãnh đạo giàu kinh nghiệm. Lớp học vinh dự nhận được sự quan tâm đặc biệt khi Bác Hồ đã 2 lần gửi thư động viên.

Phòng học làm báo xưa trong Nhà trưng bày, Bảo tàng thu nhỏ về Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng

Giảng viên của trường là những nhà hoạt động chính trị, nhà báo, văn nghệ sĩ nổi tiếng như: Trường Chinh, Võ Nguyên Giáp, Hoàng Quốc Việt, Lê Quang Đạo, Tố Hữu, Trần Huy Liệu, Tú Mỡ, Xuân Diệu, Nguyễn Xuân Khoát, Nguyễn Huy Tưởng, Thế Lữ, Nguyễn Tuân, Nguyễn Đình Thi, Nam Cao…

Di tích lịch sử quốc gia Địa điểm Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng được xây dựng trên diện tích 859m2, gồm 3 hạng mục: Nhà Tổng bộ Việt Minh phỏng dựng theo kiến trúc nhà sàn truyền thống; Nhà dạy học làm báo gồm 2 tầng, được xây mới trên cơ sở thiết kế theo hình ảnh tư liệu; các hạng mục khác (nhà bia, tường rào, cổng, nhà bảo vệ…).

Di tích lịch sử quốc gia Địa điểm Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng

Theo Nhà báo Phan Hữu Minh, Nguyên Trưởng ban Kiểm tra, Hội Nhà báo Việt Nam cho biết: "Mặc dù chỉ có ba tháng nhưng với một khối lượng đồ sộ về kiến thức, có cả thực hành và lý thuyết, những người tham gia lớp báo chí Huỳnh Thúc Kháng đầu tiên đó gần như được trang bị những kiến thức hết sức cơ bản, gần như được học những giáo trình hơn tất cả những giáo trình, đặc biệt là hai lá thư của Bác Hồ dạy làm báo. Tôi cho rằng đây là những tài liệu rất quý, nó có tính chất vĩnh hằng đối với thời gan".

Trước yêu cầu bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử, năm 2019, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã quyết định công nhận địa danh Bờ Rạ, xã Tân Thái, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên - nơi tổ chức Trường đào tạo cán bộ Báo chí cách mạng đầu tiên là Di tích lịch sử cấp Quốc gia. Đầu năm 2024, công trình đã được tu bổ, tôn tạo với tổng kinh phí khoảng 12 tỷ đồng, từ nguồn xã hội hóa nhằm tiếp tục tôn vinh, phát huy ý nghĩa của Di tích.

Bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử Di tích lịch sử Quốc gia Địa điểm Trường

Sau gần 7 tháng thi công, công trình hoàn thành đảm bảo kỹ thuật, mỹ thuật. Với việc công trình tu bổ, tôn tạo Di tích lịch sử Quốc gia Địa điểm Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng, Hội Nhà báo Việt Nam và tỉnh Thái Nguyên mong muốn khai thác, phát huy hiệu quả những giá trị lịch sử to lớn của Di tích; bổ sung thêm một điểm đến ý nghĩa trên bản đồ báo chí Việt Nam đương đại, đáp ứng mong mỏi của các thế hệ người làm báo cả nước, góp phần tích cực vào công tác tuyên truyền, giáo dục lịch sử.

Sỹ Tùng