
Nâng tầm sản phẩm nông sản địa phương
Vải Ngọc là giống vải nhập khẩu từ nước ngoài, được Công ty TNHH Nông nghiệp công nghệ cao Hồ Gươm - Sông Âm phối hợp với Viện Di truyền nông nghiệp chọn tạo, trồng thử nghiệm trên địa bàn huyện Ngọc Lặc với diện tích khoảng 30ha.
Vải Ngọc không hạt được đóng hộp xuất khẩu đi các thị trường khó tính như: Nhật Bản, Anh, Mỹ, Tây Ban Nha...
Cây vải Ngọc Hồ Gươm có nguồn gốc từ Nhật Bản và được Công ty TNHH Nông nghiệp công nghệ cao Hồ Gươm - Sông Âm phối hợp với Viện Di truyền nông nghiệp trồng tại huyện Ngọc Lặc (cũ) từ năm 2019. Từ năm 2023, cây vải Ngọc Hồ Gươm bắt đầu cho thu hoạch và được xuất khẩu tới nhiều thị trường khó tính, như: Nhật Bản, Vương quốc Anh, Mỹ, Tây Ban Nha, Hồng Kông... Đây là bước tiến vượt bậc khẳng định chất lượng, sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp xứ Thanh. Loại vải này có quả màu đỏ rực, cùi mọng, vị ngọt thanh mát. Điều làm nên sự khác biệt không chỉ nằm ở hương vị, mà là ở hành trình minh bạch, bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật hàng nhập khẩu của thị trường quốc tế. Mỗi quả vải không chỉ ngọt, mà còn có thể “kể” về xuất xứ, quá trình sinh trưởng, phát triển của mình thông qua dữ liệu mã số vùng trồng. Ông Nguyễn Văn Huệ, Giám đốc điều hành Công ty TNHH Nông nghiệp công nghệ cao Hồ Gươm – Sông Âm, cho biết: "Công ty đã áp dụng các quy trình kỹ thuật của tiêu chuẩn hữu cơ, VietGAP... Trong đó, việc ghi nhật ký sản xuất được thực hiện nghiêm túc. Nhờ vậy, chỉ cần quét mã QR thì mọi thông số về đất, nước, khí hậu, quy trình chăm sóc sẽ được thể hiện rõ. Những “câu chuyện sản xuất” ấy đã trở thành tấm hộ chiếu để vải Ngọc Hồ Gươm vươn xa trên thị trường”.
Loại vải này có vỏ màu đỏ tươi, vị thanh mát
Là chủ một trong những đơn vị sản xuất nông nghiệp có thâm niên, uy tín trên thị trường, chị Tống Thị Hiền, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Hiền Nhuần (phường Đông Tiến) đã và đang từng bước làm mới cách giới thiệu sản phẩm. Chị Hiền cho biết: "Thay vì mang sản phẩm đi trực tiếp giới thiệu, chào hàng thì những năm gần đây chúng tôi đã quảng bá sản phẩm trên trang web, fanpage của công ty. Tuy nhiên, cách giới thiệu ấy chỉ mang đến hình ảnh chứ chưa quảng bá được hết về sản phẩm. Do đó, thông qua nền tảng số, chúng tôi đã xây dựng “câu chuyện” cho từng sản phẩm. Người tiêu dùng chỉ cần quét mã QR trên từng sản phẩm sẽ dễ dàng tiếp cận thông tin chi tiết, như: nguồn gốc xuất xứ, vùng trồng, quy trình sản xuất đến sơ chế, chế biến... Qua đó, giúp người tiêu dùng dễ dàng kiểm tra ngày sản xuất, hạn sử dụng, thậm chí là các địa chỉ bán hàng theo chuỗi tiêu thụ của công ty”.
Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Hiền Nhuần thực hiện đăng ký QR Code cho sản phẩm để chuyển tải nội dung, quy trình sản xuất
Được biết, thông qua việc minh bạch về sản phẩm, Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Hiền Nhuần đã xây dựng được hàng chục chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm với các bếp ăn tập thể, hệ thống siêu thị trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. Trung bình mỗi tháng công ty cung ứng cho thị trường khoảng 30 tấn rau, củ, quả, thịt gia súc, gia cầm; tạo việc làm thường xuyên cho 10 lao động.
Ứng dụng công nghệ số đưa sản phẩm ra thị trường
Không chỉ chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm, hoàn thiện sản phẩm OCOP mà thời gian gần đây, nhiều chủ thể OCOP của tỉnh Thanh Hoá đã “bắt tay” triển khai nhiều hình thức thúc đẩy, tiêu thụ sản phẩm. Đến nay, toàn tỉnh đã có 649 sản phẩm OCOP. Tuy nhiên, hầu hết các chủ thể OCOP có quy mô nhỏ, sản xuất theo phương thức truyền thống; đồng thời, hạn chế về vốn, nhân lực, công nghệ nên việc mở rộng thị trường tiêu thụ vẫn còn nhiều khó khăn. Từ thực tế đó, nhiều chủ thể đã có cách làm chủ động, sáng tạo nhằm mở rộng thị trường tiêu thụ cho sản phẩm của mình.
Tham gia Chương trình OCOP từ năm 2020, HTX Chế biến thủy sản Hải Bình, phường Hải Bình đã có 3 sản phẩm OCOP 3 sao là nước mắm cốt cá cơm Vị Thanh, mắm tôm Vị Thanh, mắm tép Vị Thanh. Với sự năng động, các sản phẩm OCOP của HTX Chế biến thủy sản Hải Bình có sự phát triển đáng kể. Từ chỗ sản xuất theo phương thức truyền thống, nhỏ lẻ, bán “thô” theo can, chai thì đến nay, cơ sở này đã áp dụng công nghệ sản xuất hiện đại, bao bì, nhãn mác đẹp mắt, được thị trường, người tiêu dùng đánh giá cao. Để đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm, HTX đã tích cực tham gia xúc tiến thương mại tại các hội chợ, triển lãm trong, ngoài tỉnh. Anh Nguyễn Thế Hoàng, giám đốc HTX, cho biết: "Thông qua việc tham gia xúc tiến thương mại, HTX đã kết nối, liên kết và hợp tác với nhiều đơn vị, chủ thể sản xuất sản phẩm OCOP khác để xây dựng các chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm. Nhờ đó, mỗi năm, các thành viên của HTX đã đưa ra thị trường khoảng 300 - 500 nghìn lít nước mắm cốt và khoảng 100 tấn mắm tôm, mắm tép, mắm chua các loại”. Được biết, các sản phẩm của HTX luôn đảm bảo nghiêm ngặt quy trình sản xuất, nên chất lượng bảo đảm, được khách hàng tin tưởng lựa chọn sử dụng. Hiện nay, HTX đang tạo việc làm cho 10 lao động, với thu nhập bình quân từ 5 - 6 triệu đồng/người/tháng.
Người Nông dân đã biết ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng tốt mạng xã hội để mang sản phẩm nông nghiệp của mình đi xa và nhanh hơn đến với người tiêu dùng
Sau hơn 2 năm phát triển, các sản phẩm OCOP như: Mắc ca Thành Phát, trà thu ca của HTX Mắc ca Thành Phát, xã Thượng Ninh đã được người tiêu dùng đón nhận, sức tiêu thụ khá trên thị trường. Song, chị Phạm Thị Thu - chủ thể sản xuất vẫn chưa bằng lòng với thành quả ấy. Chị luôn trăn trở tìm hướng tiêu thụ mới phù hợp với xu hướng tiêu dùng hiện đại. Sau nhiều lần tham gia các lớp tập huấn về ứng dụng chuyển đổi số vào tiêu thụ sản phẩm do các sở, ban, ngành của tỉnh tổ chức, chị Thu đã chủ động học hỏi, sáng tạo để thực hiện các video quảng bá sản phẩm, mở gian hàng trên nền tảng số. Tháng 8/2025, chị đã kết nối, liên kết với một số chủ thể sản xuất sản phẩm OCOP có sản phẩm tương đồng về văn hóa, vùng miền để tổ chức livestream bán hàng trực tuyến trên nền tảng tiktok. Với nội dung, cách thể hiện sáng tạo, phiên livestream của các chủ thể đã thu hút hàng chục nghìn lượt xem, số lượng đơn hàng bán ra cũng vượt kế hoạch. Chị Thu cho biết: “Việc “bắt tay” với các chủ thể khác để đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm trên tiktok không quá xa lạ trên thị trường nhưng với cộng đồng chủ thể OCOP Thanh Hóa thì đây là cách làm mới. Qua việc livestream “đồng đội”, chúng tôi có cơ hội tiếp cận với lượng khách hàng đông hơn, không giới hạn về địa lý, do đó số lượng sản phẩm bán ra cũng nhiều hơn”.
Từ việc được “cầm tay, chỉ việc”, nhiều chủ thể OCOP đã linh hoạt, năng động và chủ động kết nối với nhau để thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm. Theo thống kê, toàn tỉnh đã có hơn 500 sản phẩm OCOP được đăng tải, bán trên các sàn thương mại điện tử và các nền tảng mạng xã hội. Việc “bắt tay” tiêu thụ sản phẩm OCOP đã và đang minh chứng rõ nét cho sự kết nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa sản phẩm bản địa với công nghệ số, mở ra cơ hội lớn để đặc sản tỉnh Thanh Hóa vươn xa ra thị trường trong và ngoài nước.
Số hoá sản phẩm nông sản
Hiện nay, cùng với quá trình số hóa trong nông nghiệp, các cơ quan liên quan của tỉnh Thanh Hoá đã xây dựng hệ thống minh bạch thông tin, truy xuất nguồn gốc điện tử, sử dụng QR Code để quản lý chất lượng nông sản, thực phẩm. Theo đó, tính đến hết tháng 8/2025, toàn tỉnh Thanh Hoá hiện đã có 456 cơ sở sản xuất, kinh doanh áp dụng tem truy xuất nguồn gốc. Trong đó có 252/456 (chiếm 55,26%) cơ sở có các sản phẩm OCOP của tỉnh Thanh Hoá được dán tem QR Code hoặc đã có mã số, mã vạch. Đồng thời, hằng năm, có gần 600.000 tem truy xuất nguồn gốc nông sản đã được cấp cho các đơn vị, chủ thể. Thông qua đó, các chủ thể sản xuất có thể đưa câu chuyện về sản phẩm vào quá trình quảng bá, tiêu thụ sản phẩm qua các nền tảng mạng xã hội: facebook, zalo, tiktok... và giúp người sản xuất kết nối trực tiếp với người tiêu dùng. Thông qua hệ thống minh bạch thông tin chỉ với thao tác quét mã, người tiêu dùng có thể tiếp cận với thế giới thông tin, câu chuyện riêng của từng sản phẩm đó.
Các chủ thể sản xuất có thể đưa câu chuyện về sản phẩm vào quá trình quảng bá, tiêu thụ sản phẩm qua các nền tảng mạng xã hội: facebook, zalo, tiktok... và giúp người sản xuất kết nối trực tiếp với người tiêu dùng.
Tỉnh Thanh Hóa đã xây dựng những vùng chuyên canh nông sản tập trung, trong đó có 1.125ha của 121 vùng sản xuất được cấp mã số vùng trồng. Thông qua QR Code, thương hiệu, bao bì sản phẩm, từ những nông sản thông thường đến những sản phẩm mới của xứ Thanh đang dần biết cách “tự kể chuyện của mình”. Hành trình ấy đã và đang nhận được sự đầu tư, hỗ trợ tiếp sức của tỉnh và sự vào cuộc của người dân để từng bước hình thành nền nông nghiệp hiện đại. Để mỗi sản phẩm nông nghiệp không chỉ là những sản vật đơn thuần mà còn là “sứ giả văn hóa” mang theo câu chuyện, bản sắc, truyền thống của một vùng đất, con người và văn hóa địa phương.
Liên Huyền