Niềm vui của một cháu bé khi lần đầu tiên được bố mẹ đưa đến thăm quan vườn nho Sơn Trang, tận tay sờ vào chùm nho sai trĩu quả trên cây.

Thoát khỏi “vỏ bọc” an toàn để bứt phá

Những ngày này, vườn nho hạ đen có tên là Sơn Trang của gia đình anh Hoàng Thanh Minh mỗi ngày đón hàng chục đoàn khách, với đủ các lứa tuổi đến thăm quan, trải nghiệm. Họ thích thú bởi giống nho được mệnh danh là “quý tộc” này có chất lượng rất cao, giá trị kinh tế, nên trước đây không phải ai cũng dám bỏ tiền ra mua loài nho này để thưởng thức. Thì nay chỉ cách TP. Thanh Hóa (cũ) khoảng 15km, du khách có thể tận mắt ngắm vuốt, nâng niu những chùm nho trĩu quả, thỏa thích chụp ảnh check – in và thưởng thức nho ngay tại vườn, mà không sợ mất vệ sinh an toàn thực phẩm như những chùm nho mua trôi nổi ngoài thị trường.

Khi nho còn nhỏ, công nhân sẽ bọc lại để tránh côn trùng đốt và tránh tiếp xúc trực tiếp của ánh sáng mặt trời

Dẫn chúng tôi đi thăm vườn nho của mình, anh Hoàng Thanh Minh cho biết, cả hai vợ chồng đều tốt nghiệp Trường Đại học Hồng Đức chuyên ngành nông nghiệp, nhưng sau khi tốt nghiệp cả hai đều làm trái ngành. Đó là năm 2019, khi đó hai vợ chồng làm ở nhà máy lọc dầu trong Khu kinh tế Nghi Sơn của tỉnh Thanh Hóa với mức lương khá ổn định, nhưng phải sống xa nha, nên hai vợ chồng quyết định về quê lập nghiệp, vì tiếc đất ở quê bỏ hoang không ai làm. Ngoài đất của gia đình, gia đình anh thuê thêm được 1ha để trồng trồng ổi và bưởi vì chi phí ban đầu thấp.

Sau gần 2 năm, khi cây ổi cho thu hoạch anh lại quyết định chuyển 4.000m2 đất sang trồng nho hạ đen. Lúc đó, cây ổi đang phát triển cho thu nhập cao, nên quyết định chặt bỏ toàn bộ diện tích ổi để trồng nho, anh Minh gặp phải sự phản đối của chính vợ anh và người thân trong gia đình.

Những năm gần đây, vườn nho Sơn Trang trở thành địa chỉ tin cậy, thu hút nhiều gia đình, nhà trường đưa con em, học sinh đến thăm quan, trải nghiệm

"Mọi người phản đối cũng dễ hiểu, bởi cây nho vốn dĩ chỉ hợp với khí hậu và thổ nhưỡng ở khu vực Nam Trung bộ, chứ ở Thanh Hóa cũng chỉ có 2 vườn nho mới trồng, nhưng không biết hiệu quả ra sao, bởi khí hậu Thanh Hóa mùa hè quá nắng nóng, mùa đông lại kéo dài, mưa nhiều, không thực sự phù hợp với cây nho, nên khi đưa ra quyết định tôi cũng đã tính đến điều này", anh Hoàng Thanh Minh kể lại.

Anh Minh cho biết, sau khi chặt ổi, anh đã trồng 800 gốc nho hạ đen. Và chính sự phản đối của người thân, nên khi đưa ra quyết định, anh thận trọng và tìm hiểu kỹ hơn về giống nho hạ đen này. Anh đọc các tài liệu và tham khảo kinh nghiệm của những người sành về cây nho, thì được biết, cây nho kỵ nhất là thời tiết lạnh, nếu nhiệt độ xuống dưới 15 độ C thì cây gần như ngừng phát triển để ngủ đông. Do đó, kỹ thuật chăm sóc và xử lý ra hoa cũng có nhiều điểm khác giữa 2 vụ. Theo đó, vụ thu đông sau khi thu hết quả sẽ dừng việc chăm sóc để cây tích luỹ dinh dưỡng và ngủ đông. Tới vụ xuân, khi thời tiết ấm dần lên thì bắt đầu bón phân, sử dụng thuốc điều tiết sinh trưởng, nảy mầm hỗ trợ phá ngủ để cây bật mầm, nảy lộc.

 Nho hạ đen, một loại nho có chất lượng cao, ngọt thanh, thơm mát, có màu sắc đẹp là giống nho được gia đình anh Minh lựa chọn trồng đầu tiên tại vườn

Đây là thời điểm sâu bệnh phát triển rất mạnh, sâu rất thích ăn những lá nho non, nên thời điểm này cần phải thường xuyên chú ý, xử lý kịp thời các loại sâu bệnh bằng phương pháp thủ công, không sử dụng thuốc hóa học nhằm đảm bảo sản xuất an toàn, hữu cơ. Để thay thế thuốc trừ sâu, anh Minh đã nghiên cứu ra cách dùng tỏi, ớt và một số loại thảo dược để lên men, ngâm làm thuốc diệt sâu bệnh. Còn để cung cấp dinh dưỡng cho cây, anh dùng hạt đậu nành, ngô nghiền nhỏ, trộn với chế phẩm sinh học để bón cho cây. Nhờ áp dụng quy trình sản xuất hữu cơ, nên trang trại của anh cho ra những sản phẩm sạch, an toàn. Theo anh Minh, nếu chăm sóc tốt, nho có thể lưu gốc tới 15 năm. Trong đó, nho trồng sau 5 năm sẽ cho năng suất, chất lượng cao nhất.

Vườn nho Sơn Trang điểm du lịch trải nghiệm vạn người mê

Sau hơn một năm chăm sóc, 800 gốc nho hạ đen bắt đầu ra quả, với những chùm quả sai trĩu, cho thấy sự thành công bước đầu của anh Minh trong việc kết hợp kỹ thuật canh tác và chăm sóc đúng cách để cây nho phát triển và cho năng suất cao.

Với mong muốn không chỉ trồng nho để bán quả, anh Minh kỳ vọng biến nơi đây thành nơi giao lưu văn hóa, tìm hiểu các hoạt động làm nông nghiệp, giáo dục, bảo vệ thiên nhiên, môi trường

Năm 2021, vườn được mở rộng, bổ sung thêm hai giống nho mới đó là nho sữa Hàn Quốc và nho Hắc Mỹ Nhân, nâng tổng diện tích lên 10.000m2. Lúc đầu thấy vườn nho của anh đẹp, nhiều người xin vào chụp ảnh check – in miễn phí. Nhưng “tiếng làng đồn xa”, lượng khách đến này một đông, nên vụ nho năm 2022 vợ chồng anh quyết định kết hợp làm du lịch trải nghiệm vườn nho. Ngay sau khi “mở cửa” dich vụ, hàng chục đoàn khách, các trường mầm non, tiểu học trên địa bàn và những địa bàn lân cận đã cho học sinh đến trải nghiệm, chụp ảnh tại vườn nho của gia đình anh.

Để phục vụ nhu cầu của du khách, gia đình anh Hoàng Thanh Minh tiếp tục mở rộng diện tích trồng nho

Anh Minh chủ vườn nho Sơn Trang cho biết, với mong muốn người dân và khách hàng không phải đi xa mà ngay tại địa phương mình được tận mắt nhìn thấy cây nho, chùm quả nho và tự tay hái những chùm nho chín mọng tại vườn. Dù bước đầu gặp rất nhiều khó khăn, nhưng được sự quan tâm của chính quyền địa phương, gia đình, bạn bè động viên, chia sẻ, anh đã vượt qua và bước đầu gặt hái được thành quả.

“Với kỳ vọng vườn nho không chỉ là nơi sản xuất, mà còn là không gian gắn bó, chia sẻ niềm vui với mọi người, để khách đến tận mắt thấy cành lá cây nho, chùm quả, thong dong đi dưới tán nho và tự tay hái những chùm nho chín mọng, tận hưởng ngay tại vườn, mà không sợ mất vệ sinh an toàn thực phẩm”, anh Minh chia sẻ.

Những chùm nho sai trĩu quả trông rất đẹp mắt ở trang trại Sơn Trang và có chất lượng rất cao, vì được trồng theo tiêu chuẩn VietGAP, sạch, an toàn

Nho tại Sơn Trang nổi bật bởi vị ngọt thanh, giòn, mọng nước và hương thơm tự nhiên, hoàn toàn không sử dụng hóa chất bảo quản. Nho chứa nhiều vitamin C, K, kali và các chất chống oxy hóa, giúp tăng cường sức đề kháng, tốt cho tim mạch hỗ trợ làm đẹp da và chống lão hóa. 

Con đường dẫn vào vườn nho Sơn Trang, được gia đình anh Minh trang trí rất bắt mắt 

Theo anh Minh như những vụ nho trước, có ngày vườn nho của gia đình anh đón hơn 1.000 người, ngày bình thường thì giao động từ 200 đến 300 người đến thăm quan, chụp ảnh. Vì vậy, thời gian tới, anh Minh dự định sẽ mở rộng thêm diện tích trồng nho để đáp ứng nhu cầu của du khách tới vươn. Theo đó, vé vào vườn là 30.000 đồng đối với người lớn, 15.000 đồng đối trẻ nhỏ. Ngoài ra, du khách có nhu cầu có thể tự tay hái nho, rồi anh cân bán lại cho khách với giá nho hạ đen là 150.000 đồng và nho sữa Hàn Quốc giá 250.000 đồng/kg. Ngoài ra, mọi người đến vườn sẽ được thưởng thức nho tại chỗ miễn phí. Anh Minh cho biết, vụ nho năm 2024, anh thu khoảng 5 tấn nho, trong đó khoảng 2,5 tấn nho sữa Hàn Quốc và khoảng 2,5 tấn nho hạ đen, mô hình mang về cho gia đình anh khoảng 450 triệu đồng/vụ. Ngoài ra, anh còn tạo việc làm cho 6 lao động thường xuyên, với thu nhập 5 triệu đồng/người/tháng.

Nhằm kết hợp hài hòa, hiệu quả giữa du lịch nông nghiệp với xây dựng nông thôn mới (XDNTM) gắn hoạt động bảo vệ môi trường, hướng đến sự phát triển bền vững, ngày 14/4/2023, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Kế hoạch số 90/KH-UBND về thực hiện “Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong XDNTM giai đoạn 2023-2025, tỉnh Thanh Hóa”. Trong đó, mục tiêu của kế hoạch là đẩy mạnh phát triển du lịch nông thôn gắn với phát huy tiềm năng, lợi thế về nông nghiệp, làng nghề, văn hóa và môi trường sinh thái của các địa phương, nâng cao chất lượng đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn theo hướng tích hợp đa giá trị, bao trùm và phát triển bền vững. Đây là cơ sở, nền tảng để loại hình du lịch kết hợp nông nghiệp sinh thái, trải nghiệm được nhân rộng, phát triển trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, mở ra hướng phát triển rất khả quan cho nông dân, để nông dân không chỉ trông chờ vào những cây trồng, vật nuôi truyền thống mà còn biết cách làm giàu từ nhiều mô hình du lịch kết hợp nông nghiệp trên thửa ruộng, mảnh vườn của mình.

Việt Tùng