Bài 2: Tái cấu trúc ngành trồng trọt bằng tư duy khoa học và đổi mới

Bài 2: Tái cấu trúc ngành trồng trọt bằng tư duy khoa học và đổi mới

15/12/2025
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, đô thị hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, ngành trồng trọt và bảo vệ thực vật của Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức lớn như: suy giảm chất lượng đất, dịch hại ngày càng phức tạp, yêu cầu về an toàn thực phẩm và tiêu chuẩn xuất khẩu ngày một khắt khe. Trong hoàn cảnh đó, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo chính là chìa khóa để tái cấu trúc nền nông nghiệp theo hướng bền vững, hiện đại, hiệu quả và thích ứng cao.
  • Nghiên cứu thiết kế hệ thống quan trắc trượt lở đất đá theo thời gian thực dựa trên công nghệ GNSS/CORS

    Nghiên cứu thiết kế hệ thống quan trắc trượt lở đất đá theo thời gian thực dựa trên công nghệ GNSS/CORS

    Bài báo này giới thiệu một nghiên cứu thiết kế hệ thống quan trắc trượt lở đất đá theo thời gian thực dựa trên công nghệ GNSS/CORS. Hệ thống quan trắc thiết kế gồm có ba phần đó là hệ thống trạm tham chiếu hoạt động liên tục (Continuously Operating Reference Stations - CORS), hệ thống trạm quan trắc và hệ thống truyền tải dữ liệu. Hệ thống quan trắc được thiết kế đảm bảo cho quá trình từ thu nhận, truyền tải, xử lý, phân tích dữ liệu và cảnh báo trình trạng diễn ra theo thời gian thực.
  • TS. Nguyễn Văn Long: Nghị quyết số 57-NQ/TW và bước ngoặt thể chế - Đưa khoa học công nghệ từ “phụ trợ” thành “chủ lực”

    TS. Nguyễn Văn Long: Nghị quyết số 57-NQ/TW và bước ngoặt thể chế - Đưa khoa học công nghệ từ “phụ trợ” thành “chủ lực”

    Lần đầu tiên, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo được khẳng định là động lực trung tâm trong chiến lược phát triển đất nước, với những cam kết mạnh mẽ về thể chế tại Nghị quyết số 57-NQ/TW. Trao đổi với phóng viên, TS. Nguyễn Văn Long - Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho rằng đây là bước ngoặt chính sách có tính nền tảng, tạo cơ hội để khoa học thoát khỏi vai trò “phụ trợ” và bước lên vị thế “chủ lực”.
  • Nghiên cứu và ứng dụng khoa học, công nghệ trong kiểm soát ô nhiễm nước thải công nghiệp

    Nghiên cứu và ứng dụng khoa học, công nghệ trong kiểm soát ô nhiễm nước thải công nghiệp

    Kiểm soát ô nhiễm nước thải công nghiệp là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, cần sự phối hợp đồng bộ của Nhà nước, doanh nghiệp và xã hội. Việc áp dụng quy định pháp luật, đầu tư công nghệ và nâng cao năng lực quản lý môi trường sẽ góp phần bảo vệ nguồn nước, phát triển bền vững các ngành công nghiệp ở Việt Nam.
  • Nhân tố khí tượng gây lúa kết hạt kém trong vụ đông xuân 2025 tại Thanh Hoá, Nghệ An: Nguyên nhân và bài học kinh nghiệm

    Nhân tố khí tượng gây lúa kết hạt kém trong vụ đông xuân 2025 tại Thanh Hoá, Nghệ An: Nguyên nhân và bài học kinh nghiệm

    Vụ đông xuân năm 2025 tại các tỉnh Nghệ An và Thanh Hóa đã ghi nhận hiện tượng lúa trỗ không thoát, kết hạt kém và tỷ lệ hạt lép cao, gây thiệt hại lớn về năng suất và sinh kế nông hộ. Nghiên cứu này nhằm làm rõ các nguyên nhân liên quan đến yếu tố khí tượng gây ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình sinh trưởng và phát triển của cây lúa trong giai đoạn phân hóa đòng - trỗ bông.
  • Nghiên cứu và đề xuất phương án chống ngập cho Thành phố Hồ Chí Minh

    Nghiên cứu và đề xuất phương án chống ngập cho Thành phố Hồ Chí Minh

    Nghiên cứu đề xuất giải pháp chống ngập cho TP. Hồ Chí Minh do TS. Trần Thiện Phong, Trường Đại học TN&MT TP. Hồ Chí Minh đưa ra. Nghiên cứu đã đề xuất là đào một kênh rộng 25m, dài 28,3km, cặp theo Quốc lộ 1A, điểm đầu từ sông Sài Gòn, Quận 12, qua quận Bình Tân và huyện Bình Chánh, điểm cuối nối sông Chợ Đệm, để thoát nước và tạo đường giao thông thủy cho Thành phố.
  • Phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo, khoa học và công nghệ và chuyển đổi số tại Việt Nam

    Phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo, khoa học và công nghệ và chuyển đổi số tại Việt Nam

    Sáng ngày 23/5 tại Hà Nội, Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường (ISPAE) phối hợp cùng Tổ chức Nghiên cứu Khoa học và Công nghiệp Australia (CSIRO) tổ chức Hội thảo tham vấn “Phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo, khoa học và công nghệ và chuyển đổi số tại Việt Nam”. Đây là hoạt động trọng tâm trong khuôn khổ dự án Aus4Innovation, đánh dấu bước tiến mới trong hợp tác giữa Việt Nam và Australia nhằm kiến tạo một hệ thống đổi mới sáng tạo thích ứng với yêu cầu phát triển nông nghiệp hiện đại.
  • Hà Nội: Độc lạ quán cà phê có 4 robot phục vụ

    Hà Nội: Độc lạ quán cà phê có 4 robot phục vụ

    Một quán cà phê mới mở tại Hà Nội đã tiên phong sử dụng robot làm mọi nhiệm vụ như pha chế đến ‘ông đồ’. Đây được xem là bước tiến trong việc ứng dụng công nghệ tự động hóa và trí tuệ nhân tạo AI vào ngành dịch vụ tại Việt Nam.
  • Công nghệ nhân bản động vật bằng kỹ thuật cấy chuyển nhân tế bào Soma, định hướng nghiên cứu và ứng dụng trong lĩnh vực chăn nuôi ở nước ta

    Công nghệ nhân bản động vật bằng kỹ thuật cấy chuyển nhân tế bào Soma, định hướng nghiên cứu và ứng dụng trong lĩnh vực chăn nuôi ở nước ta

    Công nghệ nhân bản động vật bằng kỹ thuật cấy chuyển nhân tế bào Soma (SCNT) đã tạo ra hướng đi mới cho cả nghiên cứu cơ bản và nghiên cứu ứng dụng như: tạo động vật biến đổi gen, bảo tồn và duy trì những loài động vật quý hiếm, tạo động vật có các cơ quan nội tạng tương thích để cấy ghép cho người. SCNT hiện nay còn là một trong những phương pháp đang được ứng dụng nhằm lai tạo các loài động vật có chất lượng tốt và bảo tồn các loài động vật có nguy cơ biến mất.
  • Hội nghị tổng kết về đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ tại Khoa Tài nguyên và Môi trường - Học viện Nông nghiệp Việt Nam

    Hội nghị tổng kết về đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ tại Khoa Tài nguyên và Môi trường - Học viện Nông nghiệp Việt Nam

    Trong chuỗi ngày hoạt động sôi nổi của Học viện Nông nghiệp Việt Nam về Festival Hoa cây cảnh VNUA 2025, chào mừng ngày khoa học công nghệ Việt Nam 18/5/2025. Chiều ngày 12/5/2025, tại Trung tâm Hội thảo Quốc tế - Học viện Nông nghiệp Việt Nam; Khoa Tài nguyên và Môi trường tổ chức Hội nghị tổng kết công tác nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo của Khoa năm 2025, cũng như xây dựng kế hoạch hoạt động triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia phục vụ phát triển bền vững đất nước.
  • Đồng hành, khích lệ các nhà khoa học phát huy tài năng trí tuệ, đóng góp cho Tổ quốc

    Đồng hành, khích lệ các nhà khoa học phát huy tài năng trí tuệ, đóng góp cho Tổ quốc

    Giải thưởng Bảo Sơn 2024 khích lệ các nhà khoa học, công nghệ và sáng chế phát huy tối đa tài năng trí tuệ của mình, đóng góp cho Tổ quốc, góp phần vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.
  • Nghiên cứu khoa học, công nghệ trong chăn nuôi, thú y, thuỷ sản, kiểm ngư: Thể chế, nhân lực, hạ tầng, dữ liệu và công nghệ là trọng tâm, cốt lõi

    Nghiên cứu khoa học, công nghệ trong chăn nuôi, thú y, thuỷ sản, kiểm ngư: Thể chế, nhân lực, hạ tầng, dữ liệu và công nghệ là trọng tâm, cốt lõi

    Chiều ngày 10/5/22025, trong khuôn khổ Hội nghị triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia ngành nông nghiệp và môi trường, phiên họp Tiểu ban 2 - Chăn nuôi và Thú y, Thủy sản và Kiểm ngư nhấn mạnh thể chế, nhân lực, hạ tầng, dữ liệu và công nghệ chiến lược là những trụ cột trọng tâm, cốt lõi trong lĩnh vực này.
  • Hội thảo Chuyên đề 3: Nhận diện thực trạng nghiên cứu khoa học trong các lĩnh vực: Môi trường, Tài nguyên nước, Viễn thám

    Hội thảo Chuyên đề 3: Nhận diện thực trạng nghiên cứu khoa học trong các lĩnh vực: Môi trường, Tài nguyên nước, Viễn thám

    Chiều ngày 10/5, tiếp nối phiên toàn thể của Hội nghị triển khai Kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số Quốc gia ngành Nông nghiệp và Môi trường tại Bắc Ninh đã diễn ra phiên Hội thảo chuyên đề 3 gồm các lĩnh vực: Môi trường, Tài nguyên nước, Viễn thám.
  • Khoa học công nghệ - Đòn bẩy phát triển bền vững ngành nông nghiệp và môi trường

    Khoa học công nghệ - Đòn bẩy phát triển bền vững ngành nông nghiệp và môi trường

    Nghị quyết số 57-NQ/TW không chỉ là định hướng chiến lược mà còn là lời kêu gọi hành động mạnh mẽ từ toàn Đảng, toàn dân và toàn hệ thống chính trị để đưa Việt Nam tiến nhanh, tiến mạnh trong kỷ nguyên số, hướng tới một quốc gia phát triển, hiện đại và thịnh vượng.
  • Dự báo hạn hán, thiếu nước dựa trên công nghệ viễn thám

    Dự báo hạn hán, thiếu nước dựa trên công nghệ viễn thám

    Tây Nguyên là vùng dễ bị ảnh hưởng bởi hạn hán, thiếu nước do nguồn nước ngầm sụt giảm, các công trình thủy lợi chỉ đảm nhận cung cấp nước cho một phần diện tích cần tưới còn lại chủ yếu phụ thuộc vào nước mưa. Thời gian qua, khu vực này xảy ra nhiều đợt hạn hán, thiếu nước khiến hàng chục đến hàng trăm nghìn ha cây trồng bị ảnh hưởng, thiệt hại.
  • Tái tạo địa hình đáy khu vực ven biển, đảo sử dụng công nghệ đo sâu laser từ vệ tinh ICESat-2

    Tái tạo địa hình đáy khu vực ven biển, đảo sử dụng công nghệ đo sâu laser từ vệ tinh ICESat-2

    “Tái tạo địa hình đáy khu vực ven biển, đảo sử dụng công nghệ đo sâu laser từ vệ tinh ICESat-2” là tên đề tài và nội dung của nhóm nghiên cứu: Nguyễn Thị Minh Hạnh, Vương Sỹ Tú Anh, Nguyễn Ngọc Bích Hân, Phạm Thị Minh Nghĩa, Nguyễn Phương Bắc, Vũ Phương Lan * thuộc Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội.
  • Ước tính hệ số phát thải khí nhà kính (KNK) của lưới điện Việt Nam năm 2024

    Ước tính hệ số phát thải khí nhà kính (KNK) của lưới điện Việt Nam năm 2024

    Tóm tắt: Bài báo này ước tính hệ số phát thải của lưới điện Việt Nam 2024 trên cơ sở sử dụng phương pháp “Kiểm kê khí nhà kính” theo hệ thống ISO 14064, và “Xác định vết carbon (Carbon FootPrint) cho sản phẩm” theo ISO 14067. Phương pháp tính toán trong tài liệu này tương tự như cách tính toán hệ số phát thải của lưới điện Việt Nam cho năm 2021 và 2023. Các dữ liệu hoạt động là sản lượng phát điện trong năm 2024 tính bằng MWh được trích dẫn từ Báo cáo về sản xuất điện 2024 của Tập đoàn điện lực Việt Nam. Hệ số phát thải KNK của các loại nguồn phát điện được sử dụng theo công bố của Ủy ban liên chính phủ về BĐKH và Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế IAEA. Mặc dù phép tính sử dụng các công bố chính thống của cơ quan chức năng về sản lượng điện của cả nước 2024 và các tài liệu quốc tế, song kết quả của bài viết vẫn chỉ mang tính tham khảo. Hệ số phát thải KNK của lưới điện Việt Nam 2024 sẽ do cơ quan chức năng tính toán, kiểm soát và công bố vào thời điểm thích hợp.
  • Hiện trạng tài nguyên năng lượng tái tạo và hướng tới thực hiện các mục tiêu phát thải ròng bằng “0” ở Việt Nam

    Hiện trạng tài nguyên năng lượng tái tạo và hướng tới thực hiện các mục tiêu phát thải ròng bằng “0” ở Việt Nam

    Việt Nam đang đối mặt với những thách thức lớn về an ninh năng lượng và biến đổi khí hậu. Trong bối cảnh đó, năng lượng tái tạo (NLTT) được xem là giải pháp chiến lược để đảm bảo phát triển bền vững và thực hiện các mục tiêu phát thải ròng bằng “0” (Net Zero) theo cam kết tại COP26. Bài báo này phân tích hiện trạng tài nguyên NLTT tại Việt Nam, bao gồm tiềm năng, thực trạng khai thác và những rào cản chính. Đồng thời, bài báo đề xuất các giải pháp để thúc đẩy sự phát triển của NLTT, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.