Quang cảnh Diễn đàn

Sự kiện nhằm mục đích tạo nền tảng để các doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh trao đổi kinh nghiệm và chia sẻ cơ hội hợp tác với Nhật Bản nói chung, tỉnh Hyogo nói riêng... Nhân sự kiện này tạo cơ hội cho các doanh nghiệp và đối tác được gặp gỡ, kết nối nhằm thúc đẩy hợp tác đầu tư - thương mại với các đối tác tiềm năng của Nhật Bản trong thời gian tới.

Tham dự Diễn đàn có sự hiện diện của ông Nguyễn Lộc Hà, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh; ông Hattori Yohei, Phó Thống đốc tỉnh Hyogo (Nhật Bản); ông Ono Masuo, Tổng Lãnh sự Nhật Bản tại TP. Hồ Chí Minh; cùng đại diện các sở ban ngành, doanh nghiệp từ hai nước và các cơ quan báo chí...

Diễn đàn Kinh tế TP. Hồ Chí Minh và tỉnh Hyogo lần này diễn ra trong bối cảnh thế giới đang chứng kiến những biến động sâu sắc về địa chính trị - kinh tế và tiếp tục đứng trước những thách thức lớn về môi trường - khí hậu. Trước các báo cáo cập nhật tháng 7/2025 của các tổ chức quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB), Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF)… đều nhận định rằng tăng trưởng kinh tế toàn cầu tiếp tục chậm lại, các chuỗi cung ứng đang tái định hình dưới áp lực của xu hướng xanh hóa, số hóa, trong khi biến đổi khí hậu đang tác động ngày càng nghiêm trọng đến các đô thị ven biển.  

Phát biểu tại Diễn đàn, ông Nguyễn Lộc Hà, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh cho rằng, phương châm nhất quán của Thành phố là lấy con người làm trung tâm, kiên quyết không hi sinh môi trường để đổi lấy tăng trưởng kinh tế đơn thuần và mọi sự phát triển kinh tế đều phải gắn với cải thiện đời sống nhân dân. Trên cơ sở đó, TP. Hồ Chí Minh xác định chuyển đổi số - chuyển đổi xanh là yêu cầu khách quan, lựa chọn chiến lược, ưu tiên hàng đầu và là động lực đột phá cho tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững trong kỷ nguyên mới.  

Ông Nguyễn Lộc Hà - Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh chia sẻ tại Diễn đàn

Để hiện thực hóa chủ trương này, Thành phố đã thành lập Tổ công tác tham mưu về chuyển đổi xanh và đẩy mạnh triển khai Khung chiến lược phát triển xanh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, với các nội dung chính: phát triển nguồn lực xanh; xây dựng hạ tầng xanh; phát triển hành vi xanh; xác định ngành và lĩnh vực tiên phong... Thành phố đặt mục tiêu giảm 10% lượng phát thải khí nhà kính vào năm 2030 và phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.  

Theo Lãnh đạo Thành phố, từ ngày 01/7/2025, TP. Hồ Chí Minh bắt đầu bước vào một giai đoạn phát triển hoàn toàn mới. Cùng với đó là việc hợp nhất địa giới hành chính (với hai tỉnh Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu), TP. Hồ Chí Minh mới đã được mở rộng đáng kể về quy mô diện tích, dân số và đặc biệt là về tiềm năng, không gian phát triển...

Về tầm nhìn chiến lược, TP. Hồ Chí Minh mới sẽ là một trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ, thương mại, logistics, công nghiệp công nghệ cao và du lịch biển tầm cỡ ở khu vực và quốc tế… đây còn được xem là nền tảng và động lực cho sự phát triển chính là từ chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, đổi mới sáng tạo. Chính vì vậy, trong điều kiện phát triển mới này, sẽ thúc đẩy mạnh mẽ thêm những quan hệ hợp tác giữa TP. Hồ Chí Minh và tỉnh Hyogo về nhiều điểm chạm và cơ hội để mở rộng, nhất là trong các lĩnh vực tiên phong như kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, năng lượng tái tạo, nâng cấp ngành nghề...

Tại Diễn đàn, nhắc lại lịch sử quan hệ giao lưu tốt đẹp, ông Hattori Yohei, Phó Thống đốc tỉnh Hyogo (Nhật Bản) cho biết, mối quan hệ giữa TP. Hồ Chí Minh và tỉnh Hyogo đã được chính thức hóa qua Biên bản ghi nhớ về giao lưu hữu nghị và kinh tế ký kết năm 2007 và được nâng tầm với việc tổ chức Diễn đàn Kinh tế luân phiên tại mỗi địa phương từ năm 2017... Cùng với đó là việc gia hạn Biên bản ghi nhớ vào tháng 5/2024, những điều này không chỉ tiếp tục khẳng định vai trò của Diễn đàn mà còn nâng cấp mối quan hệ hợp tác lên tầm chiến lược toàn diện. Ông Hattori Yohei nhấn mạnh, sự hiện diện của các nhà lãnh đạo và doanh nghiệp tại Diễn đàn lần này chính là nền tảng vững chắc để xây dựng mạng lưới, góp phần mở rộng hoạt động kinh doanh ra toàn cầu.

Ông Hattori Yohei - Phó Thống đốc tỉnh Hyogo (Nhật Bản)

Cũng tại Diễn đàn, ông Ono Masuo, Tổng Lãnh sự Nhật Bản tại TP. Hồ Chí Minh chia sẻ, Diễn đàn Kinh tế TP. Hồ Chí Minh và tỉnh Hyogo là một nền tảng quan trọng để thúc đẩy giao lưu kinh tế hai chiều thông qua việc trao đổi thông tin và kết nối mạng lưới giữa chính quyền và doanh nghiệp hai địa phương. Theo ông Ono Masuo, thông qua việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã của Việt Nam, TP. Hồ Chí Minh mới đã trở thành đô thị kinh tế lớn nhất Việt Nam, trở thành điểm đến đầu tư hấp dẫn cho các doanh nghiệp Nhật Bản, trong đó có tỉnh Hyogo. Qua đây, ông kỳ vọng vào nguồn nhân lực chất lượng cao của Việt Nam cũng ngày càng gia tăng, thể hiện qua các sáng kiến như chương trình kết nối sinh viên Đại học Bách khoa TP. Hồ Chí Minh (do tỉnh Hyogo hỗ trợ) với các doanh nghiệp trong tỉnh. Hơn nữa, việc Sân bay Kobe tại tỉnh Hyogo được quốc tế hóa từ năm nay đã mở ra khả năng vận hành các chuyến bay thương mại thuê trọn gói giữa Kobe và Việt Nam, hứa hẹn sẽ thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa trong quan hệ kinh tế và giao lưu nhân sự giữa hai địa phương.  

Trong khuôn khổ Diễn đàn, ông Nguyễn Thanh Toàn, Phó Giám đốc Sở Tài chính TP. Hồ Chí Minh khẳng định, Thành phố đã chính thức công bố một chiến lược phát triển đột phá sau quyết định mở rộng địa giới hành chính, một bước chuyển mình chiến lược để hình thành một vùng kinh tế siêu đô thị - liên kết vùng mạnh mẽ - đẩy mạnh logistics, công nghiệp công nghệ cao và tài chính quốc tế…

Ông Toàn cho biết, đến nay Nhật Bản luôn là đối tác đầu tư chiến lược, giữ vị trí thứ 3 trong 129 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư trực tiếp tại TP. Hồ Chí Minh. Tính đến tháng 6/2025, các nhà đầu tư Nhật Bản đã có 2.232 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký hơn 15,4 tỷ USD, chiếm khoảng 19,4% tổng vốn FDI toàn Thành phố. Sự đồng hành của các tập đoàn lớn như AEON, Mitsubishi Corporation, Hitachi Zosen, ngân hàng MUFG và Mizuho, cùng Tokyu Corporation là minh chứng rõ nét cho niềm tin vào môi trường đầu tư của Thành phố.

Một thông tin quan trọng được công bố tại Diễn đàn, là quy mô của TP. Hồ Chí Minh mới trở nên rất ấn tượng với tổng GRDP năm 2024 đạt hơn 115 tỷ USD, tương đương gần 24,4% tổng GDP cả nước. Vùng kinh tế mới này sở hữu diện tích 6.772,6 km², dân số gần 14 triệu người với lực lượng lao động trình độ cao gần 9 triệu người, cùng một hệ thống hạ tầng đồng bộ bậc nhất Đông Nam Á, bao gồm chuỗi cảng biển Cát Lái, Cái Mép - Thị Vải, cảng cạn ICD, hai sân bay Tân Sơn Nhất và Long Thành, cùng hơn 50 khu công nghiệp, khu chế xuất và khu công nghệ cao...

Ông Phạm Bình An trình bày định hướng chiến lược về chuyển đổi xanh của Thành phố

Trình bày định hướng chiến lược về chuyển đổi xanh của Thành phố trong bối cảnh mới, ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh nhấn mạnh, chuyển đổi xanh không còn là một lựa chọn mà đã trở thành con đường tất yếu để phát triển bền vững, đặc biệt khi TP. Hồ Chí Minh đang đối mặt với các thách thức về môi trường. Chiến lược này được đưa ra trong bối cảnh toàn cầu đang gia tăng các tiêu chuẩn môi trường và cam kết mạnh mẽ của Việt Nam tại COP26 về việc đạt mức phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050.

Bối cảnh của chiến lược càng trở nên cấp thiết khi từ ngày 01/7/2025, TP. Hồ Chí Minh mới sau khi hợp nhất, đứng trước vấn đề tư duy lại toàn bộ mô hình quản trị phát triển với chuyển đổi xanh là nội dung cốt lõi. Mục tiêu chính của định hướng mới là chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và kinh tế số, gắn liền phát triển kinh tế - xã hội với bảo vệ môi trường.  

Định hướng xác định các lĩnh vực được ưu tiên chuyển đổi xanh dựa trên mức độ đóng góp vào GRDP, lượng phát thải khí nhà kính và tầm quan trọng chiến lược. Các lĩnh vực này bao gồm: năng lượng, công nghiệp, giao thông vận tải, hạ tầng đô thị, thương mại - dịch vụ và nông nghiệp. Các định hướng đầu tư trọng tâm bao gồm việc đưa khu vực trở thành Trung tâm năng lượng sạch và tái tạo của quốc gia, khai thác tiềm năng điện gió ngoài khơi tại Bà Rịa - Vũng Tàu và phát triển điện mặt trời, điện rác. Song song đó, Thành phố sẽ đầu tư chuyển đổi các khu công nghiệp hiện hữu theo mô hình sinh thái, tuần hoàn, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất để giảm tiêu hao năng lượng. Lĩnh vực hạ tầng cũng được chú trọng với việc phát triển giao thông công cộng khối lượng lớn, xây dựng công trình xanh và đầu tư vào các dự án xử lý môi trường công nghệ cao.

Cụ thể, một mô hình mới được hướng tới là chương trình “Vì một Cần Giờ xanh”, với mục tiêu trong 5 năm tới đưa Cần Giờ trở thành địa phương kiểu mẫu về đô thị xanh và “net zero”. Bao gồm các hoạt động về đánh giá trữ lượng carbon của rừng ngập mặn để tham gia thị trường carbon toàn cầu, chuyển đổi sang năng lượng sạch, phát triển giao thông xanh, hoàn thiện hệ thống xử lý chất thải, thay đổi thói quen dùng túi nilon bằng sản phẩm thân thiện và phát triển ít nhất một mô hình “làng xanh”.

Chia sẻ tại diễn đàn về chương trình Chuyển đổi số của Thành phố, Phó Giám đốc Sở KH&CN TP. Hồ Chí Minh Võ Minh Thành công bố chi tiết chương trình, nhằm hướng đến mục tiêu đưa TP. Hồ Chí Minh trở thành một đô thị thông minh vào năm 2030, với sự đổi mới căn bản và toàn diện trong hoạt động của chính quyền số, kinh tế số và xã hội số. Sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo, người dân và doanh nghiệp đã giúp thành phố luôn là địa phương đi đầu cả nước, duy trì vị trí thứ 2 toàn quốc về Chỉ số Chuyển đổi số cấp tỉnh trong hai năm liên tiếp 2022 và 2023.

TP. Hồ Chí Minh xác định chuyển đổi số - chuyển đổi xanh là động lực đột phá cho tăng trưởng kinh tế trong kỷ nguyên mới

Nền tảng cho công cuộc chuyển đổi số đã được xây dựng vững chắc. Về hạ tầng số, Thành phố đã có hạ tầng cáp quang băng thông rộng phủ đến tận cấp xã, cùng với đó là tỷ lệ người dân sử dụng điện thoại thông minh đạt 96%. Về chính quyền số, Thành phố đã triển khai thành công hàng loạt nền tảng và hệ thống cốt lõi như Nền tảng Dịch vụ Chính phủ Địa phương, Cổng dịch vụ điện tử, Hệ thống xử lý thủ tục hành chính và Tổng đài dịch vụ công 1022. Một ứng dụng di động duy nhất dành cho công dân số cũng đã được triển khai nhằm tích hợp các dịch vụ và tạo kênh kết nối hiệu quả giữa người dân với chính quyền.

Chiến lược quản trị dữ liệu được xác định là một trụ cột trung tâm, tập trung vào các khối dữ liệu lớn về công dân, tài chính - doanh nghiệp và đất đai - đô thị. Hiện tại, Thành phố đang vận hành 45 cơ sở dữ liệu dùng chung và đã cung cấp 91 bộ dữ liệu mở cho người dân và doanh nghiệp khai thác.

Về kinh tế số, TP. Hồ Chí Minh đặt mục tiêu đóng góp 25% vào GRDP vào năm 2025 và tăng lên 40% vào năm 2030. Để hiện thực hóa mục tiêu này, Thành phố tập trung phát triển các Khu công nghệ cao quy mô lớn. Điển hình là Chuỗi Công viên Phần mềm Quang Trung (nơi đã thu hút 146 doanh nghiệp công nghệ, tạo ra hơn 10.500 việc làm và đạt doanh thu 499 triệu USD). Cùng với đó, các Khu công nghệ cao khác cũng là nơi hội tụ của những tập đoàn công nghệ lớn (như FPT, CMC Corp, Intel và Samsung). Thành phố cũng định hướng phát triển thêm hai công viên phần mềm mới để đáp ứng đà tăng trưởng.

Diễn đàn Kinh tế TP. Hồ Chí Minh và tỉnh Hyogo năm 2025 kỳ vọng sẽ thu hút mạnh mẽ hơn các nguồn lực tinh hoa từ đất nước Nhật Bản nói chung và tỉnh Hyogo nói riêng, để cùng kiến tạo những mô hình phát triển tiên tiến, mang tầm thời đại; xây dựng chuỗi cung ứng và sản xuất thông minh, vừa hiệu quả về kinh tế, vừa thân thiện với môi trường, vừa đóng góp cho xã hội… Thành phố đặc biệt hoan nghênh cộng đồng doanh nghiệp Hyogo phát huy vai trò tiên phong, chia sẻ tầm nhìn phát triển bền vững, kết nối với hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, đồng hành với chính quyền và doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh trong các lĩnh vực hợp tác chiến lược như công nghiệp công nghệ cao, công nghệ môi trường, đào tạo nguồn nhân lực, tài chính xanh và đô thị thông minh.

Nguyễn Kiên