Tại Hội thảo "Phát triển và nâng tầm giá trị trà Shan Tuyết" do Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường tổ chức ở Lào Cai, PGS, TS. Phạm Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Cơ điện Nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch đã nhấn mạnh rằng tương lai của chè Shan Tuyết không chỉ nằm ở vùng nguyên liệu đặc hữu, mà còn ở việc ứng dụng khoa học – công nghệ mở đường cho một hệ sinh thái sản phẩm mới, đa dạng và bền vững hơn.

Ngành chè Việt Nam đang đứng trước cơ hội nâng tầm giá trị nhờ lợi thế về điều kiện tự nhiên, nguồn gen phong phú và đặc biệt là dòng chè Shan Tuyết cổ thụ phân bố ở vùng núi cao. Tuy vậy, chất lượng chưa đồng đều, công nghệ chế biến lạc hậu, biến đổi khí hậu và liên kết chuỗi còn yếu vẫn là những điểm nghẽn lớn. Để hiểu rõ hơn nội dung này, phóng viên Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường đã có cuộc trao đổi với Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Bình, Phó Viện trưởng Viện Khoa học Kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Miền núi phía Bắc.

Trà Shan Tuyết, giống chè cổ thụ đặc hữu vùng núi cao đang bước ra ngoài phạm vi của một sản vật truyền thống để tiến vào lĩnh vực y sinh hiện đại. Những kết quả phân tích do TS. Đỗ Minh Hà, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên – Đại học Quốc gia Hà Nội trình bày tại Hội thảo “Phát triển và nâng tầm giá trị trà Shan Tuyết” tổ chức ở Lào Cai cho thấy hệ hợp chất phong phú, hàm lượng polyphenol vượt trội và hoạt tính chống oxy hóa mạnh là nền tảng để định vị Shan Tuyết như một nguồn dược chất tự nhiên quý, có thể phát triển theo mô hình kinh tế nông nghiệp – y sinh – dược liệu.

Chiều 3/12, UBND xã Văn Chấn tổ chức Hội nghị tổng kết Lễ hội trà Shan Tuyết tỉnh Lào Cai năm 2025.

Tham luận của Bác sĩ Nguyễn Công Hân, người sáng lập Dragon Tea Suối Giàng, tại hội thảo "Phát triển và nâng tầm giá trị trà Shan Tuyết” do Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường đã mở ra góc nhìn đầy thuyết phục về giá trị khoa học và ứng dụng công nghệ để phát triển của loại trà đặc hữu này.

Ông Phan Viết Đại, Trường Đại học Lâm nghiệp Việt Nam chỉ ra phương pháp sử dụng vòng năm sinh trưởng kết hợp khoan tăng trưởng để xác định tuổi và lịch sử phát triển của các cây chè Shan Tuyết, cung cấp cơ sở khoa học quan trọng cho bảo tồn và nâng cao giá trị vùng chè đặc sản.

Theo nhà sử học Dương Trung Quốc, với cơ sở lịch sử, khoa học và văn hóa ẩm thực, trà Shan Tuyết xứng đáng trở thành “thương hiệu trà đại diện quốc gia”. Ông nhấn mạnh việc bảo tồn các cây cổ thụ, mở rộng diện tích trồng, nâng cao chất lượng sản phẩm và gắn phát triển trà với du lịch sinh thái là bước cần thiết để khẳng định vị thế cho trà Shan Tuyết Việt Nam.

Theo ông Lê Huy Cường, Trưởng ban Kỹ thuật, Hội Cây Di sản Việt Nam, Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam nhấn mạnh, để phát triển và nâng tầm chè Shan Tuyết, cần xây dựng chiến lược bảo tồn, quy hoạch vùng chè, bố trí hạ tầng du lịch, thành lập bộ phận quản lý di sản.

Xã Tà Xùa (tỉnh Sơn La) nằm ở độ cao hơn 1.500 mét, nơi mây mù như tấm voan trắng quàng lên những sườn núi, tạo nên vẻ đẹp hoang sơ mà quyến rũ đến lạ. Giữa biển mây cuồn cuộn ấy, vùng đất được ví như “cô gái đẹp đang ngủ say” vẫn âm thầm nuôi dưỡng những giá trị riêng: có khí hậu lạnh quanh năm, sương mù dày đặc, tất cả hội tụ để hình thành nên những sản vật đặc hữu. Những sản phẩm ấy đã trở thành sinh kế chủ lực cho người dân, đồng thời mở ra hướng phát triển kinh tế bền vững gắn với bảo tồn hệ sinh thái. Nhằm làm rõ định hướng phát triển trong thời gian tới, phóng viên Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường đã có cuộc trao đổi với ông Đỗ Văn Xiêm, Chủ tịch UBND xã Tà Xùa để hiểu rõ hơn hành trình khai thác và phát huy giá trị nông nghiệp đặc sản của vùng đất giữa mây trời này.

Việt Nam, đất nước được thiên nhiên ưu đãi với những đồi chè xanh mướt, đã và đang khẳng định vị thế là một trong những cường quốc xuất khẩu chè trên thế giới. Tuy nhiên, trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu và yêu cầu ngày càng khắt khe về chất lượng của thị trường quốc tế, ngành chè Việt Nam đứng trước một thách thức lớn: làm thế nào để nâng cao giá trị sản phẩm, thoát khỏi vị thế xuất khẩu nguyên liệu thô? Câu trả lời nằm ở hai trụ cột chiến lược: Đổi mới công nghệ chế biến và Tiêu chuẩn hóa sản phẩm, đặc biệt là đối với loại chè đặc sắc, quý hiếm như Shan tuyết cổ thụ. Đây chính là con đường để chè Việt Nam không chỉ "có mặt" mà còn "có giá" trên bản đồ thương mại quốc tế.

Ông Hoàng Vĩnh Long, Chủ tịch Hiệp hội Chè Việt Nam nhấn mạnh, chè Shan tuyết Suối Giàng là tổng hòa giá trị tự nhiên, kinh tế và văn hóa, hội tụ đủ yếu tố để trở thành thương hiệu chè đặc sản quốc gia. Để đạt được điều này, cần chiến lược phát triển thương hiệu bền vững, đặt trọng tâm vào bản sắc văn hóa và bảo tồn sinh thái, tích hợp khoa học - công nghệ và marketing hiện đại.

Ngày 22/11, Lễ hội Trà Shan Tuyết tỉnh Lào Cai năm 2025 chính thức diễn ra. Đây là sự kiện nổi bật trong chuỗi hoạt động hưởng ứng Festival sông Hồng 2025, mang đến không gian văn hóa đặc sắc của các dân tộc thiểu số gắn với cây trà Shan Tuyết.

Sáng 22/11, Suối Giàng bước vào những ngày hội rộn ràng nhất trong năm khi Lễ hội Trà Shan tuyết tỉnh Lào Cai 2025 chính thức mở màn. Giữa làn sương mỏng của vùng cao, không gian lễ hội nhanh chóng thu hút dòng người đổ về, tạo nên bức tranh sinh động về văn hóa trà và đời sống cộng đồng nơi đây.

Đó là lời chia sẻ của Tổng Biên tập Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường Đào Xuân Hưng tại Hội thảo "Phát triển và nâng tầm giá trị Trà Shan Tuyết". Hội thảo là là diễn đàn quan trọng để các đại biểu chia sẻ các giải pháp nhằm định vị thương hiệu Trà Shan Tuyết, bảo tồn và phát triển bền vững vùng trẻ cổ thụ, đồng thời xúc tiến thương mại để đưa sản phẩm chất lượng cao đến với người tiêu dùng.

Ngày 21/11, tại Lào Cai, Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND xã Văn Chấn tổ chức Hội thảo "Phát triển và nâng cao giá trị Trà Shan Tuyết".

Từ những cây trà Shan Tuyết cổ thụ trên đỉnh núi, Lào Cai đang mở ra hướng phát triển du lịch xanh gắn với văn hóa bản địa. Trong cuộc trao đổi với phóng viên Tạp chí Nông nghiệp và Môi trường, ông Nông Việt Yên - Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lào Cai chia sẻ về tiềm năng, định hướng và chiến lược đưa trà Shan Tuyết trở thành điểm nhấn của du lịch vùng Tây Bắc.

Giữa tầng mây trắng trên dãy Hoàng Liên Sơn, những cây trà Shan Tuyết cổ thụ vẫn vững vàng qua hàng trăm năm gió sương. Từ búp trà phủ lông tuyết ấy, người Mông đã tạo nên một di sản - không chỉ là hương vị đất trời, mà còn là biểu tượng văn hóa và sinh kế xanh của vùng cao Lào Cai.