Theo đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Phạm Thị Kiều, việc hợp nhất 3 Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) là cơ hội tổ chức lại nguồn lực, giảm bớt chồng chéo, tăng tính hiệu quả trong thực hiện. Đây không chỉ là một Chương trình đầu tư công mà còn là nền tảng thu hẹp dần khoảng cách phát triển, củng cố khối đại đoàn kết dân tộc, đảm bảo sự phát triển bền vững, toàn diện của đất nước trong nhiều năm tới.
Chủ trương đầu tư CTMTQG về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035 đã được Chính phủ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10. Chương trình được xây dựng trên cơ sở hợp nhất 3 Chương trình (Xây dựng nông thôn mới; Giảm nghèo bền vững; Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi).
Đại biểu Phạm Thị Kiều - Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng đánh giá, thời gian qua, 3 CTMTQG này đã tạo ra những chuyển biến rõ rệt: diện mạo nông thôn thay đổi từng ngày; hạ tầng, đời sống và các dịch vụ thiết yếu được cải thiện đáng kể. Ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, kinh tế - xã hội có bước tiến tích cực, an sinh xã hội và an ninh được củng cố, ngay cả trong điều kiện nguồn lực còn hạn chế và xuất phát điểm thấp. Những kết quả trên cho thấy chính sách đã đi đúng hướng, tác động đến đúng đối tượng cần hỗ trợ nhất.
Tuy nhiên, đại biểu cũng thẳng thắn chỉ ra rằng quá trình triển khai cũng bộc lộ nhiều hạn chế, trong đó có những tồn tại kéo dài qua nhiều giai đoạn. Cơ chế hướng dẫn đôi khi còn phức tạp, cách hiểu và cách thực hiện giữa các địa phương không thống nhất. Một số nhiệm vụ, đối tượng đầu tư chồng chéo giữa các chương trình, nguồn lực bị chia nhỏ, phân tán. Mặc dù Quốc hội, Chính phủ đã ban hành nhiều cơ chế đặc thù để tháo gỡ nhưng tiến độ thực hiện của một số địa phương vẫn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Trong bối cảnh đó, việc hợp nhất 3 CTMTQG thành một Chương trình duy nhất là cơ hội để tổ chức lại nguồn lực, bảo đảm sự thống nhất trong quản lý, giảm bớt chồng chéo, tăng tính hiệu quả và minh bạch trong thực hiện.
Nhất trí với việc triển khai trên phạm vi toàn quốc và dành mức độ ưu tiên tương xứng cho từng vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi - khu vực còn nhiều khó khăn và có yêu cầu đặc thù cao nhất, nhưng đại biểu cho rằng, việc hợp nhất phải đi cùng với nguyên tắc không hòa lẫn 3 chương trình vốn có mục tiêu, cơ chế thực hiện và phương thức tiếp cận khác nhau.
Đại biểu chỉ rõ, chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi không chỉ nhằm thúc đẩy sự phát triển, mà còn xử lý những vấn đề tích tụ qua nhiều thế hệ, điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, cơ sở hạ tầng thiếu yếu, phương thức sản xuất đặc thù, khoảng cách phát triển lớn, yêu cầu gìn giữ văn hóa và bảo đảm an ninh biên giới. Đây là chương trình duy nhất tác động trực tiếp đến nhóm yếu thế nhất, sinh sống ở địa bàn khó khăn nhất và giữ vị trí quan trọng đối với ổn định chính trị xã hội. Do đó, Quốc hội và Chính phủ cần làm rõ các định hướng lớn để đảm bảo tính thống nhất và vẫn giữ được chiều sâu cần thiết.
Theo đại biểu, cần xây dựng một hợp phần riêng cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi với mục tiêu, phạm vi và cơ chế phù hợp, đặc thù. Qua đó đảm bảo những vấn đề cốt lõi nhất, không bị hòa chung vào các mục tiêu phổ quát, tránh tình trạng đặc thù bị làm mờ trong quá trình tích hợp.
Cùng với đó, đại biểu đề nghị việc phân bổ nguồn lực phải dựa trên mức độ khó khăn thực tế, thay vì bình quân theo đơn vị hành chính. Những địa bàn khó khăn nhất phải được ưu tiên mạnh mẽ nhất. "Nếu phân bổ bình quân thì chương trình sẽ không còn giữ được tính nhân văn và mục tiêu thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng miền", đại biểu nhấn mạnh.
Đồng thời, cần làm rõ vai trò trọng tâm của các cơ quan công tác dân tộc trong quản lý hợp phần đặc thù nhằm bảo đảm tính liền mạch và chính sách dân tộc, tránh đứt gãy khi chuyển sang mô hình tích hợp. Điều này cũng giúp phát huy kinh nghiệm quản lý đã được chứng minh qua nhiều giai đoạn. Thực tiễn cho thấy, cơ quan quản lý nhà nước về công tác dân tộc là đơn vị hiểu rõ nhất đặc điểm vùng, nắm địa bàn, có dữ liệu và có năng lực triển khai trực tiếp đến cộng đồng.
Từ những đánh giá trên, ĐBQH Phạm Thị Kiều cho rằng cần quy định rõ cơ quan quản lý nhà nước về công tác dân tộc là đơn vị chủ trì hợp phần hai, phối hợp với các bộ, ngành trong triển khai. Đây là bước đi cần thiết để đảm bảo sự liên tục trong điều hành, đúng với tinh thần Thông báo Kết luận số 4665 ngày 27/11/2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Bên cạnh đó, trong Nghị quyết của Quốc hội, đại biểu đề nghị bổ sung nội dung xác định Bộ Nông nghiệp và Môi trường là cơ quan chủ chương trình theo Luật Đầu tư công, Bộ Dân tộc và Tôn giáo làm đầu mối quản lý và tổ chức thực hiện hợp phần hai, đảm bảo tính thống nhất xuyên suốt và sự phù hợp với điều kiện đặc thù của từng vùng dân tộc thiểu số và miền núi.
Đại biểu Đoàn Lâm Đồng nhấn mạnh, nếu thiết kế theo các định hướng trên thì sẽ có mô hình quản lý hiện đại hơn, hiệu quả hơn và nhân văn hơn. Đây không chỉ là một chương trình đầu tư công mà còn là nền tảng thu hẹp khoảng cách phát triển, củng cố khối đại đoàn kết dân tộc, đảm bảo sự phát triển bền vững và toàn diện của đất nước trong nhiều năm tới.
Công tác giảm nghèo đa chiều và hướng đến phát triển bền vững ở tỉnh Quảng Trị đã đạt được nhiều chuyển biến tích cực, đặc biệt tại các xã miền núi, biên giới, thông qua việc đa dạng hóa sinh kế, tập trung đầu tư vào hạ tầng kinh tế - xã hội, giáo dục và việc làm, cũng như kết nối thị trường cho tiêu thụ sản phẩm.
"Du lịch nông nghiệp” không chỉ là một ấn phẩm, đó là tấm bản đồ sinh động dẫn lối người đọc về những miền đất, con người và sáng tạo nơi làng quê Việt Nam. Ra mắt nhân dịp kỷ niệm 80 năm truyền thống Ngành Nông nghiệp và Môi trường, ấn phẩm song ngữ Việt – Anh này mong muốn kết nối giá trị bản địa với thị trường toàn cầu, chuyển hóa tiềm năng nông thôn thành cơ hội du lịch bền vững, giàu văn hóa và thân thiện môi trường.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường vinh dự đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất vì có thành tích xuất sắc trong tăng trưởng GDP ngành Nông nghiệp và Môi trường, đóng góp lớn cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.
Nhờ thực hiện hiệu quả Chỉ thị 22 của Tỉnh ủy Thanh Hóa, xã Luận Thành đang từng ngày đổi thay. Những mái nhà mới mọc lên, ánh lên niềm tin và khát vọng vươn lên thoát nghèo của người dân miền núi còn nhiều gian khó.
Công cuộc giảm nghèo toàn diện ở Nghệ An đã mang lại bước chuyển mình mạnh mẽ cho các địa phương miền núi. Hạ tầng được đầu tư đồng bộ, đời sống vật chất và tinh thần của người dân không ngừng cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm sâu qua từng năm…
