Từ đôi bàn tay trắng, anh Bùi Xuân Giang ở xã Luận Thành (Thanh Hóa) đã từng bước gây dựng cuộc sống mới bằng chính mảnh đất quê hương. Từ làm thuê lam lũ, anh trở thành chủ vườn ươm keo và mô hình chăn nuôi, mở ra hướng đi bền vững thoát nghèo cho thanh niên nông thôn.
“Xóa bỏ” tư duy… nghèo khó
Sinh năm 1987, trong một gia đình nghèo ở xã Luận Thành, tỉnh Thanh Hóa, anh Bùi Xuân Giang từng được xếp vào diện cận nghèo của địa phương. Bố mất sớm, mẹ già yếu, mọi gánh nặng cơm áo đều đặt trên vai anh. Những năm tháng tuổi trẻ của anh Giang gắn với rẫy keo, nương sắn và những chuyến đi làm thuê vất vả. Anh làm đủ nghề: bóc vỏ keo, phát rẫy, bốc vác thuê chỉ để đổi lấy vài trăm nghìn đồng mỗi ngày.
Nhưng trong anh luôn cháy âm ỉ một nỗi thôi thúc: “Không thể sống mãi cảnh làm thuê, phải tự mình đứng lên.” Mỗi lần thấy bà con quanh vùng thu hoạch keo hay bán heo được giá, anh lại suy nghĩ: nếu biết học hỏi, làm bài bản, thì mình cũng có thể làm được.
Năm 2025, khi địa phương triển khai chính sách cho thanh niên nông thôn vay vốn khởi nghiệp ưu đãi, Giang xem đó là cơ hội để thay đổi cuộc đời. Sau nhiều đêm trăn trở, anh mạnh dạn đăng ký vay 100 triệu đồng từ ngân hàng chính sách. Quyết định ấy đánh dấu bước ngoặt đầu tiên trong hành trình vượt nghèo của anh.
Giang dùng số tiền vay để cải tạo gần 2.000 m² đất hoang, làm khu vườn ươm keo giống, đồng thời đầu tư chuồng trại, mua 5 con lợn nái để gây đàn. Anh kể lại: “Lúc đầu tôi chẳng biết gì về kỹ thuật ươm keo. Cứ gieo là hạt thối, cây chết. Thế là tôi lên mạng tìm hiểu, hỏi người quen, đi xem các vườn ươm khác học cách làm”. Từng chút một, Giang học được cách chọn hạt tốt, ngâm ủ đúng thời gian, trộn đất bầu tơi xốp, làm giàn che và tưới nước đều. Những kiến thức tưởng chừng đơn giản ấy lại là nền tảng để anh gây dựng cơ nghiệp hôm nay.
Cây keo bén rễ, giấc mơ nảy mầm
Sau hơn nửa năm, 20.000 bầu keo giống trong vườn nhà Giang đã xanh mướt. Cây vươn cao chừng 40 cm, tỉ lệ sống lên tới hơn 90%. Mỗi sáng, anh Giang đều dậy từ sớm để kiểm tra độ ẩm đất, dặm lại bầu, tỉa lá, chăm chút như người nông dân nuôi giấc mơ bằng từng luống cây.
Vụ đầu tiên dự kiến mang về cho anh gần 20 triệu đồng, số tiền không lớn, nhưng là minh chứng cho sự khởi đầu đúng hướng. Quan trọng hơn, anh đã có niềm tin vào con đường mình chọn. “Cây keo dạy tôi tính kiên nhẫn”, Giang nói. “Nó không thể lớn trong một sớm một chiều, cũng như mình không thể khá lên chỉ trong vài tháng. Muốn thành công, phải chăm từng ngày, từng chút một”.
Không chỉ dừng lại ở trồng cây, Giang còn phát triển chăn nuôi. Chuồng lợn của anh luôn sạch sẽ, được bố trí hợp lý để giảm mùi hôi và phòng dịch. Mỗi con nái là một tài sản quý, anh ghi chép cẩn thận lịch ăn, tiêm phòng, phối giống. Khi đàn lợn con ra đời, anh chăm sóc chu đáo để bán giống hoặc nuôi thịt. Giang cho biết, anh không chạy theo số lượng mà tập trung vào chất lượng. Nhờ vậy, đàn lợn sinh trưởng tốt, ít bệnh, lợi nhuận ổn định. Mô hình “ươm keo – nuôi lợn” của anh dần tạo thành hai nguồn thu song song, giúp anh chủ động tài chính quanh năm.
Thay vì dùng phân bón đất ươm như cách thông thường, anh Giang còn tái sử dụng phế phẩm nông nghiệp để cải tạo đất: tận dụng lá keo khô, tro bếp và cỏ mục để tạo hỗn hợp ươm. Cách làm này vừa giúp đất tơi xốp, vừa giảm chi phí phân bón hóa học. “Tôi muốn làm nông nhưng vẫn giữ được môi trường trong lành cho gia đình và hàng xóm”, anh nói.
Lan tỏa tinh thần khởi nghiệp
Nhìn lại chặng đường đã qua, anh Giang vẫn chưa xem mình là người thành công, nhưng anh tự hào vì đã thoát khỏi tư duy làm thuê, bước sang giai đoạn chủ động làm chủ kinh tế. “Giờ tôi có việc làm ổn định, có hướng phát triển rõ ràng. Mình chưa giàu, nhưng đã không còn sợ đói”, anh chia sẻ với nụ cười hiền.
Thành công của Giang không chỉ nằm ở con số lợi nhuận, mà còn ở tinh thần dám nghĩ, dám làm, điều mà nhiều thanh niên nông thôn còn thiếu. Anh thường xuyên đón đoàn viên, bạn trẻ đến học hỏi kinh nghiệm. Ai đến, anh cũng nhiệt tình chỉ cách chọn hạt keo, trộn đất, làm bầu, chăm cây. “Tôi từng nghèo, nên tôi hiểu cái cảm giác không biết bắt đầu từ đâu, giờ mình làm được thì nên chia sẻ cho người khác”, anh tâm sự.
Nhờ hiệu quả bước đầu, mô hình của anh Giang được chính quyền xã đánh giá cao, ông Trần Văn Anh, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc xã Luận Thành nhận xét: “Anh Giang là tấm gương tiêu biểu của thanh niên vượt khó. Từ một hộ cận nghèo, anh đã tận dụng chính sách vay vốn, tự học kỹ thuật và làm ăn bài bản. Chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ để anh mở rộng quy mô, tạo thêm việc làm cho lao động trẻ”.
Theo kế hoạch, năm tới Giang sẽ mở rộng vườn ươm lên 50.000 bầu keo, đồng thời tăng đàn lợn nái lên 10 con. Anh dự định liên kết với hợp tác xã trồng rừng trong vùng để cung cấp cây giống ổn định, xây dựng thương hiệu “Keo giống Luận Thành” – sản phẩm do chính thanh niên địa phương làm ra. Anh Giang chia sẻ: “Điều quan trọng nhất là không được nản. Lúc nào cũng phải học hỏi, vì nông nghiệp bây giờ khác xưa nhiều lắm. Nếu biết ứng dụng kỹ thuật, tính toán kỹ, người trẻ hoàn toàn có thể làm giàu trên chính mảnh đất quê hương mình”.
Cây keo anh ươm không chỉ là giống cây kinh tế, mà còn là biểu tượng của niềm tin, nghị lực và khát vọng đổi đời. Từng gốc keo bén rễ, từng tiếng kêu của đàn lợn trong chuồng dường như kể lại hành trình của một người trẻ dám đứng lên, dám làm khác, dám thay đổi số phận.
Từ những đồi đất khô cằn, chị Lê Thị An ở xã Kiên Thọ (Thanh Hóa) cần mẫn cải tạo, gây dựng nên trang trại trù phú, mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm và tạo việc làm ổn định cho nhiều lao động địa phương.
Nhờ sự quan tâm của Trung ương và quyết tâm của cả hệ thống chính trị, sau gần 5 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 – 2025, tỉnh Thanh Hóa đã đạt nhiều kết quả nổi bật. Tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm mạnh, đời sống người dân được cải thiện rõ rệt, nhiều mô hình sản xuất hiệu quả được nhân rộng, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội bền vững, không để ai bị bỏ lại phía sau.
Từng trắng tay sau khi đầu tư tiền tỷ vào trồng lan đột biến, anh Lê Văn Hùng ở xã Hoằng Lộc (Thanh Hóa) đã không bỏ cuộc. Trở về từ Hàn Quốc, anh kiên trì khởi nghiệp lần nữa với mô hình nuôi cầy hương, loài động vật hoang dã đã được thuần hóa, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Chỉ sau vài năm, anh đã sở hữu trang trại hơn 400 con, doanh thu hàng trăm triệu đồng mỗi năm, trở thành tấm gương điển hình trong phong trào làm giàu trên chính quê hương.
Từ một sinh viên ngành nông lâm trở về quê với hai bàn tay trắng, anh Hà Văn Đặng (sinh năm 1994, xã Điền Lư, Thanh Hóa) đã mạnh dạn vay vốn, khởi nghiệp bằng nghề nuôi gà Lạc Thủy. Vượt qua những thất bại, dịch bệnh và thiếu vốn ban đầu, sau hơn 10 năm, anh gây dựng được trang trại hơn 6.000 con gà, hơn 100 con lợn, mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm.
Sau cơn bão số 10, tỉnh Thanh Hóa đã chịu thiệt hại nặng nề, hàng nghìn héc-ta nuôi trồng thủy sản bị cuốn trôi, vùi lấp trong bùn đất. Trước tình hình đó, sáng ngày 9/10, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường Thanh Hóa đã trực tiếp có mặt tại các vùng thiệt hại nặng, hỗ trợ bà con khắc phục hậu quả, khôi phục sản xuất nông nghiệp, giúp ổn định đời sống sau thiên tai.
Trở về từ những năm tháng du học, chị Lê Thị Hồng Duyên (sinh năm 1991, phường Nguyệt Viên, tỉnh Thanh Hóa) không chọn phố thị hoa lệ mà quyết tâm cùng cha mình cải tạo 4 ha đất hoang hóa. Từ mảnh đất khô cằn ấy, chị đã gây dựng nên Hợp tác xã nông nghiệp Cả Tổ, một nông trại công nghệ cao trồng dưa vàng, nho, cà chua… vừa tạo việc làm cho lao động địa phương, vừa mở ra hướng đi mới cho nông nghiệp sạch và du lịch trải nghiệm.
